Hver er nýjasta þróunin varðandi skort og umfram framboð á vinnuafli í Evrópu?

Evrópska vinnumálastofnunin gefur árlega út EURES-skýrslur sem veita innsýn í ójafnvægi og stöðu vinnumarkaðarins í Evrópu. Sjöunda útgáfa skýrslunnar málar enn skærari mynd þökk sé nýjum aðferðum sem gera kleift að fá ítarlegri yfirlit yfir hvað er að gerast, hvar og hvers vegna.

Hvað má þá búast við að lesa í nýju útgáfunni?

Staðan á hæfnisskorti í dag

Þó að vinnumarkaðurinn hafi skilað betri og betri árangri og atvinnuþátttaka er töluvert hærri en fyrir nokkrum árum, er enn ójafnvægi á milli framboðs og eftirspurnar og mun mjög líklega halda áfram að gera það. Hvers vegna? Á undanförnum árum hafa nokkrir nýir þættir komið fram sem hafa kynnt nýjar breytur sem samfélagið þarf að takast á við. Þessir þættir fela í sér lýðfræðilegar breytingar (þar á meðal öldrun íbúa), tækniframfarir, og grænna og stafræna umbreytinga. Enn fremur hefur vanræksla á að draga fram aðdráttarafl nokkurra starfsgreina stuðlað að því að lykilgeirar standa frammi fyrir skorti á starfsfólki og auðum stöðum sem erfitt er að fylla Þvert á móti, fyrir aðra er offramboð.

Störf þar sem skortur er mest þekktur eru meðal annars suðumenn, heilbrigðisstarfsmenn, kokkar og rafvirkjar. Umfram framboð er mest á skrifstofustörfum og skyldum verkefnum, sem ekki er óeðlilegt þar sem þessi störf hafa verið hvað mest áhrifamikil við innleiðingu gervigreindar.

Hefur þetta áhrif á þig?

Nýjasta skýrsla leggur áherslu á tegundir og einkenni starfsfólks í störfum þar sem skortur eða offramboð er. Kynjamismunur virðist vera vandamál. Konur eru aðeins 29% af starfsfólki í störfum þar sem skortur er, sérstaklega í hefðbundnum karlastörfum eins og byggingariðnaði og verkfræði. Á hinn bóginn er hlutfall kvenna í störfum með umfram framboð – sérstaklega í skrifstofustörfum – komið upp í 62%..

Ungt fólk er annar lýðfræðilegur hópur sem hefur áhrif. Aðkoma kvenna í störfum þar sem skortur ríkir er enn takmörkuð, sem veldur áhyggjum um hvað gerist þegar eldri starfsmenn fara á eftirlaun.

Skortur á stafrænum hæfileikum er líka stórt vandamál, enda hafa aðeins um 5,6% fullorðinna Evrópubúa hafa grunnfærni í stafrænni tækni, hvað þá háþróaða færni sem þarf á vinnumarkaði í þróun í dag.

Flutninga- og geymslugeirar undir smásjánni

Þó að fyrri útgáfa skýrslunnar hafi verið ítarleg rannsókn á skorti á vinnuafli innan byggingargeirans, beinist þessi útgáfa að flutninga- og geymslugeiranum, sem hefur verið í miðri skortakreppu um nokkurt skeið. Athygli vekur að síðan COVID-19 faraldurinn hófst hefur fjöldi vörubílsstjóra verið lítill, á meðan fjöldi pantana frá viðskiptavinum hefur aukist. Af hverju er þetta að gerast?

Kreppan í greininni hefur að mestu verið rakin til þess að ekki tókst að ráða nýtt fólk — og yngra fólk. Eftirlaun þýða að lausar stöður standa ófylltar. Það sem meira er, vinnuskilyrði í greininni eru talin óaðlaðandi: langur vinnutími, félagsleg einangrun og öryggismál gera fólki kleift að hugsa sig tvisvar um áður en það velur sér starfsferil í samgöngum. Skýrslan afhjúpaði einnig vandamál eins og svartar vinnur og falska sjálfstætt starfandi vinnu, sem raskar enn frekar bæði orðspori geirans og framtíðarmöguleikum hans.

Leiðin fram á við

Samkvæmt skýrslunni er lykilskref í að takast á við skort og offramboð á vinnuafli að fjárfesta í færni og undirbúa fólk sérstaklega fyrir stafræna byltingu. Framtaksverkefni á borð við Sambandið um færni (Union of Skills) bæta gæði menntunar og þjálfunar og stuðla að símenntun og bæta þannig ráðningarhæfi fólks. Ennfremur mun aukin þátttaka í STEM-menntun brúa aldurs-, kynja- og félagslegan ójöfnuð sem kemur fram í þessum greinum og opna dyrnar að fjölbreyttari starfsframa.

Til að fá frekari upplýsingar, lestu skýrsluna í heild sinni hér.

Tengdir hlekkir:

EURES:Vegurinn til 2030: Hvað er í vændum fyrir vinnu?

EURES: Hvernig á að finna og þjálfa fyrir störf sem eru eftirsótt

European Commission - Union of Skills

European Labour Authority: Labour shortages and surpluses in Europe 2023

Nánari upplýsingar:

Evrópskir atvinnudagar

Finna EURES-ráðgjafa

Búsetu- og starfsskilyrði í EURES-löndum

Atvinnugagnagrunnur EURES

Þjónusta EURES fyrir atvinnuveitendur

Viðburðadagatal EURES

Næstu viðburðir á netinu

EURES á Facebook

EURES á X

EURES á LinkedIn

EURES á Instagram