Informacje o rynku pracy: Polska

Rynek pracy w Polsce

Polska z wynikiem 73,6% (2020 r.) należała  do grona państw członkowskich UE-27, które osiągnęły, a nawet przekroczyły, poziom zatrudnienia w grupie 20-64 lata wyznaczony przez Komisję Europejską jako cel na 2020 r. Generalnie główne wskaźniki opisujące sytuację na rynku pracy w Polsce poprawiały się z roku na rok, a nasz dystans do średniej w UE systematycznie się zmniejszał. W 2020 r. pozytywne trendy wzrostowe wyhamowała pandemia COVID-19 i wprowadzane wraz z nią obostrzenia w funkcjonowaniu gospodarek. Jednakże wbrew obawom nie doszło do prognozowanego załamania na rynku pracy a jedynie zwolniło się tempo poprawy głównych wskaźników opisujących rynek pracy w Polsce.   

Współczynnik aktywności zawodowej w grupie 15-64 lata wyniósł w 2022 r. 73,5% i był o 0,7 p.p. (punktu procentowego) wyższy niż rok wcześniej. W tym samym czasie wskaźnik zatrudnienia w tej grupie wzrósł o 1,0 p.p. do 71,3%. Warto dodać, że Polska już w 2018 r. przekroczyła założoną w strategii Europa 2020 wartość celu narodowego w zakresie wskaźnika zatrudnienia w grupie 20-64 lata określoną na poziomie 71%, a od 2020 r. wskaźnik ten w Polsce pozostaje wyższy od średniej w UE. W 2018 r. wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lata wyniósł w Polsce 72,2%, w 2019 r. wzrósł do 73%, w 2020 r. do 73,6%, a w roku 2021 osiągnął poziom 75,4%. W 2022 r. zanotowano dalszy wzrost tego wskaźnika do wartości 76,7% wobec 74,6% w UE.

Z kolei stopa bezrobocia wyniosła w 2022 r. 2,9% (dla osób w wieku 15-74 lata) i w skali roku spadła o 0,5 p.p. W przypadku stopy bezrobocia istotne jest, że choć w momencie wstępowania Polski w struktury UE byliśmy krajem o najwyższym wskaźniku w UE, to od 2012 r. stopa bezrobocia w Polsce jest niższa od średniej w UE, a co więcej od kilku już lat pozostajemy krajem o jednym z najniższych wskaźników bezrobocia w UE. Podkreślenia wymaga, że wymienione wskaźniki, mimo trwającej pandemii, w 2020 r. w Polsce poprawiły się w porównaniu do roku 2019 r., podczas gdy w UE27 zanotowano ich pogorszenie.

Według danych Eurostatu w czerwcu 2023 r., Polska razem z Czechami była krajem o drugim (po Malcie) najniższym wskaźniku bezrobocia w UE (zharmonizowana stopa bezrobocia wyrównana sezonowo), osiągając stopę na poziomie 2,7% wobec 5,9% w UE27 i 6,4% w strefie Euro.

W latach 2014-2019 utrzymywał się trend spadkowy poziomu bezrobocia rejestrowanego w Polsce. W 2018 r. po raz pierwszy od 1991 r. liczba osób bezrobotnych w końcu roku spadła poniżej 1 miliona osób i wyniosła 968,9 tys. osób (spadek w porównaniu z ubiegłym rokiem o 10,4%), a stopa bezrobocia rejestrowanego spadła do 5,8%. Dalszy spadek zanotowano w końcu 2019 r., kiedy to

liczba bezrobotnych ukształtowała się na poziomie 866,4 tys., zaś stopa bezrobocia wynosiła 5,2%. Dalszy spadek bezrobocia rejestrowanego zakłócił wybuch pandemii COVID-19 i wprowadzone ograniczenia w funkcjonowaniu gospodarki. Tym samym w końcu 2020 r. liczba zarejestrowanych w urzędach pracy bezrobotnych wzrosła do 1 046,4 tys., a stopa bezrobocia rejestrowanego zwiększyła się do 6,8%. Po okresie zamrożenia gospodarki w Polsce i wynikających z tego ograniczeniach sytuacja na rynku pracy w 2021 r. zaczęła się stabilizować. Niepokojące reakcje pracodawców i związane z nimi zapowiedzi zwolnień wyraźnie osłabły. Niewątpliwie wpływ na to miały działania zaproponowane przez Rząd Polski w tzw. „Tarczy antykryzysowej”. Wobec powyższego dynamika wzrostu bezrobocia rejestrowanego wyhamowała a od marca 2021 r. zarówno liczba zarejestrowanych w urzędach pracy bezrobotnych, jak i stopa bezrobocia rejestrowanego w zasadzie z miesiąca na miesiąc były coraz niższe (za wyjątkiem przełomu roku).

Spadek liczby bezrobotnych i stopy bezrobocia rejestrowanego był kontynuowany w 2022 i 2023 r. i nie zakłócił go nawet silny napływ do Polski uciekających przed wojną toczącą się tuż za naszą granicą obywateli Ukrainy. W końcu  czerwca 2023 r. stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5,0% (o 0,2 p.p. mniej niż przed rokiem) a w urzędach pracy zarejestrowanych było rekordowo mało bezrobotnych - 783,5 tys. To najniższa

liczba zarejestrowanych bezrobotnych od sierpnia 1990 r.. Odnosząc stan bezrobocia z końca czerwca 2023 r. do liczby bezrobotnych zarejestrowanych w końcu lutego 2020 r., czyli przed ogłoszeniem stanu epidemii na obszarze Polski, poziom bezrobocia zmniejszył się o 136,3 tys. osób (tj. o 14,8%), a stopa bezrobocia rejestrowanego spadła o 0,5 p.p.

W końcu czerwca 2023 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 33,3 tys. osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy wobec 33,0 tys. rok wcześniej.

W końcu czerwca 2023 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 118,9  tys. bezrobotnych, którym przysługiwało prawo do zasiłku dla bezrobotnych i stanowili oni 15,2% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. W skali roku grupa bezrobotnych uprawnionych do zasiłku wzrosła o 5,6 tys. osób, tj. o 4,9%. Od lat wysoki pozostawał stopień terytorialnego zróżnicowania bezrobocia w Polsce. To wynik zarówno nierównomiernego rozwoju społeczno-gospodarczego regionów, jak i ich położenia geograficznego. Terytorialne zróżnicowanie, mierzone różnicą pomiędzy najniższą i najwyższą wartością wskaźnika bezrobocia, wahało się. W końcu czerwca 2023 r. różnica pomiędzy najniższą i najwyższą stopą bezrobocia w województwach wyniosła 5,5  p.p. (wielkopolskie 2,9%, podkarpackie 8,4%).

Linki:

Z badania popytu na pracę, prowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny wśród podmiotów zatrudniających co najmniej jedną osobę wynika, że w 2022 r. powstało w Polsce 534,8 tys. nowych miejsc pracy, z czego zdecydowana większość (89,0%) w sektorze prywatnym. Najwięcej nowych miejsc pracy zostało utworzonych w najmniejszych jednostkach, w których pracowało do 9 osób (40,2%), następnie w jednostkach powyżej 50 osób (31,5%) i jednostkach liczących od 10 do 49 pracujących (28,3%). W 2022 r. przeciętna liczba wolnych miejsc pracy w Polsce wyniosła 139,8 tys. i było to o 2,8% więcej niż w 2021 r. W ciągu 2022 r. najwięcej wolnych miejsc pracy wystąpiło na koniec I kwartału – 158,7 tys. a najmniej było na koniec czwartego kwartału – 115,7 tys.

Przeciętnie najwięcej wolnych miejsc pracy w 2022 r. dostępnych było w następujących sekcjach PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności): przetwórstwo przemysłowe (29,2 tys., tj. 20,9% dostępnych wolnych miejsc pracy), handel i naprawa pojazdów samochodowych (19,7 tys., tj. 14,1%) oraz budownictwo (16,9 tys., tj. 12,1%).

Powyższe badanie wykazuje również, że najwięcej wolnych miejsc pracy przeciętnie w 2022 r. występowało w następujących grupach zawodów: specjaliści (37,1 tys., tj. 26,5% dostępnych wolnych miejsc pracy); robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (30,4 tys., tj. 21,7%); operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (21,6 tys., tj. 15,4%); pracownicy usług i sprzedawcy (13,1 tys., tj. 9,4%), pracownicy biurowi (12,4 tys., tj. 8,9%), technicy i inny średni personel (11,1 tys., tj.  7,9%).

Z badania popytu na pracę wynika, że w 2022 r. z liczby wolnych miejsc pracy tylko 12,8% zostało zgłoszonych do urzędów pracy, przy czym do urzędów pracy zgłoszono 30,3% wolnych miejsc pracy w przemyśle, 25,6% w zakwaterowaniu i gastronomii, 24% w sekcji edukacja, 23,1% w obsłudze rynku nieruchomości, 17,1% w opiece zdrowotnej, 15,4% w transporcie i gospodarce magazynowej, 14,2% w budownictwie, 11,8% w administracji publicznej i obronie narodowej, 9,1% w działalności związanej z kulturą i rozrywką i tylko 4,2% w sekcji działalność profesjonalna, naukowa i techniczna.

Na poziomie grup zawodów najwyższy był udział ofert pracy zgłoszonych do urzędów pracy w grupie pracowników wykonujących prace proste (25,8%), a najniższy w grupie specjalistów (7,0%).

Z danych gromadzonych przez urzędy pracy wynika, że w 2022 r. najwięcej wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zgłoszonych do urzędów pracy odnotowano w następujących sekcjach PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności):

• działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca -  291,7  tys. ofert;
• przetwórstwo przemysłowe –  254,9   tys. ofert;
• budownictwo 112,1 tys. ofert;
• handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle – 110,6 tys. ofert;
• transport i gospodarka magazynowa - 60,6 tys. ofert.

W 2022 r. najwięcej wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zgłoszonych  do urzędów pracy odnotowano w zawodach:

• pozostali robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle – 52,9  tys. ofert;
• pozostali pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani - 47,8 tys. ofert;
• robotnik gospodarczy – 36,2  tys. ofert;
• magazynier – 34,2 tys. ofert.
• pakowacz ręczny – 33,4  tys. ofert;
• pracownik produkcji – 30,4 tys. ofert;
• sprzedawca – 28,9 tys. ofert;
• robotnik magazynowy – 26,8  tys. ofert;
• pomocniczy robotnik budowlany – 22,9  tys. ofert;
• pomocniczy robotnik przemysłowy – 19,7 tys. ofert.

W oparciu o wyniki prowadzonego na zlecenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej we wszystkich powiatach w kraju badania „Barometr Zawodów” na 2023 r. na poziomie kraju, zidentyfikowano 27 zawodów deficytowych.  

Wśród zawodów deficytowych znalazły się m. in. branże:

• Budowlana – braki kadrowe w zawodach: cieśle i stolarze budowlani (w trwałym deficycie), dekarze i blacharzebudowlani, monterzy instalacji budowlanych, murarze i tynkarze, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, robotnicy budowlani,
• Medyczno-opiekuńcza - braki kadrowe w zawodach: fizjoterapeuci i masażyści, lekarze, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, pielęgniarki i położne, psycholodzy i psychoterapeuci,
• Produkcyjna – braki kadrowe w zawodach: elektrycy, elektromechanicy I elektromonterzy, operatorzy obrabiarek skrawających, spawacze, ślusarze,
• Transport, spedycja, logistyka – kierowcy autobusów, kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, magazynierzy, mechanicy pojazdów samochodowych,
• Edukacyjna - nauczyciele praktycznej nauki zawodu, nauczyciele przedmiotów zawodowych, nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących, nauczyciele szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych,
• Finansowa - braki kadrowe w zawodach: samodzielni księgowi, pracownicy ds. rachunkowości i księgowości,
• Gastronomiczna – braki kadrowe w zawodzie kucharza.

Spośród 27 zawodów, które w prognozie na 2023 r. znalazły się w deficycie, 8 zawodów uznaje się zadługotrwale deficytowe (zaznaczone pogrubionym tekstem). Oznacza to, że niedobór pracowników w tych profesjach odnotowywany jest nieprzerwanie począwszy od prognozy na 2016 r.

W porównaniu do poprzedniej prognozy na 2022 r. do zawodów deficytowych nie zaliczają się już betoniarze i zbrojarze oraz brukarze, piekarze, ratownicy medyczni, robotnicy obróbki drewna i stolarze. Zamiast nich w kategorii tej pojawili się nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących oraz nauczyciele szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych.

Niezmiennie na czele deficytowych profesji znajdą się kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych (poszukiwani w 363 powiatach na 380 w kraju) oraz pielęgniarki i położne (poszukiwane w 336 powiatach).

Deficyty będą wynikać najczęściej z braku wystarczającej liczby kandydatów do pracy, wynikającego m.in. z rozwoju branży, zmian demograficznych, czy braku kształcenia w zawodzie.

W prognozie na 2023 r. nie wskazano zawodów nadwyżkowych (tak jak przed rokiem).

Wyniki “Barometru zawodów” wskazują, że w 2023 r. zmniejszy się zapotrzebowanie na pracowników. Jednak z uwagi na wcześniej utrwalone deficyty nie należy spodziewać się dużego wzrostu bezrobocia, który przełożyłby się na nadwyżki kadrowe. Sytuacja na rynku pracy będzie zmierzać w kierunku równowagi.

Na koniec 2022 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 812,3 tys. bezrobotnych, w tym najwyższą liczbę zarejestrowanych odnotowano w następujących sekcjach PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności):

• handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 123,2  tys. bezrobotnych (15,2% ogółu zarejestrowanych);
• przetwórstwo przemysłowe - 120,5 tys. bezrobotnych (14,8% ogółu zarejestrowanych);

• budownictwo – 64,8  tys. bezrobotnych (8,0% ogółu zarejestrowanych);
• działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca - 47,5  tys. bezrobotnych (5,8% ogółu zarejestrowanych);
• pozostała działalność usługowa - 37,7 tys. bezrobotnych (4,6% ogółu zarejestrowanych);
• działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi – 30,2 tys. bezrobotnych (3,7% ogółu zarejestrowanych).

Według stanu na koniec 2022 r. wśród zarejestrowanych bezrobotnych ogółem 690,4 tys. osób posiadało zawód (specjalność), co stanowiło 85,0% ogólnej liczby bezrobotnych.

W rankingu zawodów, pierwsze miejsca pod względem liczby bezrobotnych, zajęli: 

• sprzedawcy – 73,4 tys. osób (9,0% bezrobotnych posiadających zawód);
• kucharze – 22,4 tys. osób (2,8%);
• robotnicy gospodarczy – 15,8 tys. (1,9%);
• ślusarze – 14,6 tys. osób (11,8%);
• pomocniczy robotnicy budwlani – 14,6 tys. osób (1,8%);
• fryzjerzy - 14,3 tys. osób (1,8%);
• technicy ekonomiści – 11,5 tys. osób (1,4%);
• murarze – 10,1 tys. osób (1,2%);
• krawcy – 10,1 tys. osób (1,2%);
• mechanicy pojazdów samochodowych – 9,4 tys. osób (1,2%).

Województwo dolnośląskie położone jest w południowo-zachodniej części Polski, przy styku granic z Niemcami i Republiką Czeską. Powierzchnia województwa to 19 947 km². Województwo zamieszkuje 2 888 tys. osób. Kobiety stanowią 52% ogółu mieszkańców, a w miastach zamieszkuje  67,5% osób. W regionie jest 91 miast, z których największym jest Wrocław, stolica województwa liczący 674,1 tys. mieszkańców.  

Atutem Dolnego Śląska jest nowoczesna i dynamicznie rozwijająca się gospodarka, łącząca tradycje przemysłowe z najnowszymi technologiami. Rozwój gospodarczy regionu opiera się głównie na wykwalifikowanych, wykształconych zasobach ludzkich, bogactwach naturalnych oraz inwestorach. Dodatkowo, dogodne warunki do inwestowania stwarzają specjalne strefy przemysłowe. Dolny Śląsk jest zagłębiem motoryzacyjnym, przodującym producentem wyrobów porcelanowych i kryształowych, farmaceutycznych i elektronicznych, ważnym węzłem komunikacyjnym - drogowym, kolejowym, lotniczym i wodnym. To tutaj ma swoją siedzibę holding KGHM Polska Miedź S.A - lider na światowych rynkach miedzi. Na Dolnym Śląsku działa wiele podmiotów gospodarczych z kapitałem zagranicznym. Zlokalizowane są tu m.in.: Toyota, Volvo, Volkswagen, Bosch, PepsiCo, LG, McCain, HP, Amazon, Centrum Serwisowania Silników Lotniczych, gdzie głównymi inwestorami są Lufthansa Technik i GE Aviation utworzone koło Środy Śląskiej oraz fabryka silników i baterii do samochodów elektrycznych Mercedesa koło Jawora. Natomiast do najważniejszych przedsiębiorstw, reprezentujących kluczowe dla regionu branże, należą: GHM Polska Miedź S.A. (Lubin), Kaufland Polska Markety Sp. z o.o. (Wrocław), AB SA GK (Magnice), Volkswagen Motor Polska Sp. z o.o. (Polkowice), CCC SA GK (Polkowice) oraz Pfleiderer Group SA GK (Wrocław).

W końcu czerwca 2023 r. w ewidencji powiatowych urzędów pracy województwa dolnośląskiego odnotowano 52 565 osób bezrobotnych, w tym kobiety stanowiły blisko 52,6% ogółu bezrobotnych. Jest to 1 472 osoby mniej niż w końcu czerwca 2022 r., co oznacza spadek o 2,7 p.p. rok do roku. Stopa bezrobocia rejestrowanego w województwie wynosiła 4,4% (ogółem
w kraju 5%). Lata 2022-2023 przynoszą istotne zmiany w sytuacji gospodarczej i na rynku pracy województwa spowodowane konfliktem zbrojnym w Ukrainie, tj. napływ osób uciekających z Ukrainy, wzrost cen paliw, braki na rynku surowców i niektórych towarów spowodowanych restrykcjami wobec Rosji i Białorusi, wzrost inflacji, wzrost stóp procentowych.

Linki:

W pierwszej połowie 2023 r. zgłoszono do powiatowych urzędów pracy ogółem 50 690 ofert pracy i aktywizacji zawodowej, jest to o 12 010 ofert pracy mniej, niż w końcu czerwca 2022 r. Poszukiwano przede wszystkim pracowników reprezentujących zawody z następujących elementarnych grupach zawodów: robotnicy wykonujące prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani (13,2%); robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy gdzie indziej niesklasyfikowani (10,7%); robotnicy pracujący przy przeładunku towarów (8,1%); kontrolerzy (sterowniczy) procesów przemysłowych gdzie indziej niesklasyfikowani (3,4%), a także gospodarze budynków (3,3%).

Wyniki „Barometru zawodów”, w części dotyczącej prognozy na zawody na rok 2023 wykazały, że w perspektywie najbliższego roku najbardziej poszukiwanymi pracownikami będą osoby
w zawodach: brukarze; cieśle i stolarze budowlani; dekarze i blacharze budowlani; elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy; fizjoterapeuci i masażyści; kelnerzy i barmani; kierowcy autobusów; kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych; kucharze; lekarze; magazynierzy; mechanicy pojazdów samochodowych; monterzy instalacji budowlanych; murarze i tynkarze; nauczyciele nauczania wczesnoszkolnego; nauczyciele praktycznej nauki zawodu; nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących; nauczyciele przedmiotów zawodowych; nauczyciele przedszkoli; nauczyciele szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych; operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych; operatorzy obrabiarek skrawających; operatorzy urządzeń dźwigowo-transportowych; opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej; pedagodzy; pielęgniarki i położne; pomoce kuchenne; pracownicy ds. rachunkowości i księgowości; pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie; pracownicy służb mundurowych; pracownicy socjalni; psycholodzy i psychoterapeuci; ratownicy medyczni; robotnicy budowlani; robotnicy obróbki drewna i stolarze; samodzielni księgowi; spawacze; specjaliści ds. zarządzania zasobami ludzkimi i rekrutacji; szefowie kuchni; ślusarze; zaopatrzeniowcy i dostawcy.

Prognoza dla całego regionu na rok 2023 zgodnie z „Barometrem zawodów” nie wykazała żadnego zawodu nadwyżkowego.

Liczba wolnych miejsc pracy na koniec IV kwartału 2022 r. na terenie województwa dolnośląskiego wyniosła 12,6 tys. co stanowiło ponad 10% wakatów w skali całego kraju. Największą ilość posad na Dolnym Śląsku odnotowano w następujących sektorach: przetwórstwo przemysłowe – 24%, budownictwo – 10%, handel hurtowy i detaliczny, naprawa samochodów osobowych, włączając motocykle – 8%, działalność związana z obsługą rynku nieruchomości – 17% oraz administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe zabezpieczenie społeczne – 7%.

Rynek pracy województwa dolnośląskiego jest znacznie zróżnicowany ze względu na położenie geograficzne, sieć komunikacyjną, czy lokalizację dużych zakładów przemysłowych co znacznie wpływa na zapotrzebowanie na konkretne zawody. Największe deficyty występują w branży budowlanej, hotelarstwie i gastronomii, jak również w transporcie i gospodarce magazynowej. W aglomeracji wrocławskiej w przeciwieństwie do większości powiatów wciąż utrzymuje się na wysokim poziomie zapotrzebowanie na pracowników branży komunikacyjnej i informatycznej.

Według stanu na dzień 30 czerwca 2023 r. największą liczbę zarejestrowanych bezrobotnych odnotowano w takich wielkich grupach zawodów jak: „robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy” (22,1%); „pracownicy usług osobistych i sprzedawcy” (21,1%), „technicy i inny średni personel” (11%).

Województwo kujawsko-pomorskie leży w środkowej części Polski i zajmuje powierzchnię
18 tys. km², co stanowi 5,7% powierzchni kraju. Liczy 2000,6 tys. mieszkańców (stan na 31.12.2022 r.) przy czym około 61,1% ludności mieszka w miastach. Region ma dwie stolice - Bydgoszcz, gdzie mieści się większość urzędów administracji państwowej i Toruń, w którym ulokowano urzędy administracji samorządowej. Główne miasta województwa to, oprócz Bydgoszczy i Torunia, Włocławek, Grudziądz i Inowrocław. Wyżej wymienione miasta to ważne ośrodki przemysłowe w kujawsko-pomorskiem, reprezentujące głównie przemysł spożywczy, powiązany z bazą surowcową województwa oraz przemysł chemiczny, elektromaszynowy, tekstylny, celulozowy i poligraficzny. Duże znaczenie dla gospodarki województwa mają również: szybko rozwijający się sektor odnawialnych źródeł energii, nowoczesnych usług biznesowych BPO/SSC oraz rolnictwo. Rozwojowi przemysłu w województwie sprzyjają centralne położenie regionu i dobrze rozwinięta sieć komunikacyjna. Dzięki zasobom naturalnym środowiska (wody lecznicze i uzdrowiska m.in. w Ciechocinku, Inowrocławiu oraz Wieńcu Zdroju) i zabytkom architektury (Toruń jest miastem wpisanym na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO) rozwija się branża turystyczno-rekreacyjna. Województwo posiada bogate zaplecze naukowo-badawcze z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, Politechniką Bydgoską im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich i Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz ośrodkami wspierającymi rozwój nowoczesnych rozwiązań w przemyśle, np. Centrum Transferu Technologii czy Exea Data Centre w Toruniu.

