Jakie są najnowsze informacje na temat transgranicznej telepracy i transgranicznego zabezpieczenia społecznego?

Państwo ubezpieczenia

Zgodnie z rozporządzeniami UE w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego państwo, w którym pracownik jest ubezpieczony, zależy przede wszystkim od miejsca wykonywania pracy. W kontekście zatrudnienia transgranicznego telepraca może skutkować zmianą państwa ubezpieczenia. Zmiana ta jest tym bardziej możliwa, jeśli telepraca stanowi ponad 25% czasu pracy pracownika, ponieważ zadania, które zwykle wykonywał w siedzibie pracodawcy, obecnie realizuje zdalnie z miejsca swojego zamieszkania.

Środki tymczasowe w czasie pandemii

Komisja Administracyjna wprowadziła środki tymczasowe na czas pandemii COVID‑19, aby sprostać temu wyzwaniu. Środki przewidywały, że telepraca wykonywana w państwie członkowskim innym niż państwo pracodawcy z powodu pandemii COVID‑19, nie powinna skutkować zmianą państwa ubezpieczenia. Te nadzwyczajne środki związane z pandemią przestały jednak obowiązywać 30 czerwca 2023 r.

Wprowadzenie nowych ram prawnych

Uznając rosnące znaczenie telepracy, Komisja Administracyjna wprowadziła nowe ramy zapewniające elastyczność. Od 1 lipca 2023 r. obowiązują wytyczne dotyczące telepracy oraz porozumienie ramowe w sprawie telepracy transgranicznej (TWA).

Kluczowe zapisy TWA

• TWA ma zastosowanie do sytuacji, w których zarówno państwo siedziby pracodawcy, jak i państwo zamieszkania pracownika są sygnatariuszami TWA, a praca odbywa się zarówno zdalnie, jak i w siedzibie pracodawcy.
• Umowa nie dotyczy osób samozatrudnionych.
• Wykaz państw-sygnatariuszy znajduje się na oficjalnej stronie internetowej.

Oszacowanie zakresu telepracy transgranicznej w ramach TWA

Zakres pracy zdalnej odgrywa kluczową rolę w ustaleniu zastosowania TWA:

• Telepraca w państwie zamieszkania pracownika stanowi mniej niż 25% czasu pracy.

W takim przypadku pracownik pozostaje ubezpieczony w państwie swojego pracodawcy na warunkach ogólnych. Należy o tym zawiadomić państwo zamieszkania pracownika.

• Telepraca w państwie zamieszkania pracownika wynosi od 25% do 49% czasu pracy, a oba państwa są sygnatariuszami TWA.

W takim przypadku, na wniosek skierowany do państwa pracodawcy w ramach TWA, pracownik może zostać ubezpieczony w państwie pracodawcy (za zgodą zarówno pracownika, jak i pracodawcy) na okres maksymalnie trzech lat, który może zostać przedłużony.

• Telepraca w państwie zamieszkania pracownika wynosi co najmniej 25% czasu pracy, a jedno lub oba państwa nie są sygnatariuszami TWA lub telepraca wynosi co najmniej 50% czasu pracy.

W takim przypadku należy o tym zawiadomić państwo zamieszkania pracownika. Pracownik będzie, co do zasady, ubezpieczony w swoim państwie zamieszkania. Istnieje jednak możliwość złożenia wniosku o wyłączenie z zakresu stosowania przepisów ogólnych na mocy art. 16 rozporządzenia nr 883/2004, co umożliwi ubezpieczenie pracownika w państwie pracodawcy. Oba państwa, których to dotyczy, muszą wyrazić na to zgodę.

Sprawy złożone

O sprawach złożonych, obejmujących aktywność zawodową w więcej niż dwóch państwach członkowskich, pracę dla kilku pracodawców w różnych państwach lub jednoczesną pracę w charakterze pracownika i osoby samozatrudnionej, należy powiadomić państwo zamieszkania.

W celu ustalenia państwa ubezpieczenia należy przeprowadzić ocenę prawną. We wszystkich przypadkach istnieje możliwość złożenia wniosku o wyłączenie z zakresu stosowania przepisów ogólnych na mocy art. 16 rozporządzenia nr 883/2004; wniosek ten zostanie rozpatrzony przez państwa, których dotyczy.

TWA zapewnia zarówno elastyczność, jak i przejrzystość przepisów dla pracowników i pracodawców wykonujących pracę transgraniczną. Treść TWA można znaleźć tutaj.

 

Powiązane linki:

Rozporządzenia w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (SSC)

Wytyczne dotyczące telepracy

Porozumienie ramowe w sprawie telepracy transgranicznej (TWA)

Wykaz państw-sygnatariuszy TWA

 

Więcej informacji:

Europejskie Dni Pracy

Znajdź doradców EURES

Warunki życia i pracy w państwach EURES

Baza ofert pracy EURES

Usługi EURES adresowane do pracodawców

Kalendarz wydarzeń EURES

Nadchodzące wydarzenia online

EURES na Facebooku

EURES na Twitterze

EURES na LinkedIn