Trzy sposoby na przyciągnięcie i utrzymanie pracowników instytucji opieki zdrowotnej i społecznej w Unii Europejskiej

Three ways EU health and social organisations attract and retain staff

Z niedawno opublikowanego raportu Eurofoundu pt. „Środki mające na celu zaradzenie niedoborom siły roboczej – wnioski dla przyszłej polityki” wynika, że opieka zdrowotna i społeczna jest jednym z tych sektorów w UE, w którym występują największe strukturalne niedobory siły roboczej. Raport wskazuje, że istniejące braki kadrowe wynikające ze starzenia się społeczeństw, które dodatkowo nasiliły się podczas pandemii COVID-19, doprowadziły do zwiększenia nacisku na na poprawę wynagrodzeń i warunków pracy.

Przeanalizowaliśmy, w jaki sposób instytucje opieki zdrowotnej w różnych państwach członkowskich UE radzą sobie z niedoborem kwalifikacji w tym sektorze. Najwyższe wskaźniki wakatów odnotowano w Austrii, Niemczech, Holandii i Szwecji. W Bułgarii, Rumunii i Hiszpanii wskaźniki wakatów są na poziomie powyżej średniej krajowej dla wszystkich sektorów.

Zwiększ wynagrodzenie

Rumunia – przyspieszenie podwyżek wynagrodzeń W 2018 r. rząd rumuński podwyższył wynagrodzenia dla lekarzy i pielęgniarek do kwoty zaplanowanej dopiero na 2022 r. Oznacza to, że płace netto lekarzy wzrosły w ciągu roku o 131%, a płace pielęgniarek o 65%. W wyniku tej podwyżki płac oraz zwiększenia liczby miejsc dla lekarzy rezydentów w szpitalach, liczba lekarzy pracujących w rumuńskim sektorze publicznym wzrosła, a odsetek lekarzy planujących podjęcie pracy gdzie indziej w Europie spadł z 69% do 24%. Dla tych lekarzy, którzy jednak zdecydowali się wyjechać, głównymi powodami takiej decyzji było obciążenie pracą i kwestie społeczne, a dla pielęgniarek –wynagrodzenie.
Łotwa – płatności w celu podjęcia regionalnych miejsc pracy medycznej Specjalistom, którzy byliby gotowi podjąć pracę poza stolicą Łotwy, Rygą, przez co najmniej pięć lat, zaoferowano jednorazowe zachęty w kwocie pięciomiesięcznego wynagrodzenia plus dodatki finansowe dla członków rodziny oraz, w niektórych przypadkach, wsparcie mieszkaniowe od miast. Program Ministerstwa Zdrowia przyciągnął 1151 lekarzy i 184 pracowników ratownictwa medycznego do podjęcia pracy na obszarach wiejskich – w obu przypadkach było to jednak poniżej założonego celu. Zachęty pomogły, ale wysoki poziom biurokracji i niski poziom usług regionalnych, w tym edukacji, sprawiły, że oferta nie cieszyła się tak dużym zainteresowaniem.

Popraw warunki pracy

Niemcy – lepsze warunki pracy i płacy Program Konzertierte Aktion Pflege (KAP – „Wspólne działanie w usługach opieki”) prowadzony w latach 2019–2023 przez ministerstwa rządowe i zainteresowane strony miał na celu pozyskanie i utrzymanie personelu opiekuńczego dzięki poprawie warunków płacy i pracy, w tym regularne zatrudnianie coraz większej liczby pracowników w placówkach opiekuńczych oraz oferowanie szkoleń i podnoszenie kwalifikacji. W latach 2017–2020 w opiece geriatrycznej płace wzrosły średnio o 15% oraz utworzono dziesiątki tysięcy nowych stanowisk dla pracowników wykwalifikowanych i personelu pomocniczego, a dodatkowo przeznaczono fundusze na opiekę nad dziećmi i osobami starszymi. Pracodawcy otrzymują wsparcie w rekrutacji uchodźców i migrantów na podstawie ustawy o imigracji pracowników wykwalifikowanych. Niedobory pracowników nadal są jednak widoczne. W 2021 r. obsadzenie jednego wakatu w sektorze opieki zajmowało średnio 195 dni. Według szacunków Federalnego Ministerstwa Pracy w latach 2020–2025 na 150 000 stanowisk przypadać będzie 120 000 pracowników.

Wykorzystaj umiejętności pracowników bardziej efektywnie

Hiszpania – wsparcie dla lekarzy z problemami zdrowotnymi. Program zintegrowanej opieki zdrowotnej dla chorych lekarzy (PAIME) oferuje lekarzom poufne wsparcie w kwestiach zdrowia, w tym zdrowia psychicznego. Pracownikom zapewnia się usługi medyczne, socjalne, prawne i inne formy wsparcia, przy czym niektórzy z nich mogą pracować przez cały czas trwania programu. Z danych wynika, że po zakończeniu programu 80% uczestników powraca do pracy. Od 1998 r. gdy stowarzyszenia pracowników służby zdrowia powołały taki program wsparcia, udało się zatrzymać w pracy ponad 5000 osób. Od 2018 r. w ramach programu udzielane są informacje na temat profilaktycznych działań w ramach troski o swoje zdrowie.
Austria – zachęcanie do przekwalifikowania się w zawodach deficytowych FKS zapewnia szkolenia osobom bezrobotnym, samozatrudnionym i innym pracownikom oraz oferuje dodatek na pokrycie kosztów utrzymania na okres do trzech lat szkolenia.
Szwecja – włączanie migrantów do siły roboczej Prowadzony przez rząd i partnerów społecznych program Fast Track (Program „Szybkiej ścieżki”) przyspieszył proces uznawania kwalifikacji dla nowych migrantów. Oferowano szkolenia w zakresie języka szwedzkiego, systemu opieki zdrowotnej i uzupełniania braków w umiejętnościach.

Więcej informacji można znaleźć w pełnym raporcie pt. „Środki mające na celu zaradzenie niedoborom siły roboczej – wnioski dla przyszłej polityki”.

Powiązane linki:

Środki mające na celu zaradzenie niedoborom siły roboczej – wnioski dla przyszłej polityki

Niedobory i nadwyżki siły roboczej w Europie

Więcej informacji:

Europejskie Dni Pracy

Znajdź doradców EURES

Warunki życia i pracy w państwach EURES

Baza ofert pracy EURES

Usługi EURES adresowane do pracodawców

Kalendarz wydarzeńEURES

Nadchodzące wydarzenia online