Na koniec czerwca 2023 r. liczba podmiotów gospodarki narodowej w województwie kujawsko-pomorskim wynosiła 222 025  i była o 2,5% wyższa niż przed rokiem. Spośród podmiotów nowo zarejestrowanych w czerwcu 2023 r. najwyższy wzrost ich liczby odnotowano w sekcjach: Informacja i komunikacja oraz Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (po 10,9%). W czerwcu 2023 r. podobnie jak w roku poprzednim do rejestru REGON wpisano 1,4 tys. nowych podmiotów.

Do najważniejszych przedsiębiorstw, reprezentujących kluczowe dla regionu branże, należą: Zakłady Azotowe Anwil S.A. (Toruń) - przemysł chemiczny, Mondi Świecie S.A – przemysł celulozowo-papierniczy; Grupa TZMO (Toruń) - przemysł chemiczny i farmaceutyczny; Pojazdy Szynowe Pesa Bydgoszcz (Bydgoszcz), Apator S.A., (Toruń) - przemysł elektromaszynowy; Zakłady Tłuszczowe Kruszwica S.A. (Kruszwica), Krajowa Spółka Cukrowa S.A. (Toruń), Cereal Partners Poland Toruń-Pacific Sp. z o. o. (Toruń), Fabryka Cukiernicza Kopernik S.A. (Toruń) – branża spożywcza; ThyssenKrupp Materials Poland SA. (Toruń), Nova Trading S.A. (Toruń),– branża metalowa; ALSTAL Grupa Budowlana (Bydgoszcz), SOLBET Sp. Z o.o. (Solec Kujawski) – branża budowlana;  Lewiatan Holding S.A. (Włocławek), Oponeo PL S.A. (Bydgoszcz), Polomarket (Giebnia) – handel detaliczny; Neuca (Toruń) – branża farmaceutyczna; Chemirol Sp. z o.o. (Mogilno), Agrolok Sp. z o.o. (Golub-Dobrzyń) - zaopatrzenie rolnictwa; Atos IT Services Sp. z o.o., Nokia Bydgoszcz,  Mobica Limited Sp. Z o.o. (Bydgoszcz), Opus Capita Sp. z o.o. (Toruń)- branża BPO/SSC.   

Na koniec czerwca 2023 r. stopa bezrobocia w województwie kujawsko – pomorskim osiągnęła poziom 7,1%(6,9% czerwiec 2022 r.). W poszczególnych powiatach stopa bezrobocia  w omawianym okresie przedstawiała się następująco: Bydgoszcz Grodzki - 2,2%, Bydgoszcz Ziemski 3,4%, Grudziądz Grodzki 8,8%, Grudziądz Ziemski 10,8%, Toruń Grodzki 3,1%, Toruń Ziemski 8,7%, Włocławek Grodzki 7,6%, Włocławek Ziemski 13,9%, Aleksandrów Kujawski 11,7%, Brodnica  6,2%, Chełmno 12,7%, Golub - Dobrzyń 11,3%, Inowrocław 10,3%, Lipno 14,8%, Mogilno 10,3%, Nakło nad Notecią 10,5%, Radziejów 16,5%, Rypin 8,8%, Sępólno Krajeńskie 10,5%,  Świecie 6,3%, Tuchola 9,9%, Wąbrzeźno 11,1%, Żnin 8,9%.

Współczynnik aktywności zawodowej w I kwartale 2023 r. wynosił 58,1% (ogólnie dla Polski 58,4%), wskaźnik zatrudnienia 55,9% (ogólnie dla Polski 56,7%), natomiast stopa bezrobocia według BAEL 3,6% (ogólnie dla Polski 2,9%).

W końcu czerwca 2023 r. na terenie województwa kujawsko-pomorskiego liczba zarejestrowanych bezrobotnych wynosiła 53,8 tys. i w porównianiu do czerwca  2022 r. zmniejszyła się o 2,9%. W strukturze bezrobotnych zaobserwować można było znaczny spadek (14,3% mniej niż w 2022 r.) udziału osób długotrwale bezrobotnych oraz wzrost udziału w dwóch grupach osób bezrobotnych (o 5,2% wśród osób z niepełnosprawnościami i o 2,9% wśród osób do 30 roku życia).

Linki:

W I połowie 2023 r. do urzędów pracy pracodawcy zgłosili 27 396 miejsc pracy i aktywizacji zawodowej,  było to o 10 670 (28,0%) mniej niż w I półroczu 2022 r. 

Dostępne za pośrednictwem powiatowych urzędów pracy wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej w 2022 r., podobnie jak w roku poprzednim przeznaczone były najczęściej dla pracowników wykonujących prace proste (24,3%) oraz robotników przemysłowych i rzemieślników (22,9%). W 2022 r. najczęściej poszukiwano robotników gospodarczych - stanowili 5,8% wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej.

Z badań popytu na pracę prowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny wynika, że w IV kwartale 2022 r. w województwie kujawsko-pomorskim było 4 tys. wolnych miejsc pracy. Najwięcej wolnych miejsc pracy w tym okresie występowało w sekcji przetwórstwo przemysłowe (25%), handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (17,5%) oraz transport i gospodarka magazynowa (10%). 

Zgodnie z wynikami badania „Barometr zawodów”, w 2023 r. w województwie kujawsko-pomorskim przewidywany jest deficyt pracowników w następujących branżach:

• branża przemysłowa: elektrycy; elektro-mechanicy i elektromonterzy; krawcy
  i pracownicy produkcji odzieży; operatorzy obrabiarek skrawających; robotnicy obróbki drewna i stolarze, spawacze;
• branża transportowa: kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych; kierowcy autobusów; mechanicy pojazdów samochodowych;
• branża medyczno-opiekuńcza: fizjoterapeuci i masażyści; lekarze, pielęgniarki i położne; psychologowie i psychoterapeuci; opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej;
• branża edukacyjna: nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących; nauczyciele praktycznej nauki zawodu; nauczyciele przedmiotów zawodowych;

W większości przypadków w powyższych branżach od kandydatów do pracy wymaga się posiadania aktualnych uprawnień (m.in. spawalniczych, elektrycznych, Świadectw Kwalifikacji Zawodowej Kierowcy) i badań lekarskich. Dla wielu kandydatów do pracy w zawodach technicznych przeszkodą w podjęciu zatrudnienia jest brak doświadczenia zawodowego lub też długa przerwa w wykonywaniu zawodu i związana z tym dezaktualizacja kwalifikacji.
Od osób poszukujących zatrudnienia w powyższych branżach często oczekuje się również gotowości do pracy w trudnych warunkach (branża metalowa), znajomości nowoczesnych technologii i języków obcych oraz dyspozycyjności.

Wśród osób bezrobotnych w województwie kujawsko-pomorskim w 2022 r. najliczniej reprezentowane były osoby z zawodami należącymi do dwóch wielkich grup zawodów: pracownicy usług i sprzedawcy - 25,4% ogółu bezrobotnych oraz robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (20,5%). Kolejną licznie reprezentowaną grupą były osoby wykonujące prace proste – stanowiły one 10,5% wszystkich bezrobotnych. Najczęściej występujące zawody w tych grupach to: sprzedawca (12%), kucharz (3,4%), robotnik gospodarczy (3%), ślusarz i pomocniczy robotnik budowlany (po 1,9%) oraz cukiernik i fryzjer (po 2%).

Wyniki badania „Barometr zawodów” dla województwa kujawsko-pomorskiego w prognozie na rok 2023 nie wskazują zawodów nadwyżkowych. Natomiast rozpatrując nadwyżkę w poszczególnych powiatach województwa to najczęściej można ją zauważyć wśród ekonomistów - została ona wskazana w 10 powiatach.

Województwo lubelskie leży w środkowo-wschodniej części Polski. Jest to region słabo rozwinięty przemysłowo, stanowiący ważny ośrodek produkcji rolnej. Graniczy
z województwami: podlaskim, mazowieckim, świętokrzyskim i podkarpackim. Lubelszczyzna sąsiaduje z Białorusią i Ukrainą. Jest trzecim co do wielkości regionem i zajmuje obszar                25,1 tys. km² powierzchni Polski. Gęstość zaludnienia wynosi 83 osoby na km², przy średniej krajowej 122 osoby na km². Pod względem liczby ludności województwo lubelskie zajmowało  9 miejsce w kraju a biorąc pod uwagę udział mieszkańców miast w ogólnej liczbie ludności uplasowało się na 14 pozycji. Województwo lubelskie podzielone jest na 24 powiaty. Ogółem 
w województwie lubelskim jest 213 gmin, z tego: 20 gmin o charakterze miejskim,  163 wiejskim i 30 miejsko-wiejskim. Województwo lubelskie jest w grupie czterech województw, w których ponad połowa ludności mieszka na wsi. W regionie jest 50 miast, a ośrodkiem administracyjnym województwa jest miasto Lublin, zamieszkuje je 331 243 osób. Pozostałe większe miasta regionu to: Chełm, Zamość i Biała Podlaska.

Województwo lubelskie na koniec grudnia 2022 r. zamieszkiwało 2 024 637 osób, co stanowiło 5,4% ogólnej liczby ludności kraju. Dane statystyczne wskazują na malejący trend w liczbie ludności regionu. Na koniec 2022 r. w województwie lubelskim mieszkało więcej kobiet, stanowiły 51,6% ogółu ludności województwa. Cechą charakterystyczną regionu jest stosunkowo niski poziom urbanizacji. Wśród powiatów najbardziej zurbanizowane były: świdnicki (ludność miast stanowiła 56,7%), puławski (47,5%) i rycki (45%). Najmniejszy udział mieszkańców miast odnotowano w powiecie chełmskim (9,9%) i lubelskim (6,5%).  

Z badań popytu na pracę wynika, iż na koniec IV kwartału 2022 r. liczba pracującychwyniosła 463,5 tys. osób. Prawie dwie trzecie osób (63,6%) zatrudnionych było w sektorze prywatnym, a 36,4% w sektorze publicznym. W przedsiębiorstwach dużych zatrudnionych było 53,9% pracujących, w średnich 26,4%, a w małych 19,7%. Najwięcej osób pracowało w podmiotach prowadzących działalności w sekcjach: przetwórstwo przemysłowe (19,6%), edukacja (16%), handel; naprawa pojazdów samochodowych (15,3%).

Na koniec czerwca 2023 r. w urzędach pracy zarejestrowane były 56 552 osoby bezrobotne, w tym 28 418 kobiet (50,3%). Stopa bezrobocia wynosiła 7,5% i była wyższa o 2,5 p.p. od wskaźnika krajowego, który wyniósł 5%. Najwyższa stopa bezrobocia występowała w powiatach: hrubieszowskim – 15,4%, włodawskim – 14,7%, krasnostawskim – 14,1%, natomiast najniższa dla powiatów: łukowskiego – 3,9%, miasta Lublin - 4,4% oraz łęczyńskiego i puławskiego po 5,3%. Z prawem do zasiłku pozostawało 6 048 osób (tj. 10,7%), w tym 3 159 kobiet. Na koniec czerwca 2023 r. zarejestrowanych było 209 671 podmiotów gospodarki narodowej - to o 719 więcej niż miesiąc wcześniej oraz więcej o 8 108 (tj. o 4%) niż w analogicznym miesiącu poprzedniego roku.Województwo lubelskie to region uznawany za słabo zurbanizowany i rozwinięty przemysłowo. Pomimo tego stanowi ważny ośrodek produkcji rolnej, zwłaszcza w zakresie nowego kierunku jakim jest rolnictwo ekologiczne. Świadczą o tym duże zasoby ziemi, wysoki udział ludności rolniczej oraz znacząca produkcja rolnicza w skali kraju. Nowym i bardzo rozwojowym kierunkiem gospodarki rolnej regionu jest rolnictwo ekologiczne. Na terenie województwa znaczące miejsce zajmuje przemysł spożywczy, w tym owocowo-warzywny, cukrowniczy, mleczarski, młynarski, piwowarski. Region lubelski to również zaplecze pszczelarskie i zielarskie. Poza sektorem rolno-spożywczym istotne miejsce zajmuje górnictwo. We wschodniej części Wyżyny Lubelskiej działa kopalnia Węgla Kamiennego Bogdanka. Funkcjonuje także duża liczba cementowni i zakładów materiałów budowlanych wytwarzających cegłę tradycyjną i klinkierową, beton komórkowy i prefabrykaty betonowe. Bogactwem naturalnym są wody mineralne, z których słynie uzdrowisko Nałęczów. Gospodarkę regionu tworzy również przemysł chemiczny, drzewny i meblarski, metalowy i maszynowy, w tym przemysł lotniczy w Świdniku.

Do największych pracodawców województwa lubelskiego należą: Stokrotka Sp. z o.o., grupa kapitałowa Black Red White producent mebli, Genpact Poland Spółka z o.o., Lubelski Węgiel Bogdanka S.A. - producent węgla kamiennego na potrzeby energetyki, PZZ Lubella GMW Sp. z o.o. - jeden z największych krajowych liderów w produkcji mąk, makaronów i paluszków, Sipma – producent maszyn rolniczych i ogrodniczych, PGE Dystrybucja, Zakłady Azotowe Puławy S.A. - lider polskiego przemysłu nawozowo-chemicznego w produkcji nawozów azotowych na potrzeby rolnictwa, Zakład Mięsny „Wierzejki”, Herbapol Lublin S.A. -  producent produktów zielarskich, syropów spożywczych oraz herbat, POL-SKONE Sp. z o.o. - firma w branży stolarki budowlanej, producent drzwi i okien drewnianych, Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik” S.A. – producent samolotów i śmigłowców, Perła Browary Lubelskie S.A., Stanchem Sp. z o.o. Przedsiębiorstwo Chemiczne, Spółdzielnia Mleczarska Spomlek w Radzyniu Podlaskim, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Krasnymstawie, Spółdzielnia Mleczarska w Rykach, Fabryka Łożysk Tocznych w Kraśniku oraz producent wody mineralnej Nałęczowianka Sp. z o.o., Model Opakowania Sp. z o.o. – zakład produkcyjny tektury faliste, Fabryka Kabli ELPAR Sp. z o.o. w Parczewie, MPK Lublin Sp.z o.o., MPWiK w Lublinie Sp.z o.o., Asseco Business Solutions S.A.

Linki:

Od stycznia do czerwca 2023 r. do urzędów pracy wpłynęło 24 511 oferty pracy tj. o 9,8% mniej niż w analogicznym czasie 2022 r. Najwięcej ofert pracy pojawiło się na terenie miasta Lublina (3 773), powiatu lubartowskiego (2 372) oraz powiatu lubelskiego (2 159).

Z badania Głównego Urzędu Statystycznego „Popyt na pracę” wynika, że w końcu IV kwartału 2022 r. jednostki objęte badaniem posiadały 2,2 tys. wolnych miejsc pracy. Największą liczbą wolnych miejsc pracy dysponowały podmioty prowadzące działalność w sekcjach: handel, naprawa pojazdów samochodowych (20,3%), przetwórstwo przemysłowe (15,6%) oraz transport i gospodarka magazynowa (14,8%). Natomiast najwięcej miejsc przeznaczonych było dla specjalistów (26% wszystkich wolnych miejsc), robotników przemysłowych i rzemieślników (22,4%), operatorów i monterów maszyn i urządzeń (16,3%), pracowników usług i sprzedawców (10,4%) oraz pracowników biurowych (10,4%). W 2022 r. powstało 19,5 tys. nowych miejsc pracy. Zdecydowana większość nowych miejsc pracy (84,4%) stworzono w sektorze prywatnym oraz w jednostkach o liczbie pracujących do 9 osób (51,7%). Najwięcej nowych miejsc pracy dotyczyło sekcji: handel; naprawa pojazdów samochodowych (19,8%),  przetwórstwie przemysłowym (17,2%) i budownictwie (14,7%).

Zgodnie z wynikami badania „Barometr zawodów” do najczęściej występujących zawodów deficytowych, czyli takich, w których pracodawcom najtrudniej znaleźć kandydatów do pracy, w województwie lubelskim należą: kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, lekarze, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, psycholodzy i psychoterapeuci, pielęgniarki i położne, spawacze, nauczyciele przedmiotów zawodowych, nauczyciele praktycznej nauki zawodu, piekarze,  pracownicy ds. rachunkowości i księgowości, samodzielni księgowi i magazynierzy.

Najwięcej osób bezrobotnych w województwie lubelskim na koniec I półrocza 2023 r. posiadało następujące zawody: sprzedawca (3 475), kucharz (1 654), pomocniczy robotnik budowlany (1 083), ślusarz  (904), robotnik gospodarczy (861).

Zawody, które w ramach badania „Barometr zawodów” w największej liczbie powiatów województwa lubelskiego uznane zostały za nadwyżkowe (w których najtrudniej osobom poszukującym pracy znaleźć zatrudnienie) to: ekonomiści, pracownicy biur podróży i organizatorzy obsługi turystycznej, specjaliści technologii żywności i żywienia, filozofowie, historycy, politolodzy i kulturoznawcy, specjaliści ds. administracji, pracownicy administracji i biurowi, technicy mechanicy, technicy informatycy, technicy budownictwa, pedagodzy, socjolodzy i specjaliści ds. badań społeczno-ekonomicznych.

Województwo lubuskie położone jest w środkowo – zachodniej Polsce (od zachodu graniczy               z Niemcami). Zajmuje powierzchnię blisko 14 tys. km² i jest trzynastym co do wielkości regionem w Polsce. Pod względem ludności - 979 976 mieszkańców, województwo zajmuje przedostatnie miejsce w kraju. Wśród mieszkańców kobiety stanowią 51,5% ogółu ludności, mężczyźni – 48,5%. Na terenach wiejskich mieszka 35,7% ogółu ludności, w miastach – 64,3%. Ludność w wieku przedprodukcyjnym stanowiła 18,2% populacji województwa, ludność w wieku produkcyjnym to 58,6%, pozostałe 23,2% stanowiła ludnośc w wieku poprodukcyjnym.

Lubuskie należy do regionów średnio uprzemysłowionych. Charakterystyczną cechą gospodarki regionu jest obecność zakładów przemysłowych różnej wielkości, wśród których dominują podmioty małe i średnie. Na koniec IV kwartału 2022 r. w województwie lubuskim pracowało ogółem 265,9  tys. osób, tj. o 0,7% więcej niż rok wcześniej. Najwięcej osób pracowało w działach: przetwórstwo przemysłowe – 28,1% ogółu oraz w handlu hurtowym i detalicznym – 16,3% ogółu. W produkcji przemysłowej, w województwie lubuskim, duże znaczenie mają: produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny, produkcja artykułów spożywczych. Znacząca jest też pozycja przedsiębiorstw produkujących papier i wyroby z papieru oraz produkujących wyroby z metalu. W końcu 2022 r. odnotowano w województwie lubuskim 1 631 spółek z udziałem kapitału zagranicznego, w tym 1 511 to spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółki z udziałem kapitału zagranicznego stanowiły w lubuskim 2,2% wszystkich spółek z udziałem kapitału zagranicznego w kraju. Wielkość ta sytuowała województwo lubuskie na 10 miejscu w kraju. Najwięksi pracodawcy regionu to: Kronopol Sp z o.o. w Żarach, Arctic Paper Kostrzyń S.A. w Kostrzyniu, Relpol S.A. GK w Żarach, Gedia Poland Sp. z o.o. w Nowej Soli, Polmax Polska S.A. w Świebodzinie,  GK Seco/Warwick S.A. w Świebodzinie, Cinkciarz.pl Sp. z o.o. w Zielonej Górze, ICT Poland Sp. z o.o. w Kostrzyniu, Stelmet S.A. w Zielonej Górze, Lubuskie ZAE Lumel S.A. w Zielonej Górze, Faurecia w Gorzowie Wielkopolskim, Iost Polska z Nowej Soli, Adient Poland Sp. z o.o. w Świebodzinie, Se Bordnetze Polska Sp. z o.o. w Gorzowie Wielkopolskim, Alumetal Poland Sp. z o.o. w Nowej Soli, Rockwool Polska Sp. z o.o. w Cigacicach, Domo Engineering Plastics Poland Sp. z o.o. w Gorzowie Wielkopolskim, Elektrociepłownia Zielona Góra S.A. w Zielonej Górze, Uni-Truck Sp. z o.o. w Zielonej Górze, Homanit Krosno Odrzańskie Sp. z o.o. w Krośnie Odrzańskim, Nord Napędy Zakłady Produkcyjne Sp. z o.o. w Nowej Soli, Valmet Automotive Sp. z o.o. w Żarach.

Na koniec I kwartału 2023 r. wskaźnik aktywności zawodowej wyniósł 57,2%. Wskaźnik zatrudnienia wyniósł 55,9%. W końcu czerwca 2023 r. w powiatowych urzędach pracy zarejestrowanych było 15 000 osób bezrobotnych. W okresie czerwiec 2022 r. – czerwiec 2023 r. liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 5 837 osób, tj. o 27%. W I kwartale 2023 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych zwiększyła się o 6,6%, w II kwartale 2023 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych zmniejszyła się o 9%. Wzrost w I kwartale 2023 r. miał przede wszystkim charakter sezonowy (okres zimowy).

Stopa bezrobocia na koniec czerwca 2023 r. kształtowała się na poziomie 4,2% (czwarte miejsce w kraju) i była niższa o 0,8  p.p. od stopy krajowej – 5,0%. Na koniec czerwca 2023 r. najwyższą stopę bezrobocia odnotowano w powiatach strzelecko-drezdeneckim – 8,7%, zielonogórskim (ziemskim) – 7,4%, międzyrzeckim – 7,3%, wschowskim – 7,2%. Najniższą stopą bezrobocia wyróżniały się powiaty: słubicki – 2,1%, gorzowski (grodzki) – 2,2%, świebodziński – 2,5%.
W pozostałych powiatach odnotowano stopę bezrobocia: zielonogórskim (grodzkim) – 2,7%, gorzowskim (ziemskim) – 3,3%, sulęcińskim – 3,8%, żarskim – 4,8%, żagańskim 4,9%, nowosolskim – 5,2%, krośnieńskim – 5,7%. Stopa bezrobocia, według BAEL na koniec I kwartału 2023 r., dla województwa lubuskiego wynosiła 2,3%.

Linki:

Na koniec IV kwartału 2022 r. odnotowano 2,9 tys. wolnych miejsc pracy tj. o 25,4% więcej niż w końcu poprzedniego roku. Najwięcej wolnych miejsc pracy odnotowano w następujących sekcjach: „handlu, naprawie pojazdów samochodowych” – 22,4% ogółu oraz „przetwórstwo przemysłowe” – 21,8% ogółu.

Najwięcej wolnych miejsc pracy dotyczyło zawodów zaliczanych do grupy „operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń” – 28,4% ogółu wolnych miejsc pracy; „robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy” – 23,1% ogółu wolnych miejsc pracy; „pracownicy usług i sprzedawcy” – 16,8%; „specjaliści” – 13,2%; „pracownicy wykonujący prace proste” – 6,7%; „pracownicy biurowi” – 4,4%; „technicy i inny średni personel” – 4,2%. Od stycznia do czerwca 2023 r. odnotowano w urzędach pracy 15 905 ofert pracy, o 21,7% mniej niż w analogicznym okresie 2022 r. Najwięcej z nich było przeznaczonych dla: „pracowników wykonujących prace proste” 5 507 ofert pracy (34,6% ogółu ofert); „robotników przemysłowych i rzemieślników” – 2 454 oferty pracy (15,4% ogółu); „pracowników usług i sprzedawców” – 2 107 ofert pracy (13,3% ogółu); „techników i innego średniego personelu” – 1 744 oferty pracy (11,0% ogółu).

Najwięcej ofert pracy zgłoszono w następujących elementarnych grupach zawodów: robotnicy pracujący przy przeładunku towarów – 1 431 ofert (9,0% ogółu ofert), robotnicy wykonujący proste prace w przemyśle – 1 412 ofert (8,9% ogółu ofert), gospodarze budynków – 771 ofert (4,9%), sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) – 530 ofert (3,3%), pracownicy obsługi biurowej – 530 ofert (3,3%), spedytorzy i pokrewni – 525 ofert (3,3%), ręczni pakowacze i znakowacze – 494 oferty (3,1%), magazynierzy i pokrewni – 484 oferty (3,0%), rybacy i zbieracze pracujący na własne potrzeby – 344 oferty (2,2%), masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i pokrewni – 341 ofert (2,1%), funkcjonariusze celni i ochrony granic – 259 ofert (1,6%), operatorzy urządzeń do produkcji wyrobów szklanych – 250 ofert (1,6%).

„Barometr zawodów” na 2023 r. prognozuje następujące zawody deficytowe w województwie lubuskim: blacharze i lakiernicy samochodowi; brukarze; elektrycy; elektromechanicy i elektromonterzy; fizjoterapeuci i masażyści; fryzjerzy; kierowcy autobusów; kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych; kucharze; lekarze; listonosze i kurierzy; logopedzi i audiofonolodzy; magazynierzy; mechanicy pojazdów samochodowych; monterzy instalacji budowlanych; nauczyciele nauczania wczesnoszkolnego; nauczyciele praktycznej nauki zawodu; nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących; nauczyciele przedmiotów zawodowych; nauczyciele przedszkoli; nauczyciele szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych; operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych; operatorzy obrabiarek skrawających; opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej; pedagodzy; piekarze; pielęgniarki i położne; pracownicy ds. rachunkowości i księgowości; pracownicy fizyczni w produkcji i pracach prostych; pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie; pracownicy służb mundurowych; pracownicy socjalni; psycholodzy i psychoterapeuci; ratownicy medyczni; robotnicy budowlani; samodzielni księgowi; spawacze, specjaliści ds. organizacji produkcji; specjaliści ds. zarządzania zasobami ludzkimi i rekrutacji; spedytorzy i logistycy; sprzedawcy i kasjerzy; szefowie kuchni; ślusarze; wychowawcy w placówkach oświatowych i opiekuńczych; zaopatrzeniowcy i dostawcy.

Spośród 15 000 mieszkańców województwa lubuskiego zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy na koniec czerwca 2023 r. jako osoby bezrobotne 89,1% posiadało wcześniej zatrudnienie.

Struktura bezrobocia na koniec czerwca 2023 r. według kwalifikacji zawodowych, w układzie grup wskazuje, że najliczniejszą kategorię stanowili bezrobotni posiadający zawody z grupy „pracownicy usług osobistych i sprzedawcy” (23,1% ogółu bezrobotnych), „robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy” (21,6% ogółu), „technicy i inny średni personel” (10,0%), „pracownicy przy pracach prostych” (9,7%).

Największą liczbę bezrobotnych odnotowano w zawodach: sprzedawca – 11 504 osoby, kucharz – 447 osób, robotnik gospodarczy – 315 osób, fryzjer – 253 osoby, ślusarz – 232 osoby, murarz – 220 osób, pomocniczy robotnik budowlany – 188 osób, krawiec – 179 osób, technik ekonomista – 175 osób, magazynier – 171 osób, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym – 150 osób, mechanik pojazdów samochodowych – 150 osób, stolarz- 148 osób, mechanik samochodów osobowych - 122 osoby, piekarz - 121 osób, cukiernik – 105 osób, pakowacz ręczny – 102 osoby, szwaczka ręczna – 101 osób.

„Barometr zawodów” na 2023 r. nie odnotował, w województwie lubuskim, zawodów nadwyżkowych.

Województwo łódzkie położone jest w centralnej części kraju. Obejmuje obszar o powierzchni 18 218,95 km². Ludność województwa łódzkiego według danych na dzień 1 stycznia 2022 r. wynosiła 2,395 mln osób, co stanowi ok. 6,3­ % ogólnej liczby mieszkańców Polski. Ludność w miastach stanowiła 62% ogółu ludności. Największym miastem i stolicą województwa jest miasto Łódź liczące, według stanu w dniu 31 grudnia 2022 r., 658,4 tys. osób.

W końcu czerwca 2023 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 55,1 tys. osób bezrobotnych, a stopa bezrobocia wyniosła 5,5% (wzrost o 0,2% w stosunku do czerwca 2022 r.). Powiatami z najwyższym bezrobociem były: pajęczański - 8,6%, łaski – 8,1% i opoczyński - 8,1%. Najniższą stopę bezrobocia odnotowano w powiatach: rawskim – 3,0%, skierniewickim - 4,3% i mieście Łodzi – 4,5%. Stopa bezrobocia liczona wg metodologii BAEL wyniosła w I kwartale 2023 r. 3,6%. Wskaźnik zatrudnienia wyniósł 56,8% (w porównaniu dla Polski 56,7% - I kwartał 2023 r.), zaś wskaźnik aktywności zawodowej 58,9% (w porównaniu dla Polski 58,4% - I kwartał 2023 r.).

W 2020 r. PKB na jednego mieszkańca województwa łódzkiego wyniósł 58 840 zł, co stanowiło 97% średniej krajowej (60 663 zł – 5 miejsce w kraju). Należy podkreślić, że województwo łódzkie pod względem rozwoju gospodarczego, systematycznie zmniejsza dystans dzielący je od najlepiej rozwiniętych regionów UE.

W województwie łódzkim oprócz włókiennictwa i przemysłu odzieżowego rozwijają się również produkcja sprzętu AGD, budownictwo oraz przemysł biotechnologiczny.

Najważniejszym sektorem gospodarki województwa łódzkiego, odgrywającym znaczącą rolę w produkcji regionalnej jest przemysł. Jego najbardziej rozwiniętymi gałęziami są: produkcja wyrobów włókienniczych i odzieży, górnictwo węgla brunatnego, wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, produkcja wyrobów chemicznych, produkcja artykułów spożywczych, produkcja maszyn i urządzeń, produkcja urządzeń elektrycznych i materiałów budowlanych. Struktura przestrzenna przemysłu skupiona jest wokół dwóch ośrodków: aglomeracji łódzkiej,gdzie dominują: przemysł tekstylny i odzieżowy, włókienniczy, spożywczy i przetwórstwo rolno - spożywcze, przemysł elektromaszynowy, farmaceutyczny oraz chemiczny; okręgu piotrkowsko-bełchatowskiego, gdzie dominuje przemysł: wydobywczy, elektroenergetyczny, gumowy, materiałów budowlanych, meblarski, drzewny, spirytusowy, szklarski i farmaceutyczny.

Przemysł tekstylny i odzieżowy, pomimo znacznych zmian w strukturze gałęziowej przemysłu województwa, wciąż zajmuje wiodącą pozycję w produkcji regionu. Do wiodących firm z tej branży zaliczyć można m.in. Redan S.AKolejną dziedziną wyróżniającą się dużą dynamiką rozwoju w regionie łódzkim jest przemysł farmaceutyczny oraz hurtowy handel produktami  farmaceutycznymi. Do wiodących przedsiębiorstw w tej dziedzinie należą m.in.: Pelion Healthcare Group, Adamed Pharma S.A.(Zakład produkcyjny w Pabianicach), Polfa S.A. Kutnowskie zakłady farmaceutyczne, Sensilab Polska Sp. z o.o., MEDANA PHARMA S.A., zakłady farmaceutyczne oraz producenci leków ziołowych: Herbapol Łódź i Agropharm S.A. Tuszyn.

W Strykowie koło Łodzi prężnie działa słoweńska fabryka leków Lek S.A. (należąca do grupy Sandoz). Inną branżą przemysłu, prężnie rozwijającą się w województwie łódzkim, jest produkcja materiałów budowlanych. Czołowym wytwórcą jest grupa Atlas będąca potentatem na rynku krajowym oraz trzecim w Europie producentem chemii budowlanej.

W województwie łódzkim znajduje się zagłębie przetwórstwa materiałów budowlanych, region  jest również potentatem wiodący w kraju w produkcji płytek ceramicznych (Ceramika Opoczno, Ceramika Paradyż, Ceramika Tubądzin). W województwie skoncentrowane są również przedsiębiorstwa z branży AGD: BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego Sp. z o. o., Whirlpool Company Polska Sp. z o.o. (dawniej Indesit). Ważną rolę w województwie spełnia Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna. Skupia ona ponad 100 firm działających w następujących branżach: logistyczna, farmaceutyczna, przetwórstwa tworzyw sztucznych, BPO, AGD, IT, medyczna, kosmetyczna i spożywcza.

W ostatnich latach szybki rozwój odnotowuje branża outsourcingowa (BPO). Z raportu ABSL
(Związek Liderów Usług Biznesowych w Polsce) z 2022 r. o rozwoju sektora BPO/SSC
w Polsce wynika, że Łódź jest jednym z sześciu największych centrów BPO w kraju. Według danych za I kwartał 2022 r. w sektorze usług dla biznesu, obejmującym centra usług BPO, SSC, IT i R&D  funkcjonowało 101 firm świadczących usługi w językach obcych. W regionie działa wiele firm z kapitałem zagranicznym: Accenture, Asea Brown Boveri (ABB), BMS Poland, Ceri International, Citi, Fujitsu, GE Power Controls, HP, Whirlpool (dawniej Indesit), Infosys, Mobica, Nordea, GFT Polska (Rule Financial), Samsung Poland R&D Center, Sii, SouthWestern, Takeda, Tate & Lyle. Nowe inwestycje w regionie w tym sektorze: Avient Corporation, Axalta Coating Systems Poland, Godel Technologies, Marel Shared Services Center, Wella Company, XSYS Polska. Większość firm specjalizuje się w usługach IT, procesach finansowo-księgowych oraz badawczo-rozwojowych działając na zlecenie przedsiębiorstw z niemal całego świata. W tej branży poszukiwane są osoby ze znajomością języków obcych.

Liczącą się branżą w regionie (a przede wszystkim w Łodzi) staje się także sektor IT. Wśród znaczących pracodawców można wymienić m.in.: AMG.net, LSI Software, Tomtom, Intersoft, Centrum Komputerowe Zeto, Ericsson (dawniej Ericpol), Gromar, Transition Technologies S.A., HP, Xerox, HPCC Herkules PC Components, Farbrity Grupa K2, Xerox (ACS Solutions). Na zatrudnienie w tej branży mogą liczyć głównie programiści aplikacji, konsultanci ds. systemów teleinformatycznych, inżynierowie systemów i sieci komputerowych oraz specjaliści do spraw doskonalenia i rozwoju aplikacji.

Analiza danych makroekonomicznych z lat 2021 – 2022 daje podstawy sądzić, że regionalne rynki pracy w Polsce - a więc a priori też i rynek łódzki – w znacznej mierze odreagowały skutki światowego kryzysu wywołanego pandemią Covid-19 i mimo niepewnej sytuacji politycznej związanej z agresją rosyjską na Ukrainę zaczęły wracać na wcześniejszą ścieżkę wzrostu. Łagodzenie restrykcji administracyjnych, rozwinięcie programów ochrony zdrowia, jak również zwykłe przystosowanie się podmiotów życia gospodarczego do zaistniałej sytuacji sprawiło, że podejmowane przez te podmioty decyzje ekonomiczne stopniowo stawały się coraz mniej asekuracyjne. 

Podobnie jak w czasach przed rozprzestrzenieniem się wirusa, aktualny jest problem zaspokojenia potrzeb kadrowych w firmach. Należy wspomnieć, że duże trudności z naborem pracowników po lockdownie mają branże usługowe jak: gastronomia czy turystyka. Chętnych do pracy jest mniej z uwagi na małą stabilność zatrudnienia. Duża część pracowników odpłynęła do pracodawców z innych dziedzin działalności, o pewniejszej sytuacji finansowej. Koronawirus spowodował też, że wiele osób, które straciło pracę przez pandemię znalazło zatrudnienie w szarej strefie np. w rolnictwie i ogrodnictwie przy pracach sezonowych.

Firmy, które chcą być konkurencyjne, muszą postawić na robotyzację i digitalizację procesów produkcyjno-sprzedażowych. Cyfrowa rewolucja, którą niejako wymusiła pandemia, spowodowała, że po dwóch stronach barykady znaleźli się pracownicy, którym cyfryzacja i automatyzacja dała pracę oraz ci, którym ujęła obowiązków.

Na prowadzenie wysunęły się branże, które zyskały na pandemii, takie jak: IT i telekomunikacja, media, marketing i e-commerce. Stabilność gospodarczą utrzymało przetwórstwo przemysłowe, budownictwo oraz firmy TLS. Wymienione tu branże odczuwają obecnie ogromny deficyt rąk do pracy.

Linki:

Na podstawie badania „Barometru Zawodów” napływ ofert pracy do Centralnej Bazy Ofert Pracy (CBOP) w II połowie 2021 r. i I połowie 2022 r., przedstawiał się następujaco: pracownicy fizyczni w produkcji i pracach prostych 41 245 (28,5%); magazynierzy 14 253 (9,8%), gospodarze obiektów, portierzy, woźni i dozorcy 10 013 (6,9%).

Wśród ogółu pracujących w województwie łódzkim najliczniejszymi grupami zawodowymi,
według stanu na koniec IV kwartału 2023r., byli specjaliści, robotnicy przemysłowi i rzemieśl-
nicy oraz technicy i inny średni personel.

Zgodnie z badaniem popytu na pracę za 2022 r. przeprowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny według sekcji i działów PKD, najwięcej miejsc pracy w województwie łódzkim było w sekcji „Przetwórstwo przemysłowe” (31,5% ogółu ofert), a następnie w „Budownictwie” (11,1%), „Handlu hurtowym i detalicznym; naprawie pojazdów samochodowych, włączając motocykle” (9,3%), „Transporcie i gospodarce magazynowej” (9,3%), a także „Opiece zdrowotnej i pomocy społecznej” (7,4%). 

Według Barometru Zawodów na 2023r. zawodami deficytowymi w skali województwa są elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy; kierowcy autobusów; kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych; lekarze; magazynierzy; monterzy instalacji budowlanych; operatorzy i mechanicy sprzętu do robot ziemnych; pielęgniarki i położne; pracownicy ds. rachunkowości i księgowości; psycholodzy i psychoterapeuci oraz spawacze.

W podziale na zawody, najwięcej wolnych miejsc pracy w Centralnej Bazie Ofert Pracy  skierowanych było do pracowników fizycznych w produkcji i pracach prostych 28,5% ogółu ofert), a następnie magazynierów (9,8%), gospodarzy obiektów, portierów, woźnych i dozorców (6,9%), sprzątaczek i pokojowych (3,5%), pracowników administracyjnych i biurowych (2,9%), operatorów maszyn do produkcji wyrobów z gumy (2,8%), przetwórców mięsa i ryb (2,7%), monterów maszyn i urządzeń (2,6%) i robotników budowlanych (2,5%).

W dostępnych ogłoszeniach o pracę przeważają opisy stanowisk, w których pracodawcy precyzują umiejętności i kwalifikacje potrzebne do pracy we wskazanym miejscu.
Zakres czynności często dotyczy kilku zawodów. Wielozawodowość obejmuje zarówno wysokiej klasy specjalistów np. z dziedziny informatyki, automatyki, elektroniki, czy outsourcingu biznesowego, jak również osoby o niższych kwalifikacjach, wykonujące prace związane z usługami, jak ślusarz - spawacz, operator koparko - ładowarki, kierowca - dostawca.

Grupy zawodów najbardziej poszukiwane w województwie łódzkim  

Służba zdrowia i usługi medyczne

Trudno jednoznacznie stwierdzić o istnieniu deficytów kwalifikacji w obszarze służby zdrowia. Według obserwacji mieszkańców województwa łódzkiego w szpitalach, publicznych ośrodkach zdrowia brakuje lekarzy. Jednak placówki te nie mają wolnych miejsc pracy i nie zgłaszają ofert. Przyczyną jednak może być niedostateczna ilość środków na wynagrodzenia, jakimi dysponują. Obserwuje się zjawisko odpływu kadry z mniejszych miejscowości do aglomeracji łódzkiej z uwagi na lepsze zarobki czy możliwości rozwoju kariery (kolejny szczebel specjalizacji może przebiegać w innej nowoczesnej, lepiej wyposażonej i płatnej placówce).

Następną silnie deficytową grupą zawodów na łódzkim rynku pracy są pielęgniarki i położne. Brakuje personelu z aktualnymi kwalifikacjami dostosowanymi do wymagań ofertowych. Podobnie jak wśród lekarzy i w tym środowisku zauważa się migracje w poszukiwaniu atrakcyjniejszych miejsc pracy pod względem poziomu wynagrodzeń i warunków pracy. Obecna kadra starzeje się. Niestety dość długa i wymagająca ścieżka kształcenia na poziomie wyższym zniechęca do podejmowania zawodu – stąd coraz częściej mówi się o odbudowaniu możliwości zdobycia kwalifikacji pielęgniarskich w szkole średniej.

Edukacja

Przyjęcie założeń reintegracji uczniów z niepełnosprawnościami w szkołach ogólnodostępnych wymusza zorganizowanie specjalnej opieki dla wspomnianych osób w tychże placówkach. W zaistniałych okolicznościach niezbędne jest zatrudnienie nauczycieli szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych. Ponadto w szkołach ogólnokształcących brakuje nauczycieli przedmiotów ścisłych: matematyki, fizyki, chemii czy przyrody. W szkołach państwowych i prywatnych poszukiwani są nauczyciele języków obcych i lektorzy. W placówkach szkolnych województwa brakuje też psychologów i psychoterapeutów, a także oligofrenopedagogów.

Choć zapotrzebowanie rynku pracy na edukację zawodową jest ogromne, szkoły zawodowe odnotowują małe zainteresowanie młodzieży nauką zawodu – stąd też nieduża liczba uczniów na tych kierunkach nauczania. Następuje odpływ ze szkół nauczycieli przedmiotów zawodowych oraz praktycznej nauki zawodu. Nie ma też naturalnej wymiany pokoleń w tych specjalnościach.  Z uwagi na niskie uposażenie nauczycieli brakuje następców na istniejące już stanowiska.

Zawody budowlane

Wśród zawodów budowlanych panuje silny deficyt aktualnych kwalifikacji. Branża skarży się na niedobór wykształconej i doświadczonej kadry. Brak jest chętnych do wykonywania tak ciężkiej pracy. Wśród cieśli i stolarzy budowlanych zauważa się niedostatki nowych kadr, jak też rzetelnego szkolnictwa zawodowego. Na rynku pracy województwa od lat  popularnością cieszą się operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, od których wymaga się posiadania aktualnych uprawnień do wykonywania zawodu oraz predyspozycji zdrowotnych z uwagi na fizyczną pracę, wymagającą skupienia i dokładności. Rynek budowlany poszukuje również monterów instalacji budowlanych, murarzy i tynkarzy oraz pracowników robót wykończeniowych w budownictwie. Osoby o takich kwalifikacjach często prowadzą własną działalność gospodarczą.

Produkcja przemysłowa oraz branża TLS (transport, logistyka, spedycja)

Rozwijające się w województwie łódzkim przetwórstwo przemysłowe generuje popyt na pracowników obsługujących linie produkcyjne i wielkopowierzchniowe magazyny (Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna).

Wśród najbardziej poszukiwanych zawodów na łódzkim rynku pracy znajdują się operatorzy robotów i manipulatorów przemysłowych, magazynierzy z uprawnieniami do obsługi wózków jezdniowych, kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych. Ponadto branża TLS poszukuje kierowców samochodu dostawczego oraz logistyków i spedytorów.

Pracownicy niższego szczebla

Cechą szczególną tej grupy jest wzmożona rotacja na stanowiskach, której przyczyną są trudne warunki pracy i niewysoki poziom wynagrodzeń. Podobna sytuacja ma miejsce w grupach zawodów: gospodarze obiektów, portierzy, woźni i dozorcy, sprzedawcy i kasjerzy oraz przetwórcy mięsa i ryb. Pracodawcy zwracają uwagę na brak kształcenia w takich zawodach jak rzeźnik, wędliniarz wykrawacz czy jeliciarz.

Podsumowując, rozwijające się w województwie łódzkim przetwórstwo przemysłowe generuje popyt na pracowników obsługujących linie produkcyjne i wielko powierzchniowe magazyny.
Na regionalnym rynku pracy utrzymuje się duże zapotrzebowanie na kwalifikacje uprawniające do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci oraz kwalifikacje operatorów i mechaników sprzętu do robót ziemnych czy kierowców samochodów ciężarowych.

Według „Barometru zawodów”, który jest prognozą zapotrzebowania na pracowników
w 2023 r. w województwie łódzkim brak jest zawodów uznawanych za nadwyżkowe.

W rejestrach bezrobocia województwa łódzkiego figurują głównie osoby legitymujące się niskim wykształceniem - najliczniej występują specjalności, które nie wymagają skomplikowanych umiejętności, czy żmudnej edukacji zawodowej. To przede wszystkim zawody, wśród których obserwowana jest duża rotacja pracy: „robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy” (21,1% całkowitej liczby bezrobotnych), a następnie – „pracownicy usług i sprzedawcy” (19,3% ogółu bezrobotnych), osoby „bez zawodu” (14,1%),  a także „pracownicy wykonujący prace proste” (12,3%).

O nadwyżce zasobów pracy można wspomnieć w kontekście zjawiska długotrwałego bezrobocia – na koniec 2022 r. wskaźnik udziału długotrwale bezrobotnych w województwie łódzkim wyniósł 52,9%. Charakterystyka osób z tej kategorii bezrobocia zamyka się w kilku cechach – osoby te mają trwałe problemy zdrowotne, które nie pozwalają na podjęcie pracy w zawodzie wyuczonym, zdarza się, że nie są zainteresowane przekwalifikowaniem, często nie chcą też podejmować pracy na warunkach, jakie oferuje im pracodawca.

Województwo małopolskie położone jest w południowej części Polski i graniczy ze Słowacją oraz z województwami: świętokrzyskim, podkarpackim i śląskim. Zajmuje powierzchnię 15 tys. km², na której mieszka 3,4 mln osób. Obszar województwa stanowi 5% powierzchni kraju. Województwo małopolskie podzielone jest na 22 powiaty - 19 powiatów ziemskich i 3 grodzkie oraz 182 gminy. Głównymi miastami województwa są: Kraków - dawna stolica Polski i obecna stolica regionu (803 tys. mieszkańców), Tarnów (106 tys. mieszkańców), Nowy Sącz (83 tys. mieszkańców). Małopolanie stanowią około 9% ogółu ludności Polski. Pod względem liczby ludności województwo małopolskie plasuje się na 4 miejscu w kraju – po mazowieckim, śląskim i wielkopolskim. Wskaźnik gęstości zaludnienia, w  2022 r. wynosił 226 osób/km², przy średniej krajowej 121 osoby/km². Gęściej zaludnione jest tylko województwo śląskie. Na stałym poziomie utrzymuje się wskaźnik feminizacji (na 100 mężczyzn przypada 106 kobiet). Udział mieszkańców miast w ludności ogółem, określany jako współczynnik urbanizacji, wynosi 48% i jest jednym z najniższych w kraju.

Na koniec 2022 r. na terenie województwa małopolskiego zarejestrowanych było ponad 463 tys. podmiotów gospodarczych. Ponad 97% z nich należy do sektora prywatnego. Największa liczba podmiotów działała w sekcjach: handel i naprawa pojazdów samochodowych, budownictwo oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna. W województwie małopolskim występują dogodne warunki dla rozwoju sektora wysokich technologii, motoryzacyjnego, turystycznego i BSS (sektora usług dla biznesu). Wśród największych firm działających na terenie województwa małopolskiego znajdują się m.in.: Polska Spółka Gazownictwa (Tarnów), Can-Pack (Kraków), Carlsberg Polska (Brzesko), Coca-Cola (Niepołomice), Maspex (Wadowice), Grupa Kęty, ArcelorMittal (Kraków), Tele-Fonika Kable (Myślenice), Stalprodukt (Bochnia), Delphi Poland (Kraków), Valeo Autosystemy (Skawina), Synthos S.A. (Oświęcim), BP (Kraków), PGE Paliwa (Kraków),  Exclusive Networks Poland S.A. (Kraków), Grupa PGD (Kraków), Motorola (Kraków), IBM (Kraków), Philip Morris Distribution (Kraków), Capgemini (Kraków), Comarch SA. (Kraków), Control Process (Kraków),   Newag SA (Nowy Sącz). Małopolska stanowi także ważną lokalizację dla branż gier wideo. Tutaj swoje siedziby lub oddziały ma ponad 20% firm, w których tworzy się gry komputerowe, w tym m.in.: Gamedesire czy CD Projekt.

Współczynnik aktywności zawodowej w IV kwartale 2021 r. wynosił 56,9% i był niższy niż średnia krajowa (58,2%), co stawia województwo na 9 miejscu w Polsce. W 2021 r. w Małopolsce pracowało około 1,58 mln osób, czyli ponad połowa osób w wieku 15 lat i więcej (wskaźnik zatrudnienia wynosił 60%).

Na koniec grudnia 2022 r. w powiatowych urzędach pracy w Małopolsce zarejestrowanych było 64 379  osób, tj. o 5 569  osób mniej niż rok wcześniej (8%), więcej jednak niż na koniec 2019 r., czyli przed pandemią (o 2,8%). Na koniec 2022 r. stopa bezrobocia rejestrowanego w Małopolsce wyniosła 4,5%, co oznacza, że była mniejsza niż w 2021 r. (o 0,5 p.p.), ale wyższa niż w 2019 r., czyli przed pandemią (o 0,2 p.p.), a także mniejsza niż średnio w kraju (o 0,7 p.p.).

Stopa bezrobocia najmniejszą wartość przyjęła w Krakowie (2,3%) i Nowym Sączu (3,2%) najwyższą natomiast w powiecie dąbrowskim (12,5%). W porównaniu do grudnia 2021 r. stopa zwiększyła się w 7 powiatach. Najwięcej, o 0,5 p.p., w powiecie myślenickim, poza tym o 0,2 p.p. w tatrzańskim, o 0,1 p.p. w powiatach: tarnowskim, proszowickim, mieście Nowym Sączu, limanowskim oraz nowosądeckim. W pozostałych 15 powiatach województwa na przestrzeni roku odnotowano spadek stopy bezrobocia. Największy  w powiecie nowotarskim (o 1,6 p.p.), bocheńskim (1,1 p.p.) oraz chrzanowskim (1,0 p.p.).

W I półroczu 2023 r. obserwowano dalszą poprawę sytuacji na rynku pracy. Stopa bezrobocia w Małopolsce na koniec czerwca 2023 r. wynosiła 4,3% i spadła o 0,2 p.p. w stosunku do maja i wzrosła o 0,2 p.p. rok do roku. Najniższą stopę odnotowano w Krakowie (2%), powiecie bocheńskim  (3%) oraz w Nowym Sączu (3,3%). Najwyższą stopę odnotowano w powiecie dąbrowskim (12,6 %), powiecie nowosądeckim (9,6%) oraz w powiecie tatrzańskim (8,5%).  W porównaniu do czerwca ubiegłego roku stopa zwiększyła się w 12 powiatach. Najwięcej o 0,6 p.p. w powiecie dąbrowskim oraz o 0,5 p.p. w powiatach: nowosądeckim, tatrzańskim i mieście Nowym Sączu. W powiecie brzeskim stopa bezrobocia utrzymała się na takim samym poziomie, a w pozostałych 9 powiatach województwa na przestrzeni roku odnotowano spadek stopy bezrobocia.

Na koniec czerwca 2023 r. liczba bezrobotnych w rejestrach powiatowych urzędów pracy wynosiła 61 470  osób i w stosunku do poprzedniego roku zmalała o 2 473 osób, czyli o 3,9 % (w czerwcu 2022 r. liczba bezrobotnych wynosiła 63 943).

Linki:

Z badania Głównego Urzędu Statystycznego Popyt na pracę wynika, że na koniec IV kwartału 2022 r. małopolskie przedsiębiorstwa oferowały 13,5 tys. wolnych miejsc pracy. W tym samym czasie w dyspozycji powiatowych urzędów pracy w Małopolsce było 4,7 tys. ofert pracy. Do powiatowych urzędów pracy w całym 2022 r. pracodawcy zgłosili 92,5 tys. ofert pracy, czyli o 2,2% mniej niż rok wcześniej. Wolne miejsca pracy były dostępne przede wszystkim w następujących sektorach: działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 21,2%), informacja i komunikacja (20,2%), przetwórstwo przemysłowe (14,4%) oraz budownictwo (13,5%).

Wyniki „Barometru zawodów” na 2023 r. wskazują 34  zawody, w których występuje największy deficyt pracowników na małopolskim rynku pracy. Są to m.in: : betoniarze i zbrojarze, brukarze, cieśle i stolarze budowlani, elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy, fizjoterapeuci i masażyści, fryzjerzy, kierowcy autobusów, kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, kucharze, lekarze, mechanicy pojazdów samochodowych, monterzy instalacji budowlanych, murarze i tynkarze, nauczyciele praktycznej nauki zawodu i przedmiotów zawodowych, nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, piekarze,  pielęgniarki i położne, pracownicy ds. rachunkowości i księgowości, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, psycholodzy i psychoterapeuci, robotnicy obróbki drewna i stolarze, spawacze W stolicy województwa - Krakowie - zawody deficytowe występują m.in. w następujących grupach:

• zawody związane z branżą informatyczną i usługami dla biznesu: projektanci i administratorzy baz danych, programiści, pracownicy ds. rachunkowości i księgowości, specjaliści ds. finansowych;
• pracownicy budowlani i przemysłowi: betoniarze i zbrojarze, brukarze, cieśle i stolarze budowlani, dekarze i blacharze budowlani, murarze i tynkarze, monterzy instalacji budowlanych, spawacze, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, pracownicy fizyczni w produkcji i pracach prostych, robotnicy budowlani;
• pracownicy usług: krawcy i pracownicy produkcji odzieży, sprzedawcy i kasjerzy, listonosze i kurierzy;
• pracownicy spedycji i logistyki: magazynierzy;
• pracownicy branży medycznej: lekarze, pielęgniarki i położne, fizjoterapeuci i masażyści, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, ratownicy medyczni.

Do powiatowych urzędów pracy w Małopolsce zgłoszono w 2022 r. 92,5  tys. ofert, czyli o 2,2% mniej niż rok wcześniej.

W czerwcu 2023 r. do powiatowych urzędów pracy przekazano 7 929 ofert, czyli o  914 więcej w 2022 r.

W 2022 r. w województwie małopolskim bezrobocie najczęściej dotyczyło pracowników z branż: handel, budownictwo, naprawa pojazdów samochodowych, przetwórstwo przemysłowe oraz działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi. W rejestrach osób bezrobotnych najliczniej reprezentowane były osoby bez kwalifikacji zawodowych, sprzedawcy sklepowi, kucharze, fryzjerzy, pomocniczy robotnicy budowalni, ślusarze, robotnicy gospodarczy, technicy ekonomiści, a także pracownicy obsługi biurowej, mechanicy pojazdów samochodowych i cukiernicy. Dominującymi  grupami zarejestrowanych bezrobotnych w Małopolsce według stanu na grudzień 2022 r. były: kobiety, mieszkańcy wsi, osoby pomiędzy 25 a 34 rokiem życia, z wykształceniem zasadniczym zawodowym/branżowym, z krótkim stażem pracy (1-5 lat), przebywające w rejestrze powyżej 24 miesięcy. W województwie małopolskim wśród zawodów nadwyżkowych wyróżnia się ekonomistów. Lokalnie nadwyżki wystąpiły m. in.  wśród pracowników administracyjnych i biurowych, filozofów, historyków, politologów i kulturoznawców, specjalistów technologii żywności i żywienia, pedagogów, pracowników biur podróży i obsługi turystycznej, sprzedawców i kasjerów oraz specjalistów administracji publicznej, dziennikarzy i redaktorów, sprzątaczek pokojowych, fryzjerów, krawców i pracowników produkcji odzieży, operatorów maszyn włókienniczych, rolników i hodowców, socjologów i specjalistów ds. badań społeczno-ekonomicznych, techników informatyków, techników mechaników.

Województwo mazowieckie położone jest w środkowo-wschodniej części Polski. Mazowsze ma 35 559 km² powierzchni (11,4% obszaru kraju), na której w 2022 r. mieszkało 5 510,6 tys. osób (14,6% ludności Polski), w tym 52,1% populacji stanowiły kobiety. Największym miastem regionu jest Warszawa, jako stolica kraju obejmuje ponad 33,8% ogółu ludności województwa, tj. 1 862,0 tys. osób. Na Mazowszu ważną rolę pełnią również ośrodki subregionalne: Radom, Płock, Siedlce, Ostrołęka i Ciechanów. Stopień urbanizacji województwa jest wysoki i wynosił 65%, gdzie w skali kraju kształtował się na poziomie 60%.    

Na koniec czerwca 2023 r. w województwie mazowieckim zarejestrowanych było było 989 530podmiotów gospodarczych (19,5% zarejestrowanych w Polsce), w tym 54,4% z nich funkcjonowało w Warszawie. Najwięcej podmiotów zajmowało się: handlem hurtowym i detalicznym; naprawą pojazdów samochodowych, włączając motocykle (19,7% ogółu podmiotów), działalnością profesjonalną, naukową i techniczną (15,3% ogółu podmiotów), budownictwem (10,4% ogółu podmiotów) oraz informacją i komunikacją (9% ogółu podmiotów).  

W województwie mazowieckim w czerwcu 2023  r., najwięcej osób zatrudnionych było w handlu hurtowym i detalicznym; naprawie pojazdów samochodowych, włączając motocykle (przeciętnie 345,8 tys. osób), przetwórstwie przemysłowym (342,9 tys.) oraz transporcie i gospodarce magazynowej (277,7 tys.); ich łączny udział stanowił 60,9% ogólnej liczby zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw.

Na koniec czerwca 2023 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 110 693 bezrobotnych, co oznacza, że prawie co 7 bezrobotny w Polsce pochodził z Mazowsza. Stopa bezrobocia rejestrowanego na Mazowszu wynosiła na koniec czerwca 2023 r. 4,0% (przy średniej dla kraju 5,0%). Na Mazowszu występuje duże terytorialne zróżnicowanie stopy bezrobocia. Najwyższą stopę bezrobocia w czerwcu 2023 r. odnotowano w powiatach: szydłowieckim – 24,3%; przysuskim – 17,6%; radomskim – 17,0%; i makowskim – 16,5%. Najniższą stopą bezrobocia wyróżniało się miasto Warszawa – 1,3% oraz powiaty: warszawski zachodni – 1,4%; pruszkowski – 2,2%; grójecki i sochaczewski – 2,5% oraz grodziski – 2,7%.

Stopa bezrobocia według BAEL w województwie mazowieckim w II kwartale 2023 r. wyniosła 2,3% przy ogólnopolskiej stopie bezrobocia 2,6%.

Linki:

W województwie mazowieckim przewidywany jest bardzo niewielki spadek liczby pracujących o 0,3% do 2025 r. Przemiany strukturalne w regionie będą jednak najprawdopodobniej realizowane według prognozowanego schematu, zgodnie z którym istotne zmiany w strukturze zatrudnienia wystąpią w sektorze rolniczym i usług rynkowych (w ramach których funkcjonują zarówno tradycyjne, jak i nowoczesne usługi o najwyższej wydajności pracy), podczas gdy udział zatrudnienia w przemyśle i usługach nierynkowych pozostanie na względnie stałym poziomie. Przewidywane przekształcenia sektorowe w województwie mazowieckim znajdują swoje odzwierciedlenie w obserwowanych tendencjach w obszarze struktur zawodowych, wg których znacznie wzrośnie zapotrzebowanie na specjalistów, przy istotnym spadku udziału pracujących rolników oraz nieznacznych zmianach w pozostałych wielkich grupach zawodowych.

Najwięcej wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej na terenie województwa mazowieckiego w grudniu 2022 r. dostępnych było w następujących sekcjach: handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle; informacja i komunikacja; edukacja; przetwórstwo przemysłowe;  transport i gospodarka magazynowa oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna. W czerwcu 2023 r. najwięcej wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej wystąpiło w zawodach: pomocniczy robotnik w gospodarstwie sadowniczym; pomocniczy robotnik polowy; pakowacz ręczny; pozostali pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani; pracownik produkcji; pozostali robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle; pozostali pracownicy obsługi technicznej biur, hoteli i innych obiektów; robotnik magazynowy; robotnik magazynowy; pozostali funkcjonariusze Służby Więziennej. Te dane potwierdza prognoza zawodów deficytowych i nadwyżkowych – „Barometr Zawodów” na 2023 r. Według Barometru zawodów realizowanego w 2022 r. prognozą na 2023 r. wskazano szereg zawodów deficytowych.

Wynik wygenerowany dla województwa mazowieckiego wskazuje na deficyt w 22 grupach zawodów (prognoza na 2022 r. wskazywała na deficyt w 19 grupach), 143 określa się jako będące w równowadze, nie przewiduje się natomiast zawodów nadwyżkowych.

Występuje zróżnicowanie pomiędzy regionem warszawskim stołecznym (obejmującym m. st. Warszawę i 9 powiatów) a mazowieckim regionalnym. W skali całego województwa w deficycie są 22 zawody. Natomiast, gdy porównane zostaną wyniki regionów statystycznych (na poziomie NUTS2) to w regionie warszawskim stołecznym mamy 54 zawody deficytowe, a w mazowieckim regionalnym 17.

Wyniki badania „Barometr Zawodów”  wskazują, że w 2023 r. w szczególności utrwali się niedobór pracowników branż: budowlanej, logistycznej (magazynierów, kurierów, zaopatrzeniowców) oraz ochrony zdrowia.

W szczególności warto przyjrzeć się branży budowlanej gdzie od kilku ostatnich utrzymują się deficyty: betoniarzy i zbrojarzy, cieśli i stolarzy budowlanych, dekarzy i blacharzy budowlanych, murarzy i tynkarzy, monterów instalacji budowlanych, operatorów i mechaników sprzętu do robót ziemnych, pracowników robót wykończeniowych w budownictwie oraz robotników budowlanych.

Utrzymujący się deficyt dotyczy także: spawaczy; kierowców samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych; ślusarzy; elektryków elektromechaników, elektromonterów oraz magazynierów.

Trudna sytuacja związana z brakami kadrowymi w przedszkolach i szkołach na Mazowszu uległa dalszemu pogłębieniu. W roku szkolnym 2022/23 dyrektorzy placówek edukacyjnych zgłosili ponad 3 tys. wolnych wakatów. Brakuje nauczycieli przede wszystkim w Warszawie.  Deficyty zostały spotęgowane kumulacją roczników oraz dużą liczbą uczniów z Ukrainy. Rośnie liczba nauczycieli do pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych oraz nauczycieli wychowania przedszklnego. W skali województwa wciąż bardzo dużym problemem jest niedobór nauczycieli kształcenia zawodowego zarówno przedmiotów zawodowych, jak i praktycznej nauki zawodu.

Analizując sytuację w województwie mazowieckim nie sposób nie wspomnieć o branży logistycznej a w szczególności w zawodzie magazyniera. Deficyt w tym zawodzie prognozuje się w 28 powiatach, w tym w sześciu w dużej skali. Poszukiwani są zwłaszcza magazynierzy z uprawnieniami obsługi wózków jezdniowych. Duże zapotrzebowanie na pracowników z tej grupy zawodowej występuje przede wszystkim w powiatach regionu warszawskiego stołecznego oraz sąsiadujących z autostradą A2, ponieważ znajdują się tu liczne obiekty logistyczno-magazynowe. Nie bez znacznenia są też nowe węzły drogowe w okoliach Warszawy, które mogę przyczynić się do dalszego rozwoju sektora TSL wokół stolicy. W 41 powiatach województwa mazowieckiego utrzymuje się niedobór kierowców samochodów ciężarowych z uprawnieniami C+E.

Linki:

Zawody, w których zaobserwowano największe bezrobocie to: sprzedawca; kucharz; pomocniczy robotnik budowlany; robotnik gospodarczy; ślusarz; magazynier; fryzjer; technik ekonomista; technik ekonomista; murarz; pomocniczy robotnik przemysłowy; krawiec; ekonomista; technik prac biurowych; technik mechanik; pracownik utrzymania czystości (sprzątaczka); pozostali pracownicy obsługi biurowej; pakowacz ręczny; cukiernik; mechanik samochodów osobowych; kelner; doradca klienta; robotnik placowy; stolarz.

Prognoza „Barometru zawodów” na 2023 r. nie wskazywała na konkretne grupy bezrobotnych a nawet zawodów nadwyżkowych poza nielicznycznymi przypadkami w zawodzie ekonomisty wynikającymi z braku specjalizacji czy nadwyżką absolwentów szkół ekonomicznych w poszczególnych powiatach. Należy podkreślić, że zarejestrowani bezrobotni w powiatowych urzędach pracy nie pracują często z przyczyn niezależnych od rynku pracy a ze względu na m.in: dezauktualizację umiejętności zawodowych, wiek bliski do emerytalnego, brak chęci do pracy, wykluczenie cyfrowe, nieznajomość języków obcych, brak możliwości lub chęci przekwalifikowania się, niską mobilność czy sytuację rodzinną. Barierą w podjęciu zatrudnienia są także trudne warunki pracy (należą do nich: praca zmianowa, ciężka praca fizyczna, czy praca w szkodliwych warunkach lub mało satysfakcjonujące zarobki) w zawodach takich jak: kasjer, pracownik budowalny czy pracownik prac prostych.

Duży wpływ na rynek pracy w 2022 r. i 2023 r. ma wojna na Ukrainie i migracje z nią związane. Z jednej strony z mazowieckiego rynku pracy odpłynęła część pracowników w związku z koniecznością powrotu do Ukrainy. Z drugiej strony napłynęło wielu nowych obywateli Ukrainy w wiekszośći kobiet oraz dzieci. Choć początkowo wydawało się, że mogą być oni dużym wsparciem dla rynku pracy, pojawiło się wiele przeszkód jak: bariera językowa, różnice kulturowe, opieka nad dziećmi, kondycja psychiczna na którą wpłynęła wojna oraz nostryfikacja dyplomów w szczególności medycznych. Należy podkreślić, że część z migrantów wróciła na Ukrainę a inni swoje pozostanie uzaleźniają od tego jak długo potrwa wojna. Stąd niektóre branże zyskały nowych pracowników a w innych zanotowano odpływ. Szczególnie na aktualnej sytuacji mogły i mogą zyskać firmy gotowe wesprzęć w różny sposób pracowników z Ukrainy, np. oferując pomoc w nauce języków obcych. Dużą liczbę obcokrajowców na Mazowszu potwierdzają dane z rejestrów oraz badań, które szacują, że ok. 15% wszystkich Ukraińców zostaje w województwie mazowieckim.

Linki:

Województwo opolskie jest najmniejszym województwem w Polsce (9 412 km²), położonym           w południowo zachodniej części kraju. Zamieszkuje je zaledwie  948 tys. osób, co stanowi 
ok. 2,5% ogółu ludności Polski. W regionie obserwuje się systematyczny ubytek ludności.  

Sytuacja na rynku pracy w regionie, w porównaniu do przeciętnej sytuacji w kraju jest nieco trudniejsza. Współczynnik aktywności zawodowej w końcu 2022 r. wyniósł – 56,8%, podczas gdy w kraju  58%. Z kolei wskaźnik zatrudnienia ukształtował się na nieco lepszym poziomie
i osiągnął wartość 54,2%.

W grudniu 2022 r. na terenie województwa zarejestrowane były 110 508 podmioty gospodarcze i jest to najwyższy poziom odnotowany w latach 2011 – 2022 r. Przyglądając się strukturze przedsiębiorczości na Opolszczyźnie w 2022 r., warto wskazać, że koncentracja działalności następuje głównie w obrębie czterech sekcji gospodarki: „Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych” (20,7%), „Budownictwo” (15,5%), „Przetwórstwo przemysłowe” (9,1%) oraz „Obsługa rynku nieruchomości” (8,5%). Ponadto podmioty gospodarcze
w największej liczbie występują na obszarach dużych powiatów (Opole – 21% ogółu firm, powiat nyski – 13,6%, powiat opolski – 11,7%, powiat brzeski - 9,9%). Na koniec czerwca 2023 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 20 867 osób, a stopa bezrobocia rejestrowanego – 6,1% i jest wyższa o 0,1, p.p. wobec czerwca 2022 r. W najkorzystniejszym położeniu znajduje się miasto Opole (stolica województwa), w którym stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 3% z kolei w znajdującym się w najtrudniejszej sytuacji powiecie głubczyckim wyniosła 10,3%.

Najwięksi pracodawcy w województwie opolskim to: Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A., PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrownia Opole, Górażdże Cement S.A., Nutricia Zakłady Produkcyjne Sp. z o.o., ArcelorMittal Poland Oddział
w Zdzieszowicach, Multiserwis Sp. z o.o., WeWire Poland Sp. z o.o. Sp. k.,  Sindbad Sp. z o.o.

Linki:  

W 2022 r. w województwie opolskim utworzono 8,2 tys. nowych miejsc pracy oraz 2,7 tys. wolnych miejsc pracy.

W ciągu całego 2022 r. do powiatowych urzędów pracy wpłynęło ogółem 27 235 ofert pracy
i aktywizacji zawodowej i było to o 8 061 ofert mniej niż w 2021 r. Najwięcej ofert pracy pochodziło z branż: administracja publiczna i  obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne (24,5%), budownictwo (11,7%), dostawa wody; gospodarownie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją (9,8%), działalność finansowa i ubezpieczeniowa (8,4%). Najwięcej ofert pracy w ciągu 2022 r. przeznaczonych było dla robotników przemysłowych i rzemieślników (22,6%) oraz dla pracowników wykonujących prace proste (20,3%).

Badanie „Barometr Zawodów” wskazuje, że w 2023 r. w województwie opolskim przewidywany jest deficyt pracowników w następujących branżach:

• branża budowlana: betoniarze i zbrojarze, brukarze, cieśle i stolarze budowlani, monterzy instalacji budowlanych, murarze i tynkarze, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, robotnicy budowlani, operatorzy urządzeń dźwigowo-transportowych, kierownicy budowy;
•  branża przemysłowa: elektrycy, elektro-mechanicy i elektromonterzy, specjaliści elektroniki, automatyki i robotyki, krawcy i pracownicy produkcji odzieży, magazynierzy, operatorzy obrabiarek skrawających, robotnicy obróbki drewna
  i stolarze, spawacze, ślusarze, tapicerzy, monterzy konstrukcji metalowych, pracownicy przetwórstwa metali, pracownicy ds. jakości;
• branża TSL: kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, kierowcy autobusów, mechanicy pojazdów samochodowych, blacharze i lakiernicy samochodowi, listonosze i kurierzy, spedytorzy i logistycy;
• branża edukacyjna: nauczyciele języków obcych, nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących, nauczyciele praktycznej nauki zawodu, nauczyciele przedmiotów zawodowych, nauczyciele szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych;
• branża medyczno-opiekuńcza: fizjoterapeuci i masażyści, lekarze, pielęgniarki
  i położne, psychologowie i psychoterapeuci, ratownicy medyczni, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, pracownicy socjalni;
• branża gastronomiczna: kelnerzy i barmani, kucharze, piekarze, pomoce kuchenne;
• branża finansowej: pracownicy ds. rachunkowości i księgowości,samodzielni księgowi.

W końcu 2022 r. w urzędach pracy województwa opolskiego zarejestrowanych było 20 524 osób, z kolei liczba rejestracji w okresie całego 2022 r. wyniosła 33 446 osób. Najwyższy udział w ogóle rejestracji miały osoby pracujące w sektorze przetwórstwa przemysłowego (15,4%) oraz handlu hurtowym i detalicznym (13,6%). Wśród bezrobotnych według zawodów, najwięcej zatrejstrowanych było: sprzedawców (9,5%), kucharzy (2,2%), robotników gospodarczych (2,1%), fryzjerów (2,1%), ślusarzy (1,9%), murarzy (1,7%).

Badanie „Barometr Zawodów” na 2023 r. wskazuje, że  ekonomiści, filozofowie, historycy, politolodzy i kulturoznawcy będą zawodami nadwyżkowymi w regionie.

Województwo podkarpackie graniczy z Ukrainą i Słowacją. Podkarpacie posiada najwyższy wskaźnik ludności mieszkającej na wsi - 58,91%, co stanowi pierwsze miejsce w kraju. Sztandarowo rolniczy charakter regionu kontrastuje z rozwojem miast. Od lat 90. ludność chętnie zamieszkuje w suburbiach centrum regionu - Rzeszowa (197,2 tys. mieszkańców), który jest ośrodkiem handlowo - usługowym, przemysłowym i edukacyjnym. Posiada port lotniczy w Jasionce, który jest stałym przejściem granicznym. Województwo dzieli się na 21 powiatów i 4 miasta na prawach powiatów - łącznie 17,8 tys. km², gdzie mieszka 2,1 mln osób. Mediana wieku wynosiła 2022 r. 41,7  lat (średnia w Polsce – 42,3 lat). Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto należy do najniższych w Polsce. 

Na koniec czerwca 2023 r. odnotowano 206,2,  tys. podmiotów gospodarczych. Głównym rodzajem działalności gospodarczej były handel hurtowy i detaliczny, budownictwo, przetwórstwo przemysłowe i działalność profesjonalna, naukowa i techniczna. Na Podkarpaciu funkcjonuje przemysł rolno-spożywczy, elektromaszynowy i chemiczny. Duże zakłady kontynuują tradycje  przemysłu lotniczego.

W porównaniu 30 czerwiea 2023 r. do 30 czerwca 2022 r. nastąpił spadek liczby osób zarejestrowanych w powiatowych przędach pracy o 3952 osoby. Odnotowano popyt dla opiekunów osób starszych, pracowników przy linii produkcyjnej i do prac prostych w budownictwie, rolnictwie oraz gastronomii i hotelarstwie. Poszukiwani są kierowcy, specjaliści i pracownicy logistyki. Brakuje osób z uprawnieniami i doświadczeniem np. w sektorze medycznym. Zgodnie z prognozami „Barometru Zawodów” w 2023 r. pracodawcy poszukują pracowników np. w zawodach takich jak operator obrabiarek skrawających; spawacz, ślusarz; technik mechanik; elektromechanik; elektromonter; elektryk; cieśla; brukarz; dekarz; kierownik budowy; murarz; tynkarz; robotnik budowlany; lekarz; fizjoterapeuta; magazynier czy księgowy.

W województwie funkcjonuje konkurencyjny przemysł lotniczy, biotechnologiczny, farmaceutyczny,  informatyczny (programowanie) i odlewów technicznych. Główni pracodawcy to: Pratt & Whitney Rzeszów S.A., MTU Aero Engines Polska, Hamilton Sundstrand Poland Sp. z o.o. – korporacja United Technologies, B&B Trend (dawny Zelmer), Asseco Poland S.A., ICN Polfa Rzeszów S.A., (BAUSCH HEALTH COMPANIES INC), Greinplast Sp. z o.o., Nestlé Polska S.A. filia w Rzeszowie, Firma Oponiarska T.C. Dębica S.A. (The Goodyear Tyre & Rubber Company). Funkcjonuje również Zelmotor (Rzeszów, Jarosław). Istotny wkład w rozwój przemysłu high-tech posiadają firmy z Mielca (Polskie Zakłady Lotnicze Sp. z o.o. spółka zależna Sikorsky Aircraft Corporation), Borg Warner Poland Sp. z o.o. (Jasionka), Kirchhoff Automotive Polska (oddział w Mielcu), BRW (oddział w Mielcu), Goodrich Aerospace Poland (Collins Aerospace, Tajęcina, Krosno), Husqvarna Poland (oddział w Mielcu). Olimp Labs Sp. z o.o. (Dębica),  Sanok Rubber Company (Sanok), Asseco Poland S.A. (Rzeszów), Federal – Mogul Gorzyce Sp. z o.o. (powiat tarnobrzeski), Fabryka Farb i Lakierów Śnieżka (Brzeźnica, powiat dębicki).

Działa podstrefa SSE Euro-Park Mielec Rzeszów-Dworzysko. Teren ten położony jest w pobliżu portu lotniczego Rzeszów-Jasionka. Rzeszów-Dworzysko to firmy związane z przemysłem lotniczym, elektromaszynowym (w tym motoryzacyjnym) i I&T  OPTeam S.A., ZELNAR Sp. z o.o., (Tajęcina), Zakłady zlokalizowane powiecie tarnobrzeskim to np. Pilkington Atomotive Poland Sp. z o.o., BK Glass Sp. z o.o. czy  KOMA Stahlbau Sp. z o.o. oraz Wisan S.A. – najlepszy w Europie (jakość/cena) producent tekstyliów – firan, obrusów, tkanin, zasłon, bieżników, serwet i rolet. Inne firmy to: Uniwheels Production Poland (Stalowa Wola), Sanfarm i Zakłady Metalowe Dezamet (Nowa Dęba), Southco (Tajęcina), CADworks  Systems Sp. z o.o. (Jasionka)  czy BigCom (Rzeszów).  

W I kwartale 2023 r. województwo podkarpackie posiadało o 0,2 p.p. wyższy współczynnik aktywności zawodowej ludności (54,0%) niż w I kwartale 2022 r. (53,8%). Aktywność zawodowa ludności była zróżnicowana według płci (56,2% aktywnych zawodowo stanowili mężczyźni). Wyższą aktywność zawodową zanotowano wśród osób z wykształceniem wyższym (79,5%) niż gimnazjalnym, podstawowym, niepełnym podstawowym i bez wykształcenia szkolnego (13,5%). Na Podkarpaciu współczynnik aktywności zawodowej był niższy o  4,4 p.p. niż w Polsce (15 lokata w kraju).

W I kwartale 2023 r. wskaźnik zatrudnienia w województwie podkarpackim (51,7%) był o 1,0 p.p. niższy niż w I kwartale 2022 r. W porównaniu do kraju (56,7%) był niższy o 5,0 p.p.

Stopa bezrobocia rejestrowanego w czerwcu 2023 r. wyniosła 8,4%. Stopa bezrobocia była najwyższa w powiatach brzozowskim (19,1%), leskim (17,8%), niżańskim (17,0%),  strzyżowskim (16,8%), przemyskim (16,2%), bieszczadzkim (14,7%) i leżajskim (14,2%). Najniższa w Krośnie (2,5%), Rzeszowie (4,1%) powiecie dębickim i stalowowolskim (po 4,7%)  i w powiecie mieleckim (4,8%). Zbiór powiatów o najwyższym natężeniu bezrobocia zawiera z reguły takie same jednostki administracyjne (analogicznie również o najniższym). Powtarzalność tych samych powiatów dowodzi systemowych przyczyn różnic.

Stopa bezrobocia według BAEL w I kwartale 2023 r. wyniosła 4,3% i była niższa  o 1,5 p.p. niż w  I kwartale 2022 r. i wyższa niż w Polsce o 1,4 p.p. Działalność gospodarczą w województwie podkarpackim tworzą poza dużymi pracodawcami również małe i średnie firmy. Prowadzą działalność produkcyjną i handlowo–usługową. Przedsiębiorczość poza sektorem rolnictwa skupia się na terenie suburbii i miast. Nowe firmy, przyjazne dla środowiska, powstają coraz częściej w okolicach dużych miast regionu.

Linki:

Jak wynika z badania „Barometr Zawodów” na 2023 r. w województwie podkarpackim poszukiwani są pracownicy

• w zawodach budowlanych (betoniarze i zbrojarze, brukarze, cieśle i stolarze budowlani, dekarze i blacharze budowlani, inżynierowie budownictwa, kierownicy budowy, murarze i tynkarze, monterzy instalacji budowlanych, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, operatorzy urządzeń dźwigowo-transportowych, robotnicy budowlani, robotnicy obróbki drewna i stolarze, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie),
• medycznych i paramedycznych (lekarze, fizjoterapeuci i masażyści, logopedzi i audiofonolodzy, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, pielęgniarki i położne, psycholodzy i psychoterapeuci),
• technicznych (elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy, mechanicy pojazdów samochodowych, blacharze i lakiernicy samochodowi, operatorzy obrabiarek skrawających, spawacze, ślusarze), 
• usługowych, transportowych i handlowych (piekarze, szefowie kuchni, kucharze, fryzjerzy, kierowcy autobusów, kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, magazynierzy),
• finansowych (pracownicy do spraw rachunkowości i księgowości, samodzielni księgowi),
• oświatowych (nauczyciele praktycznej nauki zawodu, nauczyciele przedmiotów zawodowych i nauczyciele szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych).

Najwięcej wolnych miejsc pracy odnotowano końcu IV kwartale 2022 r. (według sekcji i działów Polskiej Klasyfikacji Działalności) w przetwórstwie przemysłowym (39,3% ogółu ofert), budownictwie (14,3%), transporcie i gospodarce magazynowej, administracji publicznej i obronie narodowej; obowiązkowych zabezpieczeniach społecznych i opiece zdrowotnej i pomocy społecznej  (po 10,7%) oraz w handlu (hurtowym i detalicznym oraz w naprawie pojazdów), informacji i komunikacji, działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej oraz w edukacji (po  3,6%).

Najwięcej osób bezrobotnych w województwie podkarpackim na koniec I półrocza 2023 r. posiadało następujące zawody: sprzedawca (4639), kucharz (2146), ślusarz (1470), fryzjer (1149), pomocniczy robotnik budowlany (1123), technik ekonomista ( 112),  krawiec (984),) murarz (932), robotnik gospodarczy (919),mechanik pojazdów samochodowych (874).

Profesje, które w ramach badania „Barometr zawodów” (prognoza na 2023 r.) uznane zostały za nadwyżkowe w największej liczbie powiatów województwa podkarpackiego to: ekonomiści; filozofowie; historycy; politolodzy i kulturoznawcy; pracownicy administracyjni i biurowi; pracownicy biur podróży i obsługi turystycznej; socjolodzy i specjaliści ds. badań społeczno-ekonomicznych; specjaliści ds. administracji i specjaliści technologii żywności i żywienia.

Popyt na pracowników jest definiowany nie tylko przez podaż, ale i konieczność wdrażania nowoczesnych technologii niskoemisyjnych. W przyszłości nowym biegunem wzrostu może się okazać produkcja nowoczesnych pojazdów do szybkiej komunikacji międzymiastowej (od 500 km/h) na tzw. poduszce magnetycznej, baterii grafenowych do samochodów i na potrzeby gospodarstwa domowego. Możliwe, że będziemy mogli liczyć na dalszy rozwój mikroelektroniki, geotermii i turbin wodnych do powszechnego użytku, przede wszystkim dla odbiorców indywidualnych. Najnowsze technologie będą dostępne dla konsumentów, co zmieni w przyszłości strukturę zapotrzebowania na pracowników.

Szansę zmiany struktury produkcji w powiatach rolniczych otwierają inwestycje w  przemysł high-tech, z powodu niskiej emisji  spalin do atmosfery oraz dostępności w regionie absolwentów szkół technicznych. Dlatego nowa perspektywa Unii Europejskiej z powodu możliwości połączenia funkcji turystycznej z przemysłem high-tech zwiększy konkurencyjność województwa podkarpackiego i będzie atutem w rozwoju.

Województwo podlaskie położone jest w północno-wschodniej części Polski. Sąsiaduje z trzema województwami: warmińsko-mazurskim, mazowieckim i lubelskim. Na północnym-wschodzie graniczy z Litwą (wewnętrzna), a na wschodzie z Białorusią (zewnętrzna granica Unii Europejskiej). Województwo podlaskie jest najbardziej zróżnicowanym w Polsce miejscem pod względem etnicznym i kulturowym. Od wieków żyją tu obok siebie Polacy, Białorusini, Tatarzy, Rosjanie i Żydzi. Występuje tu najliczniejsze w Polsce skupisko ludności prawosławnej; m. in. w powiecie hajnowskim 63,5% ludności zadeklarowało przynależność do Kościoła Prawosławnego.

Województwo podlaskie zajmuje 6,5% powierzchni Polski, a zamieszkuje je 3,0% ludności kraju (1143,4 tys. mieszkańców w końcu 2022 r.). Główne ośrodki miejskie to Białystok (stolica regionu), Łomża i Suwałki. Województwo podlaskie charakteryzuje się bardzo niską gęstością zaludnienia (57 os./km² przy przeciętnej krajowej 121 os./km²). W 2022 r. w województwie liczba ludności zmniejszyła się o 0,5%. Złożyło się na to utrzymujące się ujemne saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały (-1,0) oraz ujemny przyrost naturalny (-3,8).

Województwo podlaskie należy do najsłabiej rozwiniętych gospodarczo regionów w Polsce. Niski udział regionu w wartości dodanej brutto (2,2% krajowego PKB) plasuje je na 14 pozycji w kraju. Średnia wartość PKB na 1 mieszkańca w regionie to 50378 zł (2021 r.), tj. 72,9% średniej krajowej (13 pozycja w Polsce).

Województwo podlaskie jest regionem o charakterze rolniczym. Uprawia się tu głównie zboża rzepak i rzepik oraz ziemniaki. Rolnictwo prawie w całości związane jest z sektorem prywatnym. Największy udział w globalnej produkcji rolniczej stanowi produkcja zwierzęca - 74,5%, w tym 46,9% produkcja mleka krowiego oraz 23,1% żywca rzeźnego (2020 r.). Przemysł województwa to oprócz produkcji i przetwórstwa artykułów spożywczych, produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny, a także produkcja maszyn i urządzeń. Z tych czterech działów pochodzi 75,4% wartości produkcji sprzedanej przemysłu.   

W końcu 2022 r. w bazie podmiotów gospodarki województwa podlaskiego znajdowało się 116,9 tys. jednostek. Zdecydowana większość podmiotów należy do sektora prywatnego (97,6% ogółu jednostek) i prowadzi działalność w sekcjach: handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (20,5%), budownictwo (15,9%), działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (9,1%), pozostała działalność usługowa (7,8%), przetwórstwo przemysłowe (7,5%), opieka zdrowotna i pomoc społeczna (7,3%) oraz transport i gospodarka magazynowa (7,0%).

Na terenie województwa podlaskiego najwięcej miejsc pracy generują kluczowe dla rozwoju województwa sekcje PKD: przetwórstwo przemysłowe, handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych włączając motocykle, budownictwo oraz transport i gospodarka magazynowa - obejmują łącznie 41,1% ogółu pracujących. Znaczącą rolę na regionalnym rynku pracy odgrywa również sektor usług nierynkowych (edukacja, administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne, opieka zdrowotna i pomoc społeczna), gdzie zatrudnionych jest 22,9% ogółu pracujących.   

W województwie podlaskim na koniec 2022 r. zanotowano 1,5 tys. spółek handlowych z udziałem kapitału zagranicznego i ich liczba wzrosła o 19,0% względem roku poprzedniego. Obecność inwestorów zagranicznych w regionie dotyczy głównie miasta Białegostoku (1,0 tys. spółek z udziałem kapitału zagranicznym) oraz powiatów: białostockiego, sejneńskiego i miasta Suwałki (po 0,1 tys.). Na uwagę zasługuje fakt, że w województwie podlaskim zlokalizowane są zakłady produkcyjne firm zagranicznych o uznanej renomie (np. IKEA, British American Tobacco Plc). Zgodnie z założeniami Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego 2030 region ma mieć charakter partnerski, czyli nastawiony na współpracę wewnątrzregionalną, współpracę z innymi regionami w Polsce i w UE oraz współpracę z partnerami spoza UE, a w szczególności krajami wschodnimi.

Według Instytutu Europejskiego Biznesu, spośród 96,9 tys. polskich przedsiębiorstw tytuł „Brylant Polskiej Gospodarki 2022” uzyskało 0,8 tys. firm z województwa podlaskiego. Są to firmy, których szacowana wartość rynkowa przedsiębiorstwa przekroczyła w marcu 2021 r. 10 mln zł. Najwyżej w rankingu znalazły się firmy: British - American Tobacco Polska S.A. (2433 mln zł), Spółdzielnia Mleczarska Mlekovita (2204 mln zł), PRONAR Sp. z o. o. (1698 mln zł), Suempol Sp. z o. o. (1408 mln zł), Zakłady Produkcji Kruszyw Rupińscy S.J. (1218 mln zł), Spółdzielnia Mleczarska MLEKPOL w Grajewie (1114 mln zł).

Według danych BAEL w województwie podlaskim w I kwartale 2023 r. pracowało 495  tys. osób w wieku 15-89 lat, bezrobotnych było 17 tys., a biernych zawodowo 356 tys. Współczynnik aktywności zawodowej wyniósł 59,0% (w kraju 58,4%), a wskaźnik zatrudnienia 57,0% (w kraju 56,7%). W końcu czerwca 2023 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 30,4 tys. bezrobotnych i od początku roku odnotowano spadek liczby bezrobotnych o 2,7% (w okresie I- VI 2022 r. spadek o 6,6%). Stopa bezrobocia rejestrowanego ukształtowała się na poziomie 7,1% (kraj – 5,0%) i była niższa w odniesieniu do czerwca ubiegłego roku o 0,2 p.p. Najwyższa stopa bezrobocia występowała w powiatach: kolneńskim – 17,2%, grajewskim – 11,6%, sejneńskim – 11,3% i sokólskim – 11,2%, natomiast najniższa w powiecie bielskim – 4,2%, mieście Białystok – 5,2%, mieście Suwałki – 5,3% i w powiecie suwalskim - 5,6%. Stopa bezrobocia tzw. rzeczywistego (według BAEL) była niższa od bezrobocia rejestrowanego – w końcu I kwartału 2023 r. wyniosła 3,3% (Polska 2,9%).

W ciągu I półrocza 2023 r. w urzędach pracy zarejestrowało się 20,4 tys. osób bezrobotnych – o 2,7% więcej niż w tym samym okresie roku poprzedniego. Równocześnie zmniejszyła się  liczba osób wyłączonych z ewidencji bezrobotnych. Łącznie od stycznia do czerwca 2023 r. wyrejestrowano 21,2 tys. osób - o 3,8% mniej niż w ubiegłym roku. Zmniejszyła się również liczba podjęć pracy. Z tego powodu rejestry urzędów pracy opuściło 11,8 tys. bezrobotnych – o 0,6% mniej niż przed rokiem.

Linki:

Jak wynika z badania popytu na pracę Głównego Urzędu Statystycznego, w województwie podlaskim, liczba miejsc pracy w podmiotach zatrudniających co najmniej 1 osobę wynosiła w końcu 2022 r. 2,4 tys. wolnych miejsc pracy i była o 39,1% wyższa od zanotowanej rok wcześniej. Przeważająca część, tj. 79,2% dotyczyło pracy w sześciu sekcjach Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD): w transporcie i gospodarce magazynowej – 25,0% wszystkich wolnych miejsc pracy, budownictwie – 20,8%, a także zakładach przetwórstwa przemysłowego, handlu hurtowym i detalicznym, naprawie pojazdów samochodowych, włączając motocykle, administracji publicznej i obronie narodowej; obowiązkowych zabezpieczeniach społecznych oraz opiece zdrowotnej i pomocy społecznej (po 8,3%). Na koniec 2022 r. najwięcej wolnych miejsc pracy adresowanych było do grupy operatorów i monterów maszyn i urządzeń (32,6%), robotników przemysłowych i rzemieślników (28,5%), specjalistów (14,9%) oraz pracowników usług i sprzedawców (12,1%).

W ciągu I półrocza 2023  r. pracodawcy zgłosili do urzędów pracy 10,1 tys. ofert pracy, z tego 81,4% dotyczyło miejsc pracy w sektorze prywatnym, a 18,6% - w zakładach sektora publicznego. W porównaniu do I półrocza 2022 r. liczba zgłaszanych ofert pracy zmniejszyła się o 24,4%. Najwięcej propozycji pracy skierowanych było do ośmiu dużych grup zawodów: robotników w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewnych (10,2% ogółu ofert pracy), pracowników usług osobistych (10,0%), robotników wykonujących prace proste w rolnictwie, leśnictwie i rybactwie (8,0%), robotników wykonujących prace proste w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie (6,8%), sekretarek, operatorów urządzeń biurowych i pokrewnych (6,5%), robotników obróbki metali, mechaników maszyn i urządzeń i pokrewnych (5,6%), robotników budowlanych i pokrewnych (5,5%) oraz sprzedawców i pokrewnych (5,4%).

Wyniki badania „Barometr zawodów” na 2023 r. pokazały, że do zawodów deficytowych na podlaskim rynku pracy należą: elektrycy; elektromechanicy i elektromonterzy; fizjoterapeuci i masażyści; kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych; lekarze; magazynierzy; nauczyciele praktycznej nauki zawodu; nauczyciele przedmiotów zawodowych; operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych; pielęgniarki i położne; pracownicy służb mundurowych; psycholodzy i psychoterapeuci oraz spawacze.

Deficyt pracowników jest efektem różnych czynników, do najczęściej wskazywanych należy: brak wystarczającej liczby kandydatów do pracy, niespełnianie przez kandydatów wymagań pracodawców oraz nieatrakcyjne bądź uciążliwe warunki pracy. Przyczyną utrzymywania się niedoborów kadr jest również wieloetapowy i długotrwały proces rekrutacji, preferowanie samozatrudnienia zamiast pracy najemnej w niektórych grupach zawodowych, rotacyjność na stanowiskach pracy oraz praca w szarej strefie związana z unikaniem przestrzegania standardów rynku pracy.

Spośród 30,4 tys. bezrobotnych zarejestrowanych w końcu czerwca 2023 r. w urzędach pracy województwa podlaskiego najwięcej osób pracowało poprzednio w handlu hurtowym i detalicznym, naprawie pojazdów samochodowych włączając motocykle (15,8%), przetwórstwie przemysłowym (15,1%) oraz w budownictwie (9,5%). Najliczniejsze grupy zawodowe wśród bezrobotnych stanowili sprzedawcy i pokrewni (8,4%), pracownicy usług osobistych (7,3%), robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (6,9%), robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (6,7%), średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych (6,7%), robotnicy wykonujące prace proste w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie (5,4%) oraz robotnicy budowlani i pokrewni, z wyłączeniem elektryków (5,1%).

Wyniki badania „Barometr zawodów” na 2023 r. wskazują, że zawodem nadwyżkowym na podlaskim rynku pracy pozostaną ekonomiści. Lokalnie nadwyżki wykazują się większym zróżnicowaniem terytorialnym niż w skali województwa i w poszczególnych powiatach wystąpią w takich grupach zawodów, jak: filolodzy i tłumacze, filozofowie, historycy, politolodzy i kulturoznawcy, specjaliści ds. administracji , pracownicy administracyjni i biurowi, technicy informatycy, technicy budownictwa, technicy mechanicy, krawcy i pracownicy produkcji odzieży, piekarze, szefowie kuchni, kucharze, specjaliści technologii żywności i żywienia, fryzjerzy, specjaliści rolnictwa i leśnictwa, operatorzy maszyn rolniczych i ogrodniczych, mechanicy pojazdów samochodowych, ślusarze, operatorzy maszyn włókienniczych, przetwórcy mięsa i ryb, rolnicy i hodowcy, sprzątaczki i pokojowe.

Województwo pomorskie położone jest nad Morzem Bałtyckim, zajmuje powierzchnię ponad 18 tys. km2, co stanowi ok. 6% powierzchni Polski. Stolicą regionu jest miasto Gdańsk.

Doskonałe położenie województwa pomorskiego na skrzyżowaniu międzynarodowych szlaków transportowych, dynamicznie rozwijające się porty morskie i lotnisko, coraz lepsza dostępność transportowa regionu i rosnące zaplecze logistyczne – umożliwiają rozwój wymiany międzynarodowej i przyciągają inwestorów zagranicznych. Region charakteryzuje się ponadprzeciętną atrakcyjnością inwestycyjną.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w całym województwie w 2021 r. mieszkało ponad 2,35 mln osób. Stale rośnie liczba mieszkańców Trójmiasta. Na terenie Gdańskiego Obszaru Metropolitalnego (Gdańsk, Gdynia, Sopot i ościenne powiaty) mieszkało 1,6 mln osób. Silne ośrodki miejskie stanowią podstawę wzrostu gospodarczego regionu. Ich potencjał ekonomiczny wynika z koncentracji kapitału ludzkiego – blisko 63% (2021 r.) populacji regionu mieszka w miastach, a większość jest w wieku produkcyjnym, stanowiąc cenny kapitał do dyspozycji inwestorów. Najwyższy stopień koncentracji działalności gospodarczej występuje w obrębie Metropolii Trójmiejskiej (Gdańsk, Gdynia, Sopot wraz z ościennymi powiatami). Oprócz Metropolii Trójmiejskiej, w regionie leży także wiele innych atrakcyjnych inwestycyjnie gmin i miast, między innymi: Słupsk, Tczew, Kwidzyn czy Lębork. Ze względu na bliskość do Trójmiasta i dostępność komunikacyjną na mapie atrakcyjności inwestycyjnej regionu wyróżniają się także Malbork, Starogard Gdański czy Wejherowo.

W końcu czerwca 2023 r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 41,1  tys. osób (spadek o 0,5 tys. osób, tj. o 1,2% w stosunku do czerwca 2022 r.). Stopa bezrobocia rejestrowanego w końcu czerwca 2023 r. osiągnęła niski poziom i wyniosła 4,5% (pozostała na niezmienionym pozimie w porównaniu z rokiem ubiegłym). W I półroczu 2023 r. do urzędów pracy województwa zgłoszono 43,2 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej (to o ok. 15% mniej niż w analogicznym okresie 2022 r.).

Dane BAEL wskazują, że w I kwartale 2023 r. zarówno wartość współczynnika aktywności zawodowej, jak i wskaźnika zatrudnienia w województwie pomorskim nieco się zmniejszyła, ale nadal była wyższa niż w kraju. Dla osób w wieku 15 lat – 89 lat współczynik aktywności zawodowej wyniósł 60,6% (w kraju – 58,4%), a wskaźnik zarudnienia - 59,6% (w kraju – 56,7%). Natomiast osoby bierne zawodowo w województwie pomorskim stanowiły 39,4% ludności w wieku 15-89 lat.

Wzrasta przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw. W czerwcu 2023 r. w województwie pomorskim wyniosło 7512,35 zł (w Polsce było to 7335,20 zł) i było wyższe o ponad 12% od zanotowanego w tym samym okresie 2022 r.

Z roku na rok, w województwie pomorskim, rośnie też liczba zatrudnionych cudzoziemców. Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na koniec czerwca 2023 r. liczba ubezpieczonych cudzoziemców wyniosła 73,4 tys. osób (wzrost w stosunku do czerwca 2022 r. o prawie 15%), z tego blisko 73% stanowili obywatele Ukrainy. Coraz częściej też obcokrajowcy otwierają własne firmy. Na koniec czerwca 2023 r. osób, które prowadzą działalność gospodarczą było 3,3 tys. (w tym samym okresie poprzedniego roku było to zaledwie 1,6 tys. osób), z tego prawie połowa działalności prowadzona była przez obywateli Ukrainy.

Kluczowe sektory

Usługi, przemysł i budownictwo są siłą napędową pomorskiej gospodarki, a dwa dynamicznie rozwijające się Porty w Gdyni i Gdańsku wspierają rozwoju handlu. Główne gałęzie przemysłu województwa pomorskiego to przemysł stoczniowy, drzewno-papierniczy, petrochemiczny, elektrotechniczny. Największy potencjał rozwojowy mają branże ICT (Information and Communication Technology), BSS (Business Service Sector), logistyka, biotechnologia, elektronika i motoryzacja.

Nowoczesne usługi dla biznesu (BSS)

Trójmiasto jest jedną z najlepszych lokalizacji dla nowoczesnych usług biznesowych
w Polsce. Funkcjonuje tu ponad 160  centrów nowoczesnych usług biznesowych. Zdecydowana większość  specjalizuje sięw usługach IT i R&D (centra ITO) oraz procesach finansowych. Angielski jest językiem biznesu i jest używany przez zdecydowaną większość centrów, na drugim miejscu plasuje się język niemiecki.

Centra nowoczesnych usług dla biznesu działające w Trójmiescie to m.in.:

• amerykańskie, np. State Street, Intel Technology, Thomson Reuters, Amazon, Jeppesen– A Boeing Company, Synopsys, ManpowerGroup, , Airhelp, Acxiom, Epam Systems;
• skandynawskie: Arla, Kemira, Hempel, Unifeeder, Metsa Group, Seagul, DNV GL , Nordic Services, Ttanscom, Mowi;
• niemieckie: Bayer, ThyssenKrupp, Lufthansa Systems, Adva;
• brytyjskie: PWC, Deloitte;
• austriackie: Swarovski, TELUS International;
• szwajcarskie: Luxoft;
• hiszpańskie: Santander Global Technology and Operations;
• francuskie: Sii, Atos, Playsoft, Capgemini;
• holenderskie: Wolters Kluwer, Aspire Systems, Travactory, Smart4aviation;
• indyjskie: Wipro, WNS, Global Services;
• japońskie: FujiFilm, Europe Business Service, Ricoh.

Sektor morski

Przemysł stoczniowy to jeden z najdynamiczniej rozwijających się sektorów gospodarki regionu. Trójmiejskie stocznie produkują wysoce wyspecjalizowane jednostki pływające, takie jak kładki kablowe, statki typu jack-up o dużej ładowności i statki zasilane LNG, wieże wiatrowe, arktyczne statki kontenerowe i ekskluzywne jachty.

Grupa Remontowa to jedna z największych firm w branży. Jej podstawową działalnością są remonty statków i budowa statków specjalistycznych, takich jak statki kontenerowe typu arktycznego, statki typu jack-up, czy statki zasilane LNG. W ostatnich latach stocznia zwodowała szereg promów o napędzie hybrydowym, które doskonale wpisują się w dzisiejsze trendy w transporcie morskim bliskiego zasięgu.

Inne wiodące firmy to stocznia Crist (budowa podnośników ciężkich), Energomontaż – Północ Gdynia (EPG), Mostostal Pomorze (budowa konstrukcji stalowych dla przemysłu morskiego), Nauta (remonty statków), GSG Tower (wieże wiatrowe) lub Kongsberg Maritime, wcześniej Rolls Royce (wciągarki pokładowe i serwis silników).

Polska branża jachtowa jest światowym liderem w najpopularniejszym segmencie łodzi motorowych o długości 6-9 metrów. W regionie funkcjonuje wiele firm a wśród nich Sunreef Yachts, Admiral Boats czy Conrad .

Czołowe światowe towarzystwa klasyfikacyjne – DNV GL, Lloyds Register iAmerican Bureau of Shipping – mają swoje siedziby w Trójmieście. W regionie działają też dwa duże ośrodki badawczo-projektowe: Centrum Projektowo-Badawcze Okrętów S.A. (CTO) oraz Centrum Techniki Morskiej (CTM).

Sektor logistyczny

Pomorskie posiada wyjątkowy potencjał logistyczny wynikający z doskonałego położenia geograficznego, dzięki któremu pełni rolę węzła transportowego dla Europy Środkowo-Wschodniej. Dzięki dwóm dynamicznie rozwijającym się portom głębinowym w Gdańsku i Gdyni oraz stale rozbudowywanemu zapleczu logistycznemu pomorskie wyrasta również na hub portowy, który obsługują wszystkie typy ładunków i wszystkie kierunki świata. Głównym motorem wzrostu jest przeładunek kontenerów.

Pomorskie oferuje także dobrze rozwiniętą i stale rozbudowywaną bazę logistyczną. Pomorskie Centrum Logistyczne, które – dzięki lokalizacji przy terminalu kontenerowym – w pełni realizuje koncepcję Port Centric Logistics. Z kolei na obszarze Portu Gdynia działa Centrum Logistyczne dostosowane do potrzeb operatorów logistycznych, przedsiębiorstw spedycyjnych, firm zajmujących się usługami składowymi oraz innych usługodawców logistycznych. Trójmiejski rynek magazynowy reprezentują też takie firmy jak: Panattoni, Prologis, GLP, Segro I polska firma 7R.

Sektror ICT (Information and communications technology)

W sektorze  działa 129  firm zatrudniających u siebie co najmniej 10 osób. Obecnie na Pomorzu, głównie w Trójmieście, pracuje ponad 25 000 programistów, którzy znajdują zatrudnienie w firmach produktowych (Boeing Company, Hapag-Lloyd, Nordea)  outsourcingowych (Sii, EPAM, Ciklum, Kainos, Cognizant, Wipro) lub wewnętrznych działach IT w Centrach Usług Wspólnych (Maersk Drilling, DNV). Pod względem obsługiwanych procesów zdecydowanie dominuje tworzenie oprogramowania (software development) i powiązane z tym procesy badań i rozwoju (R&D), a także: wsparcie IT (IT support), utrzymanie aplikacji (Application Administration) oraz zarządzanie infrastrukturą (infrastructure management).

Na Pomorzu funkcjonuje hub – AL Pomerania – zrzeszający firmy i instytucje zainteresowane rozwojem przemysłu sztucznej inteligencji.

Sektor biotechnologii i chemii

W sektorze funkcjonuje wiele firm działających w specjalizacjach biologii molekularnej (A&A Biotechnology, EURx), wyrobów medycznych stosowanych w onkologii, chorobach zakaźnych i transplantologii (Blirt), kosmetyce (Ziaja, Oceanic, Farmix, Femi Loton, Inventia), diagnostyce laboratoryjnej (Invicta), badaniach mikrobiologicznych (JS Hamilton Poland), farmacji (Polpharma, Profarm, Labofarm) czy produkcji detergentów (Impuls).

Mówiąc o biotechnologii, należy wspomnieć o innych sektorach związanych z chemią. Gdańsk jest gospodarzem czołowej rafinerii ropy naftowej Grupa LOTOS S.A. która to 1 sierpnia 2022 r. stała się częścią multienergetycznego koncernu Grupy ORLEN. Innowacyjność to podstawa nowej strategii, stawiającej na rozszerzenie działalności o nowe produkty i technologie oraz paliwa alternatywne – wodór, LNG, a także elektromobilność. To element planu przekształcenia rafinerii w hub energetyczny wykorzystujący wiele form produkcji energii i koncentrujący sią na odnawialnych źródłach energii.

Na Pomorzu prowadzona jest także inna znacząca działalność gospodarcza związana z chemią, m.in. produkcja nawozów (Grupa Azoty „Fosfory” w Gdańsku), produkcja tworzyw sztucznych (Fabryka Plastików w Kwidzynie).

Sektor motoryzacji

Ze względu na duży potencjał (wykwalifikowane kadry i nadmorskie położenie umożliwiające korzystanie z frachtu morskiego) region staje się kluczowym obszarem na mapie polskiego sektora motoryzacyjnego w zakresie elektromobilności i rozwiązań dla samochodów autonomicznych.

W kontekście elektromobilności flagowym projektem inwestycyjnym jest szwedzki Northvolt - producent akumulatorów do samochodów elektrycznych i pojazdów górniczych. Obecnie produkuje w Gdańsku systemy bateryjne   do urządzeń przemysłowych i magazyny energii.

Pomorze jest również istotną lokalizacją pod kątem dostarczania rozwiązań dla samochodów autonomicznych. Swoją działalność w tym zakresie realizują w Gdańsku Intel, Aptiv i Nippon Seiki Europe.

Centrum badawczo-rozwojowym Intela w Gdańsku. Jest to największe centrum badawczo rozwojowe korporacji w Europie i drugie największe naświecie. Wsiedzibie w Gdańsku, we współpracy z innymi firmami Intel opracowuje m.in. rozwiązania z zakresu przetwarzania danych, wykorzystywane w pojazdach autonomicznych.

Firma Aptiv z kolei produkuje systemy aktywnego bezpieczeństwa, które pomagają minimalizować bądź całkowicie eliminować błędy ludzkie w trakcie jazdy samochodem.

Inni kluczowi inwestorzy z branży automotive to: Nippon Seiki Europe, – zajmuje się specyfikacją, projektowaniem, tworzeniem i testowaniem oprogramowania dla systemów informacji pokładowej; Eaton – produkuje w Tczewie przekładnie skrzyń biegów, komponenty do układów napędowych oraz kompresory do silników spalinowych. Mówiąc o pomorskim sektorze motoryzacyjnym nie można pominąć także takich firm AQ, Wiring Sytems Scania, Zoeller Tech czy Federal Mogul.

Elektronika

Pomorskie to czołowy ośrodek produkcji elektroniki w Polsce. Zainwestowały tu największe globalne firmy branży elektronicznej. Pierwszym dużym zakładem, który ulokował się na Pomorzu był producent urządzeń elektronicznych głównie na potrzeby wojska– firma Radmor. Pozostałe duże przedsiębiorstwa z tej branży to: Flex, Lacroix, Jabil, Panlink Poland, Gemalto, Gerdins Cable Systems, Orbit One. Wśród inwestorów nie brakuje także firm z rodzimym kapitałem (m.in. Siled, Assel).

Przetwórstwo spożywcze

Przetwórstwo żywności tradycyjnie jest ważnym sektorem gospodarki regionu. Wiele firm, zarówno krajowych jak i międzynarodowych, wybrało ten region jako swoją lokalizację. Na Pomorzu działają już takie firmy jak Unilever (produkcja lodów Algida w Baninie pod Gdańskiem), Dr.Oetker (produkcja koncentratów spożywczych w Gdańsku, produkcja mrożonych pizzy w Łebczu) czy Farm Frites (produkcja frytek w Lęborku. Jako region nadmorski zawsze było to idealne miejsce do przetwórstwa ryb – obecnie to główne miejsce przetwórstwa ryb w Europie i gospodarz największego na świecie producenta łososia ONE (dawniej Marine Harvest). Działają tu też przetwórnie ryb takie jak Graal, BMC Władysławowo, Łosoś Ustka, Szkuner, King Oscar.

Offshore

Siłą województwa pomorskiego są doświadczone firmy obsługujące zlecenia dla inwestorów zewnętrznych z branży offshore – a także instalacje, centra projektowe, projekty, silne ośrodki badawczo-rozwojowe oraz obecnie ponad 7 000 studentów kierunków powiązanych z sektorem. Pierwsze farmy wiatrowe zaczną działać już w 2025 roku, jednak pomorskie firmy już wdrażają swoje specjalistyczne rozwiązania m.in. jednołożyskowe turbiny wiatrowe, projektowanie, spotkania i wynajem terminali, oświetlenie fundamentów i podłączenie wraz z instalacjami, serwisem, montażem i konserwacją. Największy udział w produkcji odnawialnej energii elektrycznej mają farmy wiatrowe – wytwarzają ponad 90% „zielonej” energii elektrycznej.

Największe farmy wiatrowe w województwie pomorskim znajdują się w okolicach Pelplina, Nowego Stawu, Kopaniewa, Wicka i Zajączkowa. W regionie planowanych jest więcej elektrowni wiatrowych. Rozwój branży będzie miał silny wpływ na wiele sektorów gospodarczych województwa pomorskiego m.in. przemysł stoczniowy, porty, magazyny, edukację a nawet turystykę. Budowa farm wiatrowych w południowej części Bałtyku spowoduje napływ nowych inwestycji krajowych i zagranicznych w regionie oraz stworzy nowe miejsca pracy.

Linki:

Badanie Głównego Urzędu Statystycznego „Popyt na pracę” wskazuje, że na koniec IV kwartału 2022 r. pomorscy przedsiębiorcy oferowali 6,3 tys. wolnych miejsc pracy. Najwięcej wolnych miejsc pracy oferowali pracodawcy prowadzący działalność wg następujących sekcji PKD: przetwórstwo przenysłowe 25,4% ogółu wolnych miejsc pracy, budownictwo – 14,3% oraz informacja i komunikacja – 11,1%.

W I półroczu 2023 r. do urzędów pracy województwa zgłoszono 43,2 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej (to o ok. 15% mniej niż w analogicznym okresie 2022 r.).

Najwięcej wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zgłoszono dla zawodów: pozostali pracownicy wykonujący prace proste, w tym prace proste w przemyśle, pomocniczy robotnik przemysłowy, policjant służby wspomagającej, pracownik produkcji, robotnik gospodarczy, magazynier.

Wyniki badania “Barometr zawodów” wskazują, iż w  2023 r. doświadczymy stopniowej równowagi popytu i podaży na pracę. Obecna prognoza wskazuje 49 grup zawodów deficytowych, tj. takich w których pracownicy nie powinni doświadczać trudności w znalezieniu pracy, zaś pracodawcy, ze względu na niewystarczającą liczbę chętnych do pracy, mogą mieć trudności z zaspokojeniem potrzeb kadrowych. Występowanie deficytu dostępnych pracowników w wielu powiatach województwa pomorskiego maleje i w 2023 r. wskazano tylko dwie grupy zawodów deficytowych: pielęgniarki i położne oraz kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych. Nieco mniejsze natężenie deficytu prognozuje się dla lekarzy, robotników budowlanych oraz murarzy i tynkarzy a następnie w grupach zawodów: fizjoterapeuci i masażyści, psycholodzy i psychoterapeuci, kucharze, dekarze i blacharze budowlani, spawacze, kierowcy autobusów, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej.

Trójmiasto (Gdańsk, Gdynia, Sopot) jest szczególnym podregionem w województwie pomorskim, ze względu na znaczną koncentrację na swoim obszarze wielu przedsiębiorstw, w tym także tych z kapitałem zagranicznym. Od kilku lat nie maleje zapotrzebowanie na specjalistów IT, przede wszystkim poszukiwani są: projektanci i administratorzy baz danych i programiści oraz analitycy, testerzy i operatorzy systemów teleinformatycznych.

Rozwój branży logistycznej i przeładunkowej na terenie Trójmiasta powoduje duże zapotrzebowanie na magazynierów, brakuje też pracowników w zawodach: spedytorzy i logistycy oraz zaopatrzeniowcy i dostawcy.

Liczne inwestycje budowlane w Trójmieście sprawiają, że pracodawcy poszukują m.in.: betoniarzy i zbrojarzy, cieśli i stolarzy budowlanych, dekarzy i blacharzy budowlanych, robotników budowlanych, murarzy i tynkarzy, pracownicków robót wykończeniowych w budownictwie, elektryków, elektromechaników i elektromonterów czy monterów instalacji budowlanych, a także monterów konstrukcji metalowych.

Duże zapotrzebowanie, podobnie jak w całym województwie, jest także na specjalistów z branży medycznej m.in. na lekarzy, pielęgniarki i położne, ratowników medycznych, psychologów i psychoterapeutów jak i też na opiekunów osoby starszej lub niepełnosprawnej oraz fizjoterapeutów i masażystów.

Do najczęstszych przyczyn deficytów zawodów w województwie pomorskim należą:

• po stronie kandydatów do pracy: brak doświadczenia zawodowego, kwalifikacji, kompetencji, uprawnień oraz ogólna niechęć do pracy w wybranym zawodzie;
• po stronie pracodawców: mało satysfakcjonujące warunki zatrudnienia, w tym nieadekwatny poziom wynagrodzenia oraz trudne warunki pracy czy wymóg dyspozycyjności.

W okresie od stycznia do czerwca 2023 r. w urzędach pracy województwa pomorskiego zarejestrowanych było 37,7  tys. osób bezrobotnych. Pośród nich najwięcej zarejestrowanych, podobnie jak w tym okresie poprzedniego roku, było w zawodach:  sprzedawca – 3,4 tys. osób, kucharz – 1,0 tys. osób, fryzjer – 0,7 tys. osób, ślusarz i stolarz po 0,6 tys. osób oraz mechanik pojazdów samochodowych, technik ekonomista, robotnik gospodarczy, magazynier i pomocniczy robotnik budowlany po 0,5 tys. osób.

Wyniki badania „Barometr zawodów” prognozujące zapotrzebowanie na zawody dla województwa pomorskiego na 2023 r. nie wskazują zawodów nadwyżkowych. W kilku powiatach województwa, eksperci wskazywali zawody dla których wystąpi nadpodaż poszukujących pracy, najczęściej byli to  ekonomiści oraz pracownicy biur podróży i obsługi turystycznej. Kształcenie w kierunkach ekonomicznych cieszy się dużą popularnością wśród studentów i uczniów, co przyczynia się do znaczącego napływu  absolwentów techników ekonomicznych i szkół wyższych, przy jednocześnie niewielkim zapotrzebowaniu zgłaszanym przez pracodawców. Zbyt ogólne kompetencje i brak doświadczenia zawodowego absolwentów kierunków ekonomicznych powodują, że pracodawcy mniej chętnie sięgają po taki zasób pracy. Natomiast na nadpodaż pracowników biur podróży i obsługi turystycznej w głównej mierze wpływa stały napływ absolwentów wchodzących na rynek pracy oraz brak kompetencji językowych, które odgrywają kluczową rolę w branży. 

W województwie śląskim - na powierzchni 12,3 tys. km2 mieszka 4,3 mln osób. Śląskie znajduje się na 14 miejscu w Polsce pod względem zajmowanego obszaru, a na pierwszym miejscu pod względem największej gęstości zaludnienia. Znajdują się tutaj aż 72 miasta, w których mieszka 3,3 mln osób.

Śląskie ma charakter policentryczny – administracja, uczelnie, instytucje kultury, większe firmy skoncentrowane są przede wszystkim w dużych miastach aglomeracji, takich jak: Katowice, Sosnowiec, Bytom, Gliwice, Zabrze, Tychy i Chorzów. Istotną rolę odgrywają również stolice subregionów: Rybnik, Bielsko-Biała i Częstochowa. W województwie śląskim wytwarza się 13,1% Produktu Krajowego Brutto (PKB), co daje mu drugie miejsce w kraju. W gospodarce regionu występuje wyraźna zmiana w strukturze wartości dodanej brutto (wartości nowo wytworzonej), udział usług rynkowych i nierynkowych stanowi prawie 60%, a przemysłu 33%.

W górnictwie węgla kamiennego oraz hutnictwie żelaza i stali występują procesy restrukturyzacyjne. Wynikiem przemian zachodzących w górnictwie jest zdecydowane zmniejszenie zatrudnienia i poprawa efektywności. Natomiast w hutnictwie zaszły zasadnicze zmiany formy własności i struktury zarządzania, co wpłynęło na prywatyzację branży.

W strukturze gospodarki województwa wzrasta natomiast pozycja przemysłu elektromaszynowego, informatycznego, energetyki, a najszybciej przemysłu motoryzacyjnego (region jest największym w kraju producentem samochodów) i spożywczego.

Pod względem liczby podmiotów działających w branżach wysokotechnologicznych województwo można zaliczyć do liderów w kraju. W regionie występuje duża liczba mikroprzedsiębiorstw (zatrudniających poniżej 10 osób), prowadzących taką działalność jak: produkcja sprzętu medycznego i chirurgicznego oraz przyrządów ortopedycznych, nadajników telewizyjnych, radiowych itp., a także produkcja instrumentów i przyrządów pomiarowych, kontrolnych, badawczych, nawigacyjnych.

Województwo śląskie jest również ważnym ośrodkiem edukacyjnym, w którym funkcjonuje 31 uczelni.

W IV kwartale 2022 r. współczynnik aktywności zawodowej kształtował się na poziomie 56,1%, natomiast wskaźnik zatrudnienia w analogicznym okresie wyniósł 55,1%.

Na przestrzeni 2022 r. w powiatowych urzędach pracy województwa śląskiego zarejestrowało się 126,5 tys. osób, czyli o 14,5 tys. więcej niż rok wcześniej, tj. 13,0% (2021 r. – 112,0 tys. osób).

Od stycznia do grudnia 2022 r. z rejestrów wyłączono 137,9 tys. bezrobotnych, tj. o 11,2 tys. osób więcej niż rok wcześniej +8,9%;  2021 r. – 126,7 tys. osób).

W czerwcu 2023 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 63,9 tys. bezrobotnych. Ostatnio tak niską liczbę zarejestrowanych bezrobotnych w województwie śląskim odnotowano w grudniu 2019 r. (66 521 osób). Stopa bezrobocia rejestrowanego w województwie śląskim według stanu na koniec czerwca 2023 r. była na poziomie 3,6%. Występuje duże zróżnicowanie przestrzenne natężenia bezrobocia w regionie. W Katowicach  stopa bezrobocia wyniosła 1,1%. Na przeciwległej pozycji znajdował się powiat kłobucki, gdzie wysokość tego wskaźnika osiągnęła wartość 8,3%.

Od 24 lutego do 30 czerwca 2023 r. w powiatowych urzędach pracy województwa śląskiego zarejestrowało się 13,1 tys. obywateli Ukrainy, w tym 12,3 tys. osób otrzymało status osoby bezrobotnej. W tym samym okresie, rejestry urzedów pracy opuściło 12,1 tys. Ukrainców. Głównym powodem tych wyrejestrowań było podjęcie pracy niesubsydiowanej 28,2% oraz rozpoczęcie stażu - 11,7% wszystkich wyrejestrowań.

W 2022 r. Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach zrealizował m.in. cykliczne badanie sondażowe „Sytuacja na śląskim rynku pracy w związku z napływem uchodźców z Ukrainy w 2022 r.”. Badanie realizowane było w dwóch cyklach badawczych (I cykl – czerwiec 2022 r., II cykl – wrzesień 2022 r.). Wyniki badań przedstawiają m.in. informacje o planach zatrudnieniowych śląskich pracodawców w perspektywie najbliższych 3 miesięcy. W czerwcu 2022 r. nowe zatrudnienia planowała niemal połowa pracodawców (45%), a we wrześniu już tylko, co czwarty z nich (28%). Natomiast w obu przypadkach, większość respondentów planujących zatrudnianie nowych pracowników chciała uzupełniać kadrę pracownikami z Ukrainy (czerwiec – 62%; wrzesień – 69%) głównie na specjalistycznych stanowiskach pracy (I cykl – 37%; II cykl – 43%) oraz na stanowiskach pracowników wykonujących prace proste (czerwiec – 29%; wrzesień – 33%).

Linki:

W 2022 r. do urzędów pracy w województwie ślaskim zgłoszono ponad 135,4 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. Najwięcej ofert pracy zgłoszono dla: pracowników wykonujących prace proste (31,3% wolnych miejsc), robotników przemysłowych i rzemieślników (22,6%) oraz operatorów i monterów maszyn i urządzeń (15,8%). Najmniej wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej adresowanych było do grupy przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy (0,5%) oraz dla grupy rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (1,3%). 

Na podstawie wyników badania popytu na pracę na koniec IV kwartału 2022 r. branże dysponujące wolnymi miejscami to przetwórstwo przemysłowe (25,8% wszystkich wolnych miejsc pracy w województwie), budownictwo (12,9%), handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle oraz transport i gospodarka magazynowa ( (po 12,1%).

Wyniki badania „Barometru Zawodów” na 2023 r. pokazują, iż w ostatnich trzech latach na poziomie całego województwa zmniejsza się liczba profesji prognozowanych jako deficytowe. Oznacza to, iż w zawodach: betoniarze i zbrojarze; fizjoterapeuci i masażyści; fryzjerzy; operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych; piekarze; pracownicy fizyczni w produkcji i pracach prostych; ratownicy medyczni; robotnicy obróbki drewna i stolarze oraz sprzedawcy i kasjerzy zmniejsza się rozdźwięk pomiędzy kwalifikacjami i umiejętnościami pracowników, a zapotrzebowaniem na nich wśród śląskich pracodawców. Są jednak zawody, w których od lat nie jest łatwo zapełnić braki kadrowe. Należą do nich zawody medyczne i okołomedyczne: lekarze różnych specjalności, pielęgniarki i położne, psycholodzy i psychoterapeuci oraz opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej. Eksperci rynku pracy biorący udział w badaniu prognozują również pogłębiający się deficyt na poziomie województwa głównie w branży budowlanej, transportowej i magazynowej, produkcyjnej, edukacyjnej, usługowej oraz gastronomicznej.

W 2022 r. najwięcej osób bezrobotnych zarejestrowano w następujących zawodach: sprzedawca, kucharz, fryzjer, magazynier, pomocniczy robotnik budowlany, ślusarz, technik ekonomista, robotnik gospodarczy, mechanik pojazdów samochodowych.

Wyniki badania „Barometr Zawodów” na 2023 r. wskazują, iż w województwie śląskim zawody nadwyżkowe nie wystąpią.

Województwo świętokrzyskie, jedno z najmniejszych w Polsce, położone jest w środkowo-południowej części kraju. Zajmuje obszar 11,7 tys km², co stanowi 3,7% powierzchni Polski. Podzielone jest na 14 powiatów, a ośrodkiem administracyjnym jest miasto Kielce. Na koniec 2022 r. zamieszkiwane było przez 1 178 164 osoby (13 lokata pod względem liczby ludności na 16 regionów). Większość populacji stanowią kobiety (51,3%), większy jest też udział ludności wiejskiej (55,2%). Osoby w wieku produkcyjnym stanowią 57,6% ogółu populacji województwa. Udział tej grupy zmiejsza się z roku na rok. Udział dzieci i młodzieży do 17 roku życia wyniósł 16,9%, natomiast udział osób w wieku poprodukcyjnym wzrósł do 25,5%.  

Świętokrzyskie charakteryzuje się wysokimi walorami krajobrazowymi, dlatego turystyka stanowi ważny dział gospodarki. Jednocześnie region posiada silne tradycje przemysłowe (powiaty położone w północnej części województwa), jak i znaczny udział sektora rolniczego (powiaty położone w części południowej). Udział pracujących w rolnictwie jest ponad dwa razy wyższy niż średnio w kraju (w 2021 r. to 16,8% wobec 7,8%).

W województwie świętokrzyskim na koniec 2022 r. do rejestru REGON było wpisanych 126 930 podmiotów gospodarki narodowej, co stanowiło 2,5% wszystkich podmiotów tego typu w kraju (14 miejsce wśród 16 województw). W skali roku ich liczba zwiększyła się o 2,3%. Wzrost ten był udziałem wyłącznie podmiotów małych (do 9 pracowników), które stanowią zdecydowaną większość wszystkich jednostek (96,4%). Podmioty zatrudniające od 10 do 49 osób stanowią 2,9%, natomiast zatrudniające powyżej 50 osób – 0,7%.

Na przestrzeni 2022 r. z ewidencji wyrejestrowało się 5,9 tys. podmiotów, natomiast liczba podmiotów nowo zarejestrowanych była wyższa i wyniosła 9,4 tys. W 2022 r. odnotowano  wzrost liczby pracowników objętych zwolnieniami grupowymi (484 osoby wobec 379 rok wcześniej), w związku z wojną w Ukrainie oraz pogłębiającym się kryzysem surowcowym i energetycznym. Sytuacja ta miała wpływ na obniżenie poziomu zatrudnienia. W grudniu 2022 r. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 9 pracowników wyniosło 121,9 tys. osób i było o 0,7% niższe niż przed rokiem.

Profil działalności gospodarczej podmiotów w województwie świętokrzyskim najczęściej związany jest z handlem i naprawą pojazdów samochodowych (25,0% ogółu podmiotów), budownictwem (16,1%) oraz przetwórstwem przemysłowym (9,0%). Firmy działające w tych obszarach stanowią ponad połowę wszystkich podmiotów w województwie. Duże znaczenie dla gospodarki regionu ma działalność przemysłowa. Główne gałęzie przemysłu na terenie świętokrzyskiego to przemysł: metalowy i maszynowy (Skarżysko-Kamienna, Starachowice, Kielce, Ostrowiec Świętokrzyski, Końskie), materiałów budowlanych (Kielce, Pińczów, Małogoszcz, Ożarów, Ostrowiec Świętokrzyski), ceramiczny (Końskie, Ćmielów, Starachowice), hutniczy (Ostrowiec Świętokrzyski), energetyczny (Połaniec). Należy podkreślić, że przemysł województwa ukształtował się w powiązaniu z zasobami skalnymi i energetycznymi zlokalizowanymi w regionie świętokrzyskim. Istotną część gospodarki województwa stanowi także rolnictwo (uprawa warzyw gruntowych, sadownictwo i uprawa krzewów), które jest podstawą dla rozwijającego się przetwórstwa spożywczego.

Do największych świętokrzyskich przedsiębiorstw należą: Grupa PSB Handel z siedzibą w miejscowości Wełecz koło Buska Zdroju (handel materiałami budowalnymi, markety „Mrówka” i „Mini Mrówka”), Celsa Huta Ostrowiec z siedzibą w Ostrowcu Świętokrzyskim, Enea Elektrownia Połaniec w Zawadzie koło Połańca (produkcja energii), MAN BUS ze Starachowic (produkcja samochodów ciężarowych i autobusów), NSG Group w Polsce w Sandomierzu (producent szyb samochodowych i szkła przemysłowego marki Pilkington), Cersanit z siedzibą w Kielcach (ceramika łazienkowa), Lafarge Cement z Małogoszcza (produkcja cementu), Kolporter z siedzibą w Kielcach (dystrybucja prasy), Grupa Kapitałowa Echo Investment (usługi inwestycyjno-developerskie), Grupa Kapitałowa Barlinek w Kielcach (produkcja podłóg drewnianych), Frega Frejowski, Garbol z Kielc (sprzedaż hurtowa), Grupa Kapitałowa ZPUE z Włoszczowy (produkcja urządzeń elektroenergetycznych), Mesko w Skarżysku-Kamiennej (produkcja broni i amunicji), Dyckerhoff Polska z miejscowości Nowiny (produkcja cementu), Cerrad Sp. z o.o. w Starachowicach (produkcja płytek gresowych i klinkierowych), Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska we Włoszczowie (przetwórstwo mleczne), Bimerg z Ostrowca Świętokrzyskiego (przetwórstwo stali, produkcja blachodachówek i innych pokryć dachowych), Alma Alpinex z Piekoszowa (hurtownia spożywcza), Vive Textile Recycling, centrum logistyczne Grupy Vive w Kielcach, Trzuskawica w miejscowości Nowiny (produkcja materiałów budowlanych), Ekoplon z miejscowości Grabki Duże (producent środków żywienia zwierząt i nawozów), MG Green Energy z Jędrzejowa (odnawialne źródła energii, budowa farm fotowoltaicznych), STAR GRES z Końskich (producent płytek gresowych), Fabryka Kotłów Sefako z Sędziszowa, Grupa Azoty, Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki Siarkopol z Grzybowa.  

Współczynnik aktywności zawodowej mieszkańców świętokrzyskiego w wieku 15-89 lat w IV kwartale 2022 r. ukształtował się na poziomie 56,6%, czyli o 0,6 p.p. wyższym niż rok wcześniej. W podziale według płci wyższą jego wartość nadal notowano wśród mężczyzn – 63,2%, wobec 50,4% w grupie kobiet. Wyższy poziom aktywności obserwowano wśród mieszkańców wsi (58,4%) niż miast (54,4%). Najwyższą aktywnością zawodową charakteryzowały się grupy wiekowe: 45-54 lata (90,1%), 35-44 lata (88,1%) oraz 25-34 lata (85,3%). Zdecydowanie najwyższy poziom współczynnika aktywności zawodowej ludności notowany jest w grupie osób z wykształceniem wyższym (81,4%).

W 2022 r. bezrobocie rejestrowane zmniejszyło się do poziomu 34 029 osób, tj. o 10,5%. Dynamika spadku była wyższa niż w kraju, gdzie wyniosła 9,3%. Na początku 2023 r. odnotowano wzrost liczby zarejestrowanych, natomiast od marca obserwowany był systematyczny spadek. Na koniec I półrocza 2023 r. liczba bezrobotnych wyniosła 33 450 osób, tj. o 1,3% mniej niż przed rokiem. Stopa bezrobocia rejestrowanego w czerwcu 2023 r. ukształtowała się na poziomie 7,6% (spadek o 0,1 p.p. w skali roku). Rozpiętość wskaźnika w powiatach województwa świętokrzyskiego wyniosła 11,4 p.p. Najniższą wartość wskaźnika odnotowano w powiecie buskim 4,0% a najwyższą w powiecie opatowskim 15,4%.

Linki:

Z badania popytu na pracę prowadzonego wśród podmiotów zatrudniających co najmniej jedną osobę wynika, że na koniec 2022 r. liczba miejsc pracy (zagospodarowanych i wolnych) w województwie świętokrzyskim wyniosła 292 tys., tj. o prawie 5% więcej niż rok wcześniej.  Zwiększyła się liczba zagospodarowanych miejsc pracy, przy jednoczesnym spadku liczby wolnych miejsc pracy. Na przestrzeni roku zostało utworzonych 10,5 tys. nowych miejsc pracy (o 12,8% mniej niż rok wcześniej). Oferta nadal przewyższała możliwości jej zagospodarowania przez osoby poszukujące pracy. Na koniec IV kwartału 2022 r. badane podmioty miały 1,4 tys. wolnych miejsc pracy (o 21,5% mniej niż przed rokiem). Biorąc pod uwagę rodzaj działalności, dominowały jednostki zaliczane do przetwórstwa przemysłowego, które oferowały 39,3% ogółu wolnych miejsc pracy. Wiele nieobsadzonych stanowisk pracy posiadały również podmioty prowadzące działalność w sekcjach: budownictwo, zakwaterowanie i gastronomia oraz handel, naprawa pojazdów samochodowych (wymienione sekcje generowały prawie 1/3 wszystkich wolnych miejsc pracy). Najczęściej nieobsadzone pozostawały miejsca pracy dla: robotników przemysłowych i rzemieślników (26,2%) oraz operatorów i monterów maszyn i urządzeń (19,7%).  Wolne miejsca pracy dla tych zawodów pozostawały głównie w sekcji przetwórstwo przemysłowe, gdzie dla operatorów i monterów maszyn i urządzeń przeznaczono 36,0% wakatów w tej sekcji, a dla robotników przemysłowych i rzemieślników – 26,7%.

Najwięcej nowych miejsc pracy utworzono w:

- przetwórstwie przemysłowym                         16,9%,

- handlu; naprawie pojazdów samochodowych   16,7%,

- budownictwie                                                 15,5%,

- edukacji                                                               12,6%

- transporcie i gospodarce magazynowej           7,7%.

W 2022 r. utworzono o 5,5 tys. miejsc pracy więcej niż zlikwidowano (analogicznie jak przed rokiem). Dodatni bilans miejsc pracy obserwowano we wszystkich sekcjach, a najwyższe saldo odnotowano w budownictwie (+0,8 tys. miejsc pracy) oraz handlu; naprawie pojazdów samochodowych (+0,7 tys.). W 2022 r. na jedno zlikwidowane miejsce pracy przypadały ponad dwa nowo utworzone. Najkorzystniej analizowana relacja kształtowała się w sekcji edukacja, gdzie nowych posad było ponad pięciokrotnie więcej niż zlikwidowanych.

Wyniki badania „Barometr zawodów” na 2023 r. pokazują, że w województwie świętokrzystkim utrzymuje się wysoki popyt na pracę i związane z nim zjawisko niedoboru kadr. Z badania wynika, że w 2023 r. niedobór pracowników w regionie prognozowany jest w 26 zawodach, a ich udział w strukturze zapotrzebowania  wyniósł 15,9%. Największe trudności z obsadzeniem wakatów występują w budownictwie (9 zawodów), gdzie poszukiwani są: betoniarze i zbrojarze, brukarze, cieśle i stolarze budowlani, monterzy instalacji budowlanych, murarze i tynkarze, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, robotnicy budowlani, robotnicy obróbki drewna i stolarze. Deficyt pracowników występuje również w: branży medyczno-opiekuńczej (4 zawody: lekarze, pielęgniarki i położne, psycholodzy i psychoterapeuci, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej); przetwórstwie metali (3 zawody: spawacze, ślusarze, operatorzy obrabiarek skrawających; transporcie i gospodarce magazynowej (4 zawody: kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, kierowcy autobusów, mechanicy pojazdów samochodowych, magazynierzy); edukacji (4 zawody: nauczyciele przedmiotów zawodowych, nauczyciele praktycznej nauki zawodu, nauczyciele szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych, nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących) oraz w takich zawodach jak: elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy,  samodzielni księgowi.

Równowaga na rynku pracy na poziomie województwa prognozowana jest w 137 profesjach. Udział tej grupy zawodów zwiększył się do 83,5% i jest najwyższy na przestrzeni ośmiu edycji badania. Do zawodów zrównoważonych z deficytu przeszli: dekarze i blacharze budowlani, fizjoterapeuci i masażyści, fryzjerzy, kucharze, monterzy konstrukcji metalowych, piekarze, pracownicy ds. budownictwa drogowego i kolejowego, ratownicy medyczni. Z nadwyżki do równowagi przeszły 4 zawody: pedagodzy, pracownicy biur podróży i obsługi turystycznej, specjaliści ds. administracji oraz specjaliści technologii żywności i żywienia.  

Z roku na rok maleje natomiast liczba profesji nadwyżkowych. Obecnie więcej poszukujących pracy niż dostępnych miejsc pracy przewiduje się jedynie wśród ekonomistów.

Wysokie zapotrzebowanie na pracowników potwierdza analiza ofert zatrudnienia i miejsc aktywizacji zawodowej zgłaszanych do powiatowych urzędów pracy. Na przestrzeni 2022 r. pracodawcy zgłosili do powiatowych urzędów pracy województwa świętokrzyskiego 27 610 ofert, czyli o 1,6 tys. (6%) więcej niż w 2021 r.

Struktura zawodowa zgłoszonych ofert odpowiada profilowi gospodarczemu regionu. Najczęściej poszukiwani byli: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (22,5% wszystkich ofert), pracownicy wykonujący prace proste (20,7%) oraz pracownicy usług i sprzedawcy (19,1%). W porównaniu do 2021 r. w większości grup zawodowych odnotowano wzrost zapotrzebowania, Więcej ofert pracy skierowano zarówno do specjalistów (o 35%), jak i osób wykonujących prace proste (o 26%).

Na koniec czerwca 2023 r. w ewidencji urzędów pracy województwa świętokrzyskiego pozostawało 28 595 osób, które poprzednio pracowały. Osoby te przed zarejestrowaniem się najczęściej były zatrudnione w podmiotach prowadzących działalność w sekcjach: handel, naprawa pojazdów samochodowych (17,8%), przetwórstwo przemysłowe (16,4%), budownictwo (9,6%), pozostała działalność usługowa (6,6%), administracja publiczna i obrona narodowa (5,1%), działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca (5,5%) oraz działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (3,7%).  

Z ogółu bezrobotnych posiadających zawód (27 771 osób) najwięcej poszukujących pracy było wśród sprzedawców, kucharzy, techników ekonomistów, ślusarzy, fryzjerów, robotników gospodarczych,  techników mechaników, murarzy, pomocniczych robotników budowlanych oraz krawców (łącznie blisko 29%).

Województwo warmińsko-mazurskie leży w północno-wschodniej części Polski. Z uwagi
na swoje walory przyrodnicze uważane jest za jeden z najpiękniejszych regionów Polski. Stolica regionu: Olsztyn (ponad 168,0 tys. mieszkańców), inne miasta: Elbląg (ponad 114  tys. mieszkańców), Ełk (ponad 60,0 tys. mieszkańców). Lasy zajmują 31,4% powierzchni województwa, wody - 6%, a użytki rolne 46,3%. Z powierzchnią ponad 24 tys. km² warmińsko-mazurskie jest czwartym co do wielkości województwem w kraju. Na koniec 2022 r. ludność województwa warmińsko-mazurskiego liczyła  1 366 430  osób, tj. o 8 269 osób mniej niż przed rokiem. Populacja województwa stanowiła 3,6% ogółu ludności Polski. Gęstość zaludnienia na 1 km2 wynosiła 57 osób (jest to ostatnia lokata w kraju ex aequo z województwem podlaskim).
W miastach mieszkało 59,0% ludności województwa. W ogólnej liczbie mieszkańców nieznacznie przeważają kobiety, których odsetek w końcu 2022 r. wyniósł 51,2%.
W województwie warmińsko-mazurskim w 2022 r. odnotowano ujemny przyrost naturalny na poziomie:  -6 221. Współczynnik przyrostu naturalnego w 2022 r. wyniósł: : -4,5.

Obecnie do wiodących dziedzin gospodarki województwa warmińsko-mazurskiego można zaliczyć turystykę, produkcję zdrowej żywności, przemysł drzewny, produkcję maszyn
i urządzeń – gdzie stosuje się czyste technologie przemysłowe i korzysta z odnawialnych źródeł energii, proekologiczną gospodarkę leśną, produkcję jachtów oraz ekoturystykę. Obszary, które zostały uznane za kluczowe dla rozwoju regionu to: przemysł spożywczy, nastawiony na produkcję żywności wysokiej jakości, meblarstwo i przemysł drzewny, ekonomia wody, która zakłada działalność gospodarczą, związaną z bogactwem wód na Warmii i Mazurach – jezior, rzek i Zalewu Wiślanego oraz zdrowe życie.

Według danych na koniec I półrocza 2023 r. w województwie warmińsko-mazurskim zarejestrowanych było 145 475 podmiotów gospodarki narodowej, z czego 96,2% stanowią podmioty z sektora prywatnego. Najwięcej podmiotów zarejestrowanych jest w sekcjach: handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych włączając motocykle (17,0%), budownictwo (15,4%), działalność związana z obsługą rynku nieruchomości (8,9%)  oraz pozostała działalność usługowa (8,4%).

Firmą zatrudniająca najwięcej pracowników jest Michelin Polska Sp. z o.o. (produkcja opon)          gdzie pracuje ponad 4,5 tys osób. Pozostali najwięksi pracodawcy w regionie to: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie; Wipasz S.A. (produkcja gotowej paszy dla zwierząt gospodarskich); Meble Wójcik Sp. z o.o. (produkcja pozostałych mebli); Wojewódzki Szpital Zespolony w Elblągu; DBK Sp. z o.o. (sprzedaż hurtowa i detaliczna pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli); BRW COMFORT Sp. z o.o. (produkcja mebli); Szynaka Meble Sp. z o.o. (produkcja mebli);  DFM Sp. z o.o. (produkcja pozostałych mebli); Zakłady Produkcyjno Usługowe Prawda Sp. z o.o. (produkcja pozostałych mebli).

Na koniec I półrocza 2023 r., poziom bezrobocia w regionie wyniósł 38 907 osób. W porównaniu do czerwca 2022 r., bezrobocie w województwie warmińsko-mazurskim zwiększyło się o 1 250 osób, tj. o 3,3%.

Stopa bezrobocia w województwie warmińsko-mazurskim na koniec czerwca 2023 r. ukształtowała się na poziomie 8,3%, w kraju zaś - 5,0%. W porównaniu do sytuacji sprzed roku, wysokość wskaźnika spadła w kraju o 0,2 p.p., a w regionie wzrosła o 0,2 p.p. Stopa bezrobocia w województwie według BAEL na koniec I kwartału 2022 r. wyniosła 3,0%, w kraju wskaźnik ten wyniósł 2,9%.  

Współczynnik aktywności zawodowej w I kwartale 2023 r. wyniósł w regionie 53,7% (w porównaniu do I kwartału 2022 r. spadł o 1,8 p.p.) w kraju natomiast wskaźnik ten ukształtował się na poziomie 58,4% (w I kw. 2022 r. wyniósł 58,0%). Wskaźnik zatrudnienia w regionie w I kwartale 2023 r. wynosił 52,1%, w Polsce zaś 56,7%.

Linki:

Na podstawie badania popytu na pracę wynika, że w województwie warmińsko-mazurskim, na koniec IV kwartału 2022 r. najwięcej ofert pracy pojawiło się w sekcjach:

• „Przetwórstwo przemysłowe” – 23,8% ogółu ofert;
• „Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne” oraz „Transport i gospodarka magazynowa”– po 14,3%;
• „Budownictwo”, „Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych włączając motocykle” oraz „Opieka zdrowotna i pomoc społeczna” - po 9,5%;
• w pozostałych sekcjach odnotowano 19,0% ogółu ofert.

Według stanu na koniec czerwca 2023 r. do urzędów pracy zgłoszono 20 192 oferty pracy tj. o 4 532 oferty (18,3%) mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego.

Badania dotyczące zapotrzebowania na pracowników w określonych zawodach wskazują                  w regionie Warmii i Mazur 24 zawody deficytowe: betoniarze i zbrojarze; cieśle
i stolarze budowlani; dekarze i blacharze budowlani; elektrycy, elektromechanicy
i elektromonterzy; fizjoterapeuci i masażyści;  kierowcy autobusów; kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych; kucharze; lekarze; mechanicy pojazdów samochodowych; monterzy instalacji budowlanych; murarze i tynkarze; nauczyciele przedmiotów zawodowych; operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych; operatorzy obrabiarek skrawających; pielęgniarki i położne; pracownicy ds. rachunkowości i księgowości; pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie; psycholodzy i psychoterapeuci; robotnicy budowlani; robotnicy obróbki drewna i stolarze; samodzielni księgowi; spawacze; ślusarze.  

Na koniec czerwca 2023 r. w urzędach pracy województwa warmińsko-mazurskiego zarejestrowanych było 34 568 osób, które poprzednio pracowały. W porównaniu do końca czerwca 2022 r., zanotowano wzrost o 1 380 osób (tj. o 4,2%).

Badanie „Barometr zawodów” wskazało, iż w 2023 r. (podobnie jak w latach poprzednich) jedyną grupą zawodów nadwyżkowych w regionie warmińsko-mazurskim są ekonomiści.

Województwo wielkopolskie położone jest w środkowo-zachodniej Polsce i jest drugim
pod względem wielkości województwem w Polsce. Obszar województwa wielkopolskiego zamieszkuje ok. 3,5 mln ludności. Największą jednostką osadniczą jest aglomeracja poznańska. W Poznaniu mieszka około 541 tys. osób, co stanowi około 15,46% ludności regionu. Wielkopolska zajmuje ważne miejsce na mapie Polski, zarówno pod względem infrastruktury, jak również pod względem równomiernego rozwoju gospodarczego przy znacznym stopniu uprzemysłowienia i wysokim poziomie technologicznym oraz wysokiej atrakcyjności inwestowania w kraju. Wielkopolska jest także ważnym ośrodkiem edukacji, którego potencjał naukowy skoncentrowany jest głównie w Poznaniu.

Wielkopolska zajmuje miejsce w ścisłej czołówce w Polsce pod względem liczby zarejestrowanych przedsiębiorstw. Najwięcej firm działa w następujących branżach: handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle, budownictwo, działalność profesjonalna, naukowa i techniczna oraz  przetwórstwo przemysłowe

Inwestorzy zainteresowani dokonaniem inwestycji na terenie Wielkopolski do 30 czerwca
2018 r. mogli korzystać z funkcjonujących na tym terenie podstref Specjalnych Stref Ekonomicznych (SSE): Kamiennogórskiej (Ostrów Wielkopolski, Odolanów), Kostrzyńsko-Słubickiej (Buk, Nowy Tomyśl, Przemęt, Stęszew, Swarzędz, Wronki, Krobia, Śmigiel, Wągrowiec), Łódzkiej (Koło, Nowe Skalmierzyce, Opatówek, Ostrzeszów, Przykona, Turek, Słupca, Kalisz), Pomorskiej (Piła), Wałbrzyskiej (Jarocin, Kościan, Krotoszyn, Leszno, Rawicz, Śrem, Września, Kalisz) oraz Słupskiej (Rogoźno). Na terenie wielkopolskich podstref SSE dominują następujące branże: przemysł metalowy, branża produkcyjna, papiernicza i poligraficzna, medyczna, motoryzacyjna oraz usług transportu i logistyki. Od 30 czerwca 2018 r. obszar całej Polski stanowi specjalną strefę ekonomiczną. W 2022 r. na terenie województwa wielkopolskiego funkcjonowało ponad 6 200 spółek handlowych z udziałem kapitału zagranicznego, w tym najwięcej w przetwórstwie przemysłowym, a także sektorach spożywczym, chemicznym i farmaceutycznym, transportowym oraz produkcji i naprawie maszyn i urządzeń, logistycznym, a także w sektorach: finansowym i handlu. Kapitał zagraniczny pochodzi m.in. z Niemiec, Holandii, Luksemburga, Wielkiej Brytanii, Belgii Francji, Japonii, Irlandii, Szwecji oraz Hiszpanii.

Województwo wielkopolskie charakteryzuje najniższa stopa bezrobocia w Polsce. Bezrobocie rejestrowane w czerwcu 2023 r. w województwie kształtowało się na poziomie 46 464 osób, o 5,2% więcej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Stopa bezrobocia rejestrowanego w województwie wielkopolskim wynosi 2,9%, przy czym wskaźnik stopy bezrobocia w Polsce wynosi 5,0 %. Najwyższa stopa bezrobocia występowała w powiecie konińskim – 7,4% (przy czym w powiecie ziemskim wynosiła 8,9 %, natomiast w mieście Konin wynosiła 5,6 %), najniższa w powiecie poznańskim 1,0%, wolsztyńskim 1,8% oraz kępińskim 1,8%.

Na terenie województwa w I kwartale 2023 r. stopa bezrobocia według BAEL wyniosła 2,3%.
Dla porównania wskaźnik stopy bezrobocia w grupie mężczyzn wyniósł 2,6%, natomiast
dla kobiet 1,9%. Współczynnik aktywności zawodowej (stan na koniec I kwartału 2023 r.)
na terenie województwa wielkopolskiego wynosi 60,1%, podczas gdy dla całego kraju 58,4%. Wskaźnik zatrudnienia na terenie Wielkopolski wynosi 58,7%, czyli jest o 2% wyższy niż wskaźnik zatrudnienia dla całej Polski (56,7%).

Wybuch wojny na Ukrainie, rosnąca inflacja, wzrost cen paliw, gazu i energii elektrycznej czy problemy z transportem spowodowały wyrejestrowania bądź zawieszenia firm przez samozatrudnionych i mikroprzedsiębiorców. W zeszłym roku wykreślono 20,8 tys. podmiotów, tj. o 11,0% więcej w stosunku do roku poprzedniego. Ponadto w końcu roku zawieszoną działalność gospodarczą miało 59,8 tys. podmiotów (o 19,1% więcej niż w roku poprzednim), co może świadczyć o chęci przeczekania trudniejszego okresu w oczekiwaniu na poprawę koniunktury w niektórych branżach gospodarki.

Rok 2022 był trudny szczególnie dla firm zajmujących się handlem hurtowym
i detalicznym. Firmy z tej branży przez cały rok znajdowały się na pierwszym miejscu zamykanych. Powodów takiego stanu rzeczy należy upatrywać przede wszystkim w postępującej od lat koncentracji rynku – duże sieci handlowe sukcesywnie eliminują z rynku małe punkty handlowe. Nie bez znaczenia może być też dynamiczny wzrost inflacji. Ta przekłada się na wzrost cen wielu artykułów, którymi handlują firmy ze wspomnianej sekcji, a także powoduje ograniczenie konsumpcji i wzrost kosztów utrzymania.

Problemy, z jakimi mierzy się gospodarka od początku inwazji militarnej Rosji na Ukrainę, czyli niemal przez cały 2022 r., nie zintensyfikowały w Wielkopolsce zwolnień grupowych.

Pomimo trudnej gospodarczo sytuacji, na przestrzeni całego 2022 r. w Wielkopolsce zanotowano wzrost przeciętnego zatrudnienia w odniesieniu do 2021 r.. W sektorze przedsiębiorstw wyniosło 851,1 tys. osób i w ciągu roku zwiększyło się o 3,9 % (przed rokiem wzrost wyniósł 1,9 %).

Linki:

Według danych Urzędu Statystycznego, w Wielkopolsce na koniec IV kwartału 2022 r. 3 700 podmiotów zgłosiło wolne miejsca pracy, co stanowi o 300 mniej podmiotów zgłaszających niż w analogicznym kwartale 2021 r.

Pracodawcy zgłosili łącznie 13,0 tys. wolnych miejsc pracy, tj. o 3,9% mniej niż w IV kwartale 2021 r. Najwięcej zgłoszonych do powiatowych urzędów pracy wolnych miejsc pracy pochodziło z firm reprezentujących sekcje: przetwórstwo przemysłowe (26,2% wszystkich wakatów) oraz handel; naprawa pojazdów samochodowych (19,7% wakatów). Nieco mniejszy odsetek wolnych miejsc pracy proponowały podmioty zajmujące się budownictwem oraz transportem i gospodarką magazynową. 

Największy, bo ponad 2-krotny przyrost wolnych miejsc pracy zaobserwowano wśród pracodawców zajmujących się edukacją.

W IV kwartale 2022 r. najwięcej, bo aż 3,6 tys. ofert pracy, zgłoszono dla robotników przemysłowych i rzemieślników (w tym najczęściej do robotników budowlanych i pokrewnych) Największe zapotrzebowanie na pracowników z tej grupy zgłosili pracodawcy z sekcji budownictwo oraz przetwórstwo przemysłowe.  Około 2,4 tys. wolnych miejsc pracy skierowano do operatorów i monterów maszyn i urządzeń, w tym ponad połowę z nich kierowano do kierowców i operatorów pojazdów. Zapotrzebowanie na ww. pracowników zgłaszali przede wszystkim pracodawcy z sekcji transportu i gospodarki magazynowej oraz przetwórstwa przemysłowego. Ponadto, około 2,3 tys. wolnych miejsc pracy skierowano do specjalistów. Największe zainteresowane specjalistami zgłaszały jednostki związane z przetwórstwem przemysłowym, handlem, naprawą pojazdów samochodowych oraz informacją i komunikacją.

W pierwszym półroczu 2023 r. pracodawcy zgłosili do powiatowych urzędów pracy prawie 34,9 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji.  W II kwartale 2023 r. do dyspozycji było 15 625 ofert pracy tj. o ok. 19 % mniej niż w poprzednim kwartale. Tak znaczny spadek ofert pracy zgłaszanych w powiatowych urzędach pracy wynika m.in. z rekordowo niskiego bezrobocia oraz braku w rejestrach wykwalifikowanych pracowników. Najwięcej ofert pracy w pierwszym półroczu 2023 r. wpłynęło od pracodawców, którzy prowadzili działalność w obszarze przetwórstwa przemysłowego, działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej, administracji publicznej i obrony narodowej, handlu, budownictwie i transporcie. Łącznie wskazane obszary stanowiły około 65% wszystkich ofert zgłoszonych do publicznych służb zatrudnienia.

W I półroczu 2023 r. pracodawcy składając oferty pracy w powiatowych urzędach pracy najczęściej wymagali od potencjalnych pracowników następujących kwalifikacji: obsługi wózka widłowego/jezdniowego, uprawnienia do prowadzenia pojazdów (prawo jazdy kat. B, kat. C+E), znajomości języka obcego, uprawnienia spawalniczego, kwalifikacji pedagogicznych, obsługi kasy fiskalnej oraz obsługi maszyn przemysłowych. Wśród kompetencji najczęściej wymaganych w zgłaszanych ofertach pracy wyróżnić można natomiast: umiejętność pracy w zespole, dokładność, sumienność, komunikatywność, dyspozycyjność, umiejętność organizacji pracy własnej oraz motywacji do pracy.

Uśrednione wyniki „Barometru zawodów” dla Wielkopolski na 2023 r., po trzech latach utrzymywania się liczby zawodów deficytowych na tym samym poziomie, pokazały spadek z 47 do 36 zawodów deficytowych, przy jednoczesnym wzroście liczby zawodów w równowadze oraz braku zawodów nadwyżkowych. Sytuacja w niektórych zawodach może się zmieniać w zależności od warunków rynkowych.

W 2022 r. około 46,4% osób zarejestrowanych jako osoby bezrobotne w województwie wielkopolskim posiadała co najmniej wykształcenie średnie. Wykształcenie zawodowe posiadało 29,4% osób bezrobotnych, wykształcenie gimnazjalne i poniżej 24,2%. W ostatnich latach obserwowano się niewielki, ale systematyczny wzrost udziału w rejestrach osób bezrobotnych posiadających wykształcenie co najmniej średnie, w tym również osób z wykształceniem wyższym. Wzrastająca liczba osób zarejestrowanych jako osoby bezrobotne posiadających wykształcenie wyższe jest spowodowana wzrostem poziomu wykształcenia w społeczeństwie oraz niedostatecznym uwzględnianiem przy wyborze ścieżki edukacyjnej zapotrzebowania rynku pracy na poszczególne zawody. Rezultatem tego zjawiska jest obserwowany na wielkopolskim rynku pracy brak pracowników o wysokich kwalifikacjach technicznych przy znacznych nadwyżkach absolwentów kierunków humanistycznych, m.in. nauczycieli nauczania początkowego, pedagogów i politologów. Z uwagi na różne czynniki warunkujące sytuację na rynku pracy należy zauważyć, że często zawody nadwyżkowe i deficytowe występują równocześnie.

Województwo zachodniopomorskie położone jest w północno - zachodniej Polsce, obejmuje swym zasięgiem 113 gmin i 21 powiatów. Jest to piąty co do wielkości region Polski,
o powierzchni 22,9 tys. km² i jedenasty pod względem liczby mieszkańców (1 641 tys.                        w grudniu 2022 r.). Większość populacji regionu stanowią mieszkańcy miast, tj. 68,1%. Wśród mieszkańców województwa przeważają kobiety - 51,5%.

Współczynnik aktywności zawodowej ludności województwa w I kwartale 2023 r. kształtował się na poziomie 56,9% (58,4% w kraju). Współczynnik ten wyższy był w grupie mężczyzn – 64,2% w stosunku do 50,2% wśród kobiet. Większą aktywność zawodową notowano wśród mieszkańców miast, tj. 58,4% wobec 53,6% w grupie zamieszkującej tereny wiejskie.

Najbardziej aktywne zawodowo były osoby w wieku 35 - 44 lata (90,0%) i 45 - 54 lata (89,1%), z kolei najmniej aktywne były osoby w wieku 15 - 24 lata (24,1%). Osoby z wykształceniem wyższym charakteryzowały się najwyższą aktywnością, (76,4%), a najniższą notowano wśród osób z wykształceniem gimnazjalnym i niższym (15,4%). Wskaźnik zatrudnienia ludności w województwie w I kwartale 2023 r. wyniósł 55,5% i był o 1,9 p.p. wyższy w porównaniu z 2022 r.

Zgodnie z wynikami badania popytu na pracę Głównego Urzędu Statystycznego na koniec 2022 r. w województwie zachodniopomorskim pracowało 423,5 tys. osób (3,4% wszystkich pracujących w Polsce) wobec 407 tys. osób w na koniec 2021 r.

Z analizy danych dotyczących liczby pracujących według sektorów wynika, że większość – 70,2% stanowiły osoby zatrudnione w sektorze prywatnym. Na koniec 2022 r. ponad połowa osób z ogółu zatrudnionych w województwie zachodniopomorskim wykonywała pracę w przedsiębiorstwach dużych (powyżej 49 zatrudnionych osób). Odsetek pracujących w  przedsiębiorstwach średnich w badanym okresie wyniósł 26,1%, natomiast poziom zatrudnienia w jednostkach małych wyniósł 21,3%.

W województwie zachodniopomorskim w 2022 r. utworzono 20,1 tys. nowych miejsc pracy wobec 19,8 tys. rok wczesniej. W 2022 r. zlikwidowano w regionie 10,4 tys. miejsc pracy wobec 9,3 tys. w 2021 r. 

Na koniec czerwca 2023 r. w rejestrach urzędów pracy z województwa zachodniopomorskiego znajdowało się 38 200 osób bezrobotnych, o 1 450 osób (3,7%) mniej niż rok wcześniej. Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 6,4% i w porównaniu z analogicznym okresem 2022 r. odnotowano spadek o 0,2 p.p. Wskaźnik udziału osób do 30 roku życia wyniósł na koniec czerwca 2023 r. 21,3% wobec 20,3% w poprzednim roku.

Od stycznia do czerwca 2023 r. w urzędach pracy województwa zachodniopomorskiego zarejestrowano blisko 39,1 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej wobec 42,4 tys. w tym samym czasie ubiegłego roku.  

Obecnie sytuacja na rynku pracy w naszym województwie jest zrównoważona i mamy do czynienia z ustabilizowaną stopą bezrobocia, a nawet odnotowujemy jej spadki.  W czerwcu 2023 r. w województwie zachodniopomorskim odpływ z bezrobocia przewyższył napływ o 2 tys. osób, zmniejszyła się grupa zasiłkobiorców. Ostatnie dane za czerwiec 2022 r. pokazują, że sytuacja na rynku pracy w regionie jest dobra i porównywalna do roku 2022.

Na koniec 2022 r. w województwie zachodniopomorskim według rejestru REGON zarejestrowanych było 245,3  tys. podmiotów gospodarki narodowej, o 2,2% więcej niż rok wcześniej. Najczęściej podmioty prowadziły działalność związaną z handlem; naprawą pojazdów samochodowych oraz budownictwem.

Wiodący pracodawcy na Pomorzu Zachodnim to: Polska Żegluga Morska w Szczecinie, EUROAFRICA Linie Żeglugowe Sp. z o.o., Grupa Azoty Zakłady Chemiczne „Police” S.A. w Policach, Zespół Elektrowni Dolna Odra, Polferries Polska Żegluga Bałtycka S.A, Morska Stocznia Remontowa Gryfia S.A. Szczecin, Fosfan S.A., Drobimex Zakład Przetwórstwa Mięsnego w Szczecinie, Bridgestone Stargard Sp. z o. o., Cargotec Poland Sp. z o. o. Stargard, Faymonville Polska Sp. z o.o., Spółdzielcza Agrofirma Witkowo, LM Wind Power, Weber Polska Sp. z o.o., Barlinek Inwestycje Sp.z o.o., Dgs Poland Spółka z o.o., Koszalińskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego S. A., Kabel-Technik-Polska Sp. z o.o., Kronospan Szczecinek Sp. z o.o., Homanit Polska, NordGlass Sp. z o.o., IKEA Industry Poland, RAMIRENT S.A., Borne Furniture Sp. z o.o., Albatros Nowe Czarnowo, Meden-Inmed Sp. z o.o., Rimaster Poland Sp. z o.o., OT Port Świnoujście, 3Shape Poland Sp. z o.o., BerlinerLuft. Technik Sp. z o.o., ABWood Sp. z o.o., STARGUM, Tepro S.A. Zakład techniki próżniowej, Victoria Cymes Sp. z o. o., PRIGNITZ Meble Pomorskie Sp. z o.o.

Linki:

Największa liczba wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zarejestrowanych
w urzędach pracy w województwie zachodniopomorskim w 2022 r. pochodziła z sekcji:  przetwórstwo przemysłowe – 47,2%; budownictwo – 9,7% oraz transport i gospodarka magazynowa - 8,3%, a także opieka zdrowotna i pomoc społeczna – 8,3%. Najwięcej ofert zatrudnienia zgłoszonych do urzędów pracy kierowano do osób w zawodach: robotnicy wykonujący prace proste w górnictwie; przemyśle; budownictwie i transporcie; robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle; robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani; pracownicy do spraw finansowo statystycznych i ewidencji materiałowej; robotnicy w przetwórstwie spożywczym; obróbce drewna; produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni; pracownicy do spraw ewidencji materiałowej i transportu; magazynierzy i pokrewni; operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych; robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków); kierowcy i operatorzy pojazdów.

Zgodnie z wynikami badania „Barometr zawodów” w 2023 r. w województwie zachodniopomorskim przewidywany jest deficyt pracowników w następujących obszarach:

• budownictwo: betoniarze i zbrojarze, brukarze, cieśle i stolarze budowlani, dekarze i blacharze budowlani, monterzy instalacji budowlanych, murarze i tynkarze, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, robotnicy budowlani;
• edukacja: logopedzi i audiofonolodzy, nauczyciele nauczania wczesnoszkolnego, nauczyciele praktycznej nauki zawodu, nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących, nauczyciele przedmiotów zawodowych, nauczyciele przedszkoli, nauczyciele szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych, pedagodzy;
• opieka zdrowotna: fizjoterapeuci i masażyści, lekarze, pielęgniarki i położne, psychologowie i psychoterapeuci, ratownicy medyczni, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej;
• przemysł: elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy, operatorzy obrabiarek skrawających, przetwórcy mięsa i ryb, spawacze, ślusarze;
• transport/spedycja/logistyka: kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, kierowcy autobusów, mechanicy pojazdów samochodowych, magazynierzy;
• pracownicy biurowi: pracownicy ds. rachunkowości i księgowości, pracownicy socjalni, samodzielni księgowi;
• gastronomia: kucharze, pomoc kuchenna;
• służby mundurowe: pracownicy służb mundurowych.

Na koniec czerwca 2023 r. największa liczba zarejestrowanych bezrobotnych w urzędach pracy województwa zachodniopomorskiego w układzie zawodów to: pracownicy usług i sprzedawcy (22,7%), robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (19,8%), technicy i inny średni personel (10,8%), pracownicy wykonujący prace proste (10,4%). Wśród 38 200 bezrobotnych zarejestrowanych na koniec czerwca 2023 r. 15,0% nie posiadało zawodu.

Prognoza dla całego regionu na rok 2023 zgodnie z „Barometrem zawodów” nie wykazała żadnego zawodu nadwyżkowego